Οι αστρονόμοι βρίσκονται αντιμέτωποι με ένα σοβαρό χρονικό περιορισμό για να αποφασίσουν πώς θα χειριστούν τον αστεροειδή 2024 YR4, ο οποίος, σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις, ενδέχεται να συγκρουστεί με τη Σελήνη το 2032. Το μικρό «παραθυράκι» για επιπλέον παρατηρήσεις ανοίγει τον Φεβρουάριο, όταν το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb θα συλλέξει κρίσιμα δεδομένα σχετικά με την τροχιά του αστεροειδούς, αλλά οι νέες προβλέψεις δείχνουν ότι η πιθανότητα πρόσκρουσης μπορεί να φτάσει έως και το 30%, δημιουργώντας ανησυχία για δορυφόρους και μελλοντικές σεληνιακές υποδομές.
Ο 2024 YR4, γνωστός και ως «καταστροφέας των πόλεων», ανακαλύφθηκε στα τέλη του 2024 και αρχικά είχε θεωρηθεί ως ο αστεροειδής με τη μεγαλύτερη πιθανότητα πρόσκρουσης στη Γη, με 1 στις 32 πιθανότητες για το 2032. Νέες παρατηρήσεις, ωστόσο, περιόρισαν σχεδόν στο μηδέν την απειλή για τον πλανήτη μας, στρέφοντας το ενδιαφέρον των επιστημόνων προς τη Σελήνη.
Οι πρώτες εκτιμήσεις για πιθανή σεληνιακή πρόσκρουση ήταν σχετικά χαμηλές, γύρω στο 4%. Ωστόσο, πρόσφατα στοιχεία και προσομοιώσεις δείχνουν ότι οι πιθανότητες μπορεί να φτάσουν έως και 30%, ενώ υπάρχει και ένα 5% ενδεχόμενο να αυξηθεί περαιτέρω. Παράλληλα, εκτιμάται ότι υπάρχει 80% πιθανότητα η σύγκρουση να μην υλοποιηθεί ποτέ, ή ότι ο κίνδυνος να μειωθεί κάτω από 1%.
Το James Webb θα παρατηρήσει τον αστεροειδή στις 18 και 26 Φεβρουαρίου, σε ένα περιορισμένο χρονικό πλαίσιο, προκειμένου να συλλέξει δεδομένα για την τροχιά και το δυναμικό κίνδυνο που ενδέχεται να δημιουργηθεί. Οι επιστήμονες τονίζουν ότι κάθε νέα μέτρηση είναι καθοριστική για την ακριβή εκτίμηση της πιθανότητας πρόσκρουσης και των επακόλουθων συνεπειών.
Με διάμετρο περίπου 53-67 μέτρα, δηλαδή μεγέθους δεκαώροφου κτιρίου, ο 2024 YR4 είναι αρκετά μεγάλος ώστε να εξαφανίσει μια μεγάλη πόλη σε περίπτωση πρόσκρουσης στη Γη, απελευθερώνοντας περίπου 8 μεγατόνους ενέργειας, δηλαδή πάνω από 500 φορές την ισχύ της ατομικής βόμβας της Χιροσίμα. Αντίστοιχα, σε περίπτωση πρόσκρουσης στη Σελήνη, θα μπορούσε να δημιουργήσει έναν κρατήρα πλάτους 0,6 μιλίων, εκτοξεύοντας θραύσματα που ενδεχομένως θα ταξιδέψουν προς τη Γη.
Εκτιμήσεις επιστημόνων
Ο Ντέιβιντ Ράνκιν, μηχανικός επιχειρήσεων του προγράμματος Catalina Sky Survey του Πανεπιστημίου της Αριζόνα, εξήγησε ότι μια τέτοια σύγκρουση θα ήταν κυρίως ορατή από τη Γη, χωρίς όμως να απειλεί άμεσα τον πλανήτη ή την ανθρωπότητα. «Υπάρχει πιθανότητα κάποια υλικά να εκτιναχθούν προς τη Γη, αλλά το μεγαλύτερο μέρος θα καεί στην ατμόσφαιρα. Η ενέργεια που θα απελευθερωθεί είναι αντίστοιχη με πάνω από 340 βόμβες της Χιροσίμα», δήλωσε, τονίζοντας ότι το φαινόμενο θα ήταν θεαματικό αλλά όχι επικίνδυνο.
Ο καθηγητής πλανητικής επιστήμης Γκάρεθ Κόλινς από το Imperial College επιβεβαίωσε ότι η Γη θα ήταν σχετικά ασφαλής. «Οποιοδήποτε υλικό εκτιναχθεί πιθανότατα θα καεί στην ατμόσφαιρα και δεν αναμένεται να προκαλέσει σημαντική απειλή», ανέφερε στο New Scientist, υπογραμμίζοντας παράλληλα την αξία των παρατηρήσεων του James Webb για τη διαμόρφωση ακριβών μοντέλων πρόβλεψης της τροχιάς του αστεροειδούς.
Οι επιστήμονες παρακολουθούν στενά τον 2024 YR4, προετοιμάζοντας σχέδια για πιθανή παρέμβαση, αν χρειαστεί, και καταγράφουν με κάθε λεπτομέρεια τις παρατηρήσεις από το James Webb. Παρά το γεγονός ότι η πιθανότητα πρόσκρουσης είναι ακόμα αβέβαιη, η επιστημονική κοινότητα τονίζει τη σημασία της έγκαιρης παρακολούθησης: κάθε μήνας μετράει για την αξιολόγηση του κινδύνου και την ενδεχόμενη λήψη μέτρων αποτροπής.
Η υπόθεση του 2024 YR4 υπενθυμίζει ότι το διάστημα συνεχίζει να αποτελεί χώρο με απρόβλεπτους κινδύνους, και η προνοητικότητα, η τεχνογνωσία και οι ακριβείς παρατηρήσεις είναι τα μοναδικά όπλα της ανθρωπότητας απέναντι σε έναν «καταστροφέα πόλεων» που μπορεί να εμφανιστεί στο φεγγάρι μας το 2032.
