Η κυβέρνηση και ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης παρουσιάζουν τον Προσωπικό Αριθμό και την Ηλεκτρονική Ταυτότητα σαν το επόμενο βήμα εκσυγχρονισμού. Μιλούν για ευκολία, για ταχύτητα, για λιγότερη γραφειοκρατία. Στην πραγματικότητα όμως, πίσω από τις ωραίες λέξεις, κρύβεται ένα σχέδιο καθολικού ελέγχου, που ετοιμάζεται να μετατρέψει τη ζωή του πολίτη σε μια ψηφιακή φυλακή χωρίς κλειδαριές και σύρματα – γιατί τα κελιά θα είναι αόρατα, αλλά πανίσχυρα.
Ο πολίτης ακούει ότι «το κράτος ήδη τον ξέρει» από ΑΦΜ, ΑΜΚΑ, ταυτότητα, αριθμό μητρώου. Η αλήθεια είναι πως τίποτα από αυτά δεν μοιάζει με τον Προσωπικό Αριθμό. Γιατί αυτός δεν έρχεται να προστεθεί δίπλα στους άλλους· έρχεται να τους καταπιεί. Είναι το κεντρικό κλειδί που θα ανοίγει και θα κλείνει όλες τις πόρτες της ζωής: υγεία, εργασία, μετακίνηση, τραπεζικοί λογαριασμοί, σχολεία, επιδόματα, φορολογία, ασφάλιση, ακόμα και η ίδια η δυνατότητα να συμμετέχεις σε κοινωνικές δραστηριότητες. Από τη στιγμή που η Ηλεκτρονική Ταυτότητα θα κουβαλά τον ΠΑ στο μικροτσίπ της, δεν θα μιλάμε πια για απλή ταυτοποίηση, αλλά για κάρτα ύπαρξης. Χωρίς αυτήν, θα είσαι αόρατος.
Το κράτος υπόσχεται ότι η χρήση θα περιοριστεί στον δημόσιο τομέα. Μα όποιος πιστέψει αυτήν την υπόσχεση, απλώς κλείνει τα μάτια του. Ήδη ο ΠΑ είναι σχεδιασμένος να κουμπώσει πάνω στο ευρωπαϊκό «ψηφιακό πορτοφόλι ταυτότητας» (EUDI Wallet). Ήδη προγραμματίζεται να διασυνδέει τα πάντα: από ιατρικά αρχεία μέχρι τραπεζικές κινήσεις, από φορολογικές δηλώσεις μέχρι τα εισιτήρια μετακίνησης. Δεν πρόκειται για «διευκόλυνση». Πρόκειται για ένα μηχανισμό παρακολούθησης που θα μπορεί να ιχνηλατεί κάθε στιγμή της ζωής μας.
Και δεν σταματά εδώ. Γιατί το επόμενο βήμα είναι το Ψηφιακό Ευρώ. Όχι πια χαρτονομίσματα, ούτε κάρτες που έστω αφήνουν μια ελάχιστη ελευθερία ανωνυμίας. Το Ψηφιακό Ευρώ θα είναι επώνυμο, θα αποθηκεύεται στον ΠΑ σου και θα μετακινείται με ένα πάτημα στο τηλέφωνο ή στην κάρτα. Κάθε αγορά, κάθε πληρωμή, κάθε κίνηση θα είναι ορατή, καταγεγραμμένη και ελεγχόμενη. Θα μπορεί να περιορίζεται γεωγραφικά, χρονικά ή θεματικά: να μην μπορείς να αγοράσεις βενζίνη αν δεν το εγκρίνουν, να μην μπορείς να αποταμιεύσεις, να λήγει το ποσό σου αν δεν το ξοδέψεις. Το χρήμα από εργαλείο ελευθερίας γίνεται εργαλείο επιτήρησης.
Σκέψου τι σημαίνει να έχεις τον ΠΑ ενσωματωμένο παντού. Δεν θα είναι πια μια απλή αριθμητική αναφορά. Θα είναι το ψηφιακό αποτύπωμα της ίδιας σου της ύπαρξης. Και τότε, όποιος ελέγχει το σύστημα, όποιος κάθεται πίσω από την κονσόλα, θα μπορεί να ρυθμίζει τη ζωή σου. Να κλείνει λογαριασμούς, να μπλοκάρει επιδόματα, να σου στερεί ταξίδι, να σε αποκλείει από την αγορά, να σε τιμωρεί γιατί διαμαρτυρήθηκες ή γιατί δεν συμμορφώθηκες με τις εντολές. Δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Είναι η πραγματικότητα που ήδη έχει εφαρμοστεί στον Καναδά το 2022, όταν φορτηγατζήδες που διαμαρτυρήθηκαν είδαν τους λογαριασμούς τους να κλείνουν εν μία νυκτί.
Το κράτος θα σου πει ότι όλα γίνονται για τη δική σου ασφάλεια. Στην πραγματικότητα ετοιμάζουν το ψηφιακό panopticon, τον ηλεκτρονικό Πύργο του Φουκώ, όπου δεν θα χρειάζονται κάμερες στις γωνιές γιατί η επιτήρηση θα είναι ήδη μέσα στην τσέπη σου. Ο ΠΑ θα συνδέεται με τεχνητή νοημοσύνη, που θα προβλέπει και θα αξιολογεί τη συμπεριφορά σου. Θα δημιουργεί το «προφίλ» σου, θα κατατάσσει τις κινήσεις σου σε αποδεκτές ή μη αποδεκτές. Και από εκεί μέχρι την κινεζικού τύπου κοινωνική βαθμολόγηση η απόσταση είναι ελάχιστη.
Το πιο τρομακτικό είναι το αναπόφευκτο μονοπάτι. Σήμερα σου λένε «πάρε την Ηλεκτρονική Ταυτότητα». Αύριο θα πουν «ενσωμάτωσε το Ψηφιακό Πορτοφόλι». Μεθαύριο θα απαιτήσουν βιομετρική ταυτοποίηση με δακτυλικό αποτύπωμα, ίριδα, φωνή, πρόσωπο. Το σώμα σου θα είναι ο κωδικός σου. Και τότε, δεν θα χρειάζεται πια καν κάρτα. Το ίδιο σου το κορμί θα είναι το κλειδί και η αλυσίδα μαζί. Είναι τυχαίο που ήδη μιλούν για «υπερ-ταυτότητα» της ΕΕ το 2026; Είναι τυχαίο ότι όλα τα βήματα πάνε προς μια κατεύθυνση;
Αυτό δεν είναι πρόοδος. Είναι η εγκαθίδρυση μιας νέας δουλείας. Δεν θα χρειάζονται δεσμά, ούτε αστυνομικά τμήματα, ούτε στρατόπεδα συγκέντρωσης. Η επιτήρηση θα είναι αθόρυβη, εθελούσια, «βολική». Θα λες «τι ωραία που δεν χρειάζομαι χαρτιά» και δεν θα καταλαβαίνεις ότι το ίδιο το χαρτί που καίγεται είναι η ελευθερία σου.
Γι’ αυτό, πριν βιαστείς να παραλάβεις την Ηλεκτρονική Ταυτότητα και τον Προσωπικό Αριθμό, σκέψου. Σκέψου τι σημαίνει να παραδώσεις σε έναν αριθμό το δικαίωμα να σε ορίζει. Σκέψου τι σημαίνει να ζεις σε έναν κόσμο όπου, αν δεν συμμορφωθείς, θα είσαι αποκλεισμένος. Και σκέψου αν αυτή η «ευκολία» αξίζει το τίμημα της ελευθερίας.
Δεν θα υπάρξει γυρισμός.
Ακολουθεί το άρθρο των ΝΕΩΝ, από την Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου 2025:
Έρχεται η ευρωπαϊκή υπερ-ταυτότητα
Ερχεται η ευρωπαϊκή ψηφιακή υπερ-ταυτότητα (EUDI Wallet), που θα επιτρέπει τις μετακινήσεις εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης μόνο με τη χρήση… κινητού τηλεφώνου, θα διευκολύνει την ψηφιακή υπογραφή και θα μειώσει δραστικά τον χρόνο κράτησης εισιτηρίων και επιβίβασης σε αεροπλάνα και πλοία!
Στους έλληνες πολίτες το EUDI Wallet θα είναι διαθέσιμο έως τον Νοέμβριο του 2026. Θα είναι δε το νέο πανευρωπαϊκό πιστοποιημένο ψηφιακό πορτοφόλι, που θα επιτρέπει σε όλους τους Ευρωπαίους να αποθηκεύουν και να διαχειρίζονται με ασφάλεια ψηφιακά έγγραφα ταυτότητας (διαβατήριο, νέα ταυτότητα, άδεια οδήγησης κ.ά.), να εκτελούν ασφαλείς ηλεκτρονικές συναλλαγές και να δημιουργούν δεσμευτικές ψηφιακές υπογραφές.
Σημειώνεται, ότι από το καλοκαίρι του 2026 θα πάψουν να ισχύουν και οι παλιές ελληνικές αστυνομικές ταυτότητες, οι οποίες πλέον δεν θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ταξιδιωτικό έγγραφο στην Ευρώπη, λόγω χαμηλής ασφάλειας.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά το EUDI Wallet, η λύση που θα προσφέρει βασίζεται στην τεχνολογία Verifiable Credentials, που διασφαλίζει την αυθεντικότητα και ασφάλεια των εγγράφων, ενώ θα υποστηρίζει την ισχυρή αυθεντικοποίηση πελατών (SCA) και θα προστατεύει σε υψηλό βαθμό την ιδιωτικότητα των χρηστών.
Μια άλλη καινοτομία είναι ότι η χρήση του νέου ευρωπαϊκού «πορτοφολιού» δεν θα απαιτεί σύνδεση στο Ιντερνετ (οι έλεγχοι των στοιχείων θα γίνονται offline), ενώ όλα τα στοιχεία θα μένουν στο κινητό τηλέφωνο του χρήστη, χωρίς να καταλήγουν σε κάποιον server ή στο cloud. Εκείνο που θα πιστοποιείται κατά τους ελέγχους των στοιχείων είναι εάν ο φορέας που εισήγαγε τα στοιχεία ταυτότητας του χρήστη στην εφαρμογή του EUDI Wallet είναι ασφαλής και πιστοποιημένος.
Επίσης, αυτό που θα κάνει το EUDI Wallet να ξεχωρίζει (π.χ. σε σχέση με το ελληνικό Gov.gr Wallet) είναι η ικανότητά του να επιτρέπει στον χρήστη του να ορίζει αυτός ποιες πληροφορίες θα «μοιραστεί». Επιπλέον, κάθε χρήστης θα μπορεί να παρακολουθεί ποια δεδομένα έχει «μοιραστεί», με ποιον και για ποιον σκοπό. Ακόμα, το EUDI Wallet θα διευκολύνει και την ψηφιακή υπογραφή εγγράφων.
Στο πλαίσιο αυτό, κάθε χρήστης θα διατηρεί πλήρως τον έλεγχο των δεδομένων του, καθώς θα έχει τη δυνατότητα να αποτρέπει την κοινοποίηση περισσότερων λεπτομερειών από όσες απαιτούνται για μια υπηρεσία. Για παράδειγμα, αντί να επιδεικνύει ολόκληρη την ταυτότητά του ή να παρέχει την ημερομηνία γέννησής του, θα μπορεί να χρησιμοποιεί το «πορτοφόλι» EUDI για να επαληθεύει απλά ότι έχει την ελάχιστη απαιτούμενη ηλικία (π.χ. είναι άνω των 18 ετών).
Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και το Εργαστήριο Καινοτομίας και Διοίκησης Πληροφορίας (i4m Lab) παρουσίασαν πρόσφατα στην Αθήνα τον τρόπο λειτουργίας του EUDI Wallet, ειδικότερα στους κλάδους της ακτοπλοΐας και των αερομεταφορών, όπως και τα οφέλη για ταξιδιώτες και επιχειρήσεις. Σημειώνεται ότι το Πανεπιστήμιο Αιγαίου συμμετέχει ενεργά στην κοινοπραξία EUDI Wallet Consortium (EWC) μαζί με το Πανεπιστήμιο Πειραιώς.
«Ψηφιακή επανάσταση»
Στον τομέα των αερομεταφορών, το EUDI Wallet έρχεται να καλύψει την ανάγκη για γρήγορες και ανέπαφες διαδικασίες κατά τη διάρκεια των ταξιδιών. Ειδικότερα, η αξιοποίηση της ευρωπαϊκής ψηφιακής ταυτότητας και της βιομετρικής αναγνώρισης θα περιορίσει δραστικά τον χρόνο αναμονής στα αεροδρόμια και θα ενισχύσει την ασφάλεια των πτήσεων.
Πρόκειται για λύση που θα ενσωματώνει τη βιομετρική τεχνολογία στην ψηφιακή ταυτότητα, επιτρέποντας στους επιβάτες να ολοκληρώνουν γρήγορα τις διαδικασίες check-in, ελέγχου ασφάλειας και επιβίβασης, αποκλειστικά μέσω του κινητού τους τηλεφώνου και της βιομετρικής επαλήθευσης των στοιχείων τους. Ηδη, εξετάζεται η πιλοτική εφαρμογή στις αεροπορικές μεταφορές, σε συνεργασία με τη γερμανική Fraport και τη θυγατρική της Fraport Greece, που διαχειρίζεται τα περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας. Μάλιστα, η Θεσσαλονίκη έχει επιλεγεί ως το πρώτο αεροδρόμιο «πειραματισμού», όπου θα δοκιμαστούν οι νέες λειτουργίες.
Επίσης, στην ακτοπλοΐα, έχουν ήδη ξεκινήσει οι πρώτες πιλοτικές εφαρμογές στην Ελλάδα. Μία εξ αυτών υλοποιείται σε συνεργασία με τη Fast Ferries, ενώ ενδιαφέρον για δοκιμαστική υλοποίηση έχει εκδηλώσει και άλλη ακτοπλοϊκή εταιρεία. Από τα έως τώρα στοιχεία προκύπτει ότι η υιοθέτηση του EUDI Wallet μείωσε δραστικά τον χρόνο κράτησης και επιβίβασης, απλοποιώντας τη διαδικασία έκδοσης εισιτηρίων και πληρωμών.
