To παρασκήνιο του διπλωματικού επεισοδίου Δένδια στη Λιβύη και ο εκβιασμός που δεν πέρασε

Σοβαρό διπλωματικό επεισόδιο σημειώθηκε κατά την άφιξη του Νίκου Δένδια, στην Τρίπολη της Λιβύης, με αποτέλεσμα ο υπουργός Εξωτερικών να μην αποβιβαστεί καν από το κυβερνητικό αεροσκάφος. Αιτία αποτέλεσε το γεγονός ότι στο αεροδρόμιο τον υποδέχθηκε η υπερεσιακή υπουργός Εξωτερικών, Najla Al-Mangoush, η οποία είχε υπογράψει, τον Οκτώβριο, με τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Mevlut Cavusoglu, τη συμφωνία για έρευνες στην περιοχή του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου.

Από την ελληνική πλευρά γίνεται λόγος για προσπάθεια από την υπηρεσιακή κυβέρνηση της Λιβύης (σσ. είναι γνωστή για τους δεσμούς της με την Τουρκία) να «παγιδεύσει» τον Νίκο Δένδια, ώστε να εκβιάσει κατάστασεις. Πηγές του υπουργείου Εξωτερικών έκαναν λόγο για «φάουλ πλέι», ενώ σημείωναν πως οι λιβυκές Αρχές θεωρούσαν ότι θα μπορούσαν να εκβιάσουν την κατάσταση, με την αιφνιδιαστική αυτή κίνηση.

Πάντως, η αντίδραση του Νίκου Δένδια προκάλεσε την έντονη αντίδραση του λιβυκού υπουργείου Εξωτερικών, που όχι μόνο δήλωσε «έκπληξη» αλλά καταδικάζει το γεγονός και «υπόσχεται» να αντιδράσει. Επίσης, η Τρίπολη ανακάλεσε τον επιτετραμμένο της στην Αθήνα για διαβουλεύσεις.

Υπενθυμίζεται πως η θέση της Αθήνας, με την οποία ευθυγραμμίζεται και η Αίγυπτος, είναι η πως η θητεία της κυβέρνησης της Τρίπολης έχει λήξει και δεν έχει τη νομιμοποίηση να υπογράφει διεθνείς συμφωνίες που δεσμεύουν το μέλλον της χώρας αλλά αντίθετα η μοναδική αποστολή της είναι να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές, κάτι που συνεχώς μεταθέτει.

Η ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών

«Η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια στην Τρίπολη, όπου είχε προγραμματιστεί να συναντήσει τον Πρόεδρο Menfi, ματαιώθηκε καθώς το λιβυκό υπουργείο Εξωτερικών αθέτησε τη συμφωνία που υπήρχε όσον αφορά τη μη συνάντηση με τη Λίβυα ΥΠΕΞ», αναφέρει το υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωσή του. «Το σκέλος της επίσκεψης στην Ανατολική Λιβύη συνεχίζει κανονικά», τονίζει.

Η επίσκεψή μου στην Τρίπολη της Λιβύης, όπου είχε προγραμματιστεί να συναντήσω τον Πρόεδρο Μένφι, ματαιώθηκε, καθώς το 🇱🇾 Υπουργείο Εξωτερικών αθέτησε τη συμφωνία που υπήρχε όσον αφορά τη μη συνάντηση με τη Λίβυα ΥΠΕΞ. Το σκέλος της επίσκεψης στην Αν. Λιβύη συνεχίζεται κανονικά.

— Nikos Dendias (@NikosDendias) November 17, 2022

Η προκλητική ανακοίνωση του λιβυκού υπουργείου Εξωτερικών

Την… έκπληξη της κυβέρνησης της Λιβύης προκάλεσε η αντίδραση του υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια, ο οποίος δεν έπεσε στην παγίδα της υπηρεσιακής κυβέρνησης και αρνήθηκε να συναντήσει την υπηρεσιακή υπουργό Εξωτερικών της χώρας, η οποία ένα μήνα νωρίτερα είχε υπογράψει τη συμφωνία με την Τουρκία για τις έρευνες σε περιοχή που προβλέπεται στο τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019. Ειδικότερα, με ανακοίνωση του το λιβυκό υπουργείο Εξωτερικών «καταδικάζει» την αντίδραση του Νίκου Δένδια και… υπόσχεται να απαντήσει…

Η προκλητική ανακοίνωση από το ΥΠΕΞ της Λιβύης

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα «Libya Review» το υπουργείο Εξωτερικών της Λιβυής, αναφέρει πως ο «Νίκος Δένδιας έφτασε στην Τρίπολη αλλά αρνήθηκε να κατέβει από το αεροπλάνο και λίγο αργότερα αποφάσισε να αναχωρήσει. Η υπουργός Εξωτερικών Najla Al-Mangoush τον περίμενε για να τον υποδεχτεί». Μάλιστα, το υπουργείο Εξωτερικών αναφέρει πως «καταδικάζουμε την πράξη αυτή και θα αντιδράσουμε».

«Το υπουργείο Εξωτερικών της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας εκφράζει την έκπληξή του για την άρνηση του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών, Νίκου Δένδια να αποβιβαστεί από το αεροσκάφος του φτάνοντας στο αεροδρόμιο Μίτιγκα της Τρίπολης χωρίς μάλιστα να δώσει εξηγήσεις», αναφέρεται επίσης στην ανακοίνωση.

#BREAKING
– Libyan Foreign Ministry: Greek FM Nikos Dendias arrived in Tripoli but refused to get off the plane & shortly after that decided to departure.
– Foreign Minister Najla Al-Mangoush was waiting to welcome him.
– We condemn this & will take actionhttps://t.co/PzK4AXbBsr pic.twitter.com/ugCmyVkUs1

— Libya Review (@LibyaReview) November 17, 2022

Το χρονικό

Αρχικά, η μετάβαση στην Τρίπολη δεν περιλαμβανόταν στο πρόγραμμα του υπουργού Εξωτερικών για την επίσκεψη του στη Λιβύη. Ωστόσο, το αεροδρόμιο της Τρίπολης προστέθηκε την τελευταία στιγμή κι έπειτα από αίτημα για συνάντηση που υπέβαλε ο πρόεδρος του προεδρικού συμβουλίου της χώρας, Mohamed al-Menfi.

Από την πλευρά του, ο Νίκος Δένδιας είχε διευκρινίσει ότι αποκλείεται να συναντηθεί με ανθρώπους της υπηρεσιακής κυβέρνησης της Λιβύης. Κάτα συνέπεια, οι δύο πλευρές είχαν συμφωνήσει να πραγματοποιηθεί η συνάντηση Δένδια με Mohamed al-Menfi, υπό τον προϋπόθεση να μην είναι παρών κάποιος άλλος.

Ωστόσο, την τελευταία στιγμή -και για άγνωστο μέχρι στγμής λόγο- η Τρίπολη δεν τήρησε τα συμφωνηθέντα. Κι αυτό διότι στο αεροδρόμιο της Τρίπολης τον Νίκο Δένδια περίμενε η υπουργός Εξωτερικών της υπηρεσιακής κυβέρνησης, Najla Al-Mangoush.

Η αντίδραση της ελληνικής πλευράς ήταν άμεση… Η σκάλα του κυβερνητικού αεροπλάνου που μετέφερε τον Νίκο Δένδια δεν κατέβηκε ποτέ, ο υπουργός Εξωτερικών δεν αποβιβάστηκε ποτέ… Τελικά, αποφασίστηκε η ακύρωση της επίσκεψης του Νίκου Δένδια στην Τρίπολη και η συνέχιση του ταξιδιού στη Βεγγάζη (σύμφωνα άλλωστε με το αρχικό πρόγραμμα).

Δεύτερο επεισόδιο

Η προκλητικότητα της υπηρεσιακής κυβέρνησης της Λιβύης, όμως, δεν περιορίστηκε στο περιστατικό με την υπηρεσιακή υπουργό Εξωτερικών. Ειδικότερα, οι λιβυκές αρχές αρνούνταν να εγκρίνουν το σχέδιο πτήσης για Βέγγαζη που υπέβαλε το ελληνικό κυβερνητικό αεροσκάφος. Τελικά, το αεροπλάνο απογειώθηκε με καθυστέρηση και μέσω του FIR Μάλτας έφτασε μέχρι τον εναέριο χώρο πάνω από την ανατολική Λιβύη προκειμένου να προσγειωθεί τελικά στη Βεγγάζη.

Η επίσκεψη Δένδια στη Βεγγάζη

Στη Βεγγάζη, ο υπουργός Εξωτερικών θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων, Aguila Saleh Issa, καθώς και με άλλους Λίβυους αξιωματούχους. Κατά την επίσκεψη, πραγματοποιήθηκε από την πλευρά του υπουργού Εξωτερικών, εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης, παράδοση δωρεάς εμβολίων κατά του κορωνοϊού COVID-19. Επίσης, κατά την παραμονή του στη Βεγγάζη, ο υπουργός Εξωτερικών θα παραστεί και σε εκδήλωση παρουσίασης συνεισφοράς της Ελλάδος σε πρόγραμμα του Παγκόσμιου Επισιτιστικού Προγράμματος του ΟΗΕ (World Food Programme) για την αποκατάσταση του Λιμένα της Βεγγάζης. Ο λιμένας αυτός έχει ιδιαίτερη σημασία ως πύλη εισόδου ανθρωπιστικής βοήθειας προς την Υποσαχάρια Αφρική για την αντιμετώπιση επισιτιστικών κρίσεων που αντιμετωπίζει η περιοχή.

Η Ελλάδα συνεχίζει να στηρίζει τον λιβυκό λαό στις προσπάθειες καταπολέμησης της πανδημίας COVID-19, δωρίζοντας επιπλέον εμβόλια, σε συνέχεια δωρεάς 200.000 εμβολίων τον Αύγουστο ‘21

📸 Ο ΥΠΕΞ @NikosDendias εκπροσωπώντας την 🇬🇷Κυβέρνηση στην τελετή παράδοσης στη Βεγγάζη https://t.co/dhVAB0pfT6

— Υπουργείο Εξωτερικών (@GreeceMFA) November 17, 2022

Επιπλέον, ο υπουργός Εξωτερικών θα έχει συνάντηση με το Προεδρείο της Ελληνικής Κοινότητας της Βεγγάζης. Σύμφωνα με ανακοίνωση του ΥΠΕΞ: «οι συζητήσεις του Υπουργού Εξωτερικών με τους Λίβυους αξιωματούχους κατά την επίσκεψή του αναμένεται να εστιάσουν στην ενίσχυση της συνεργασίας Ελλάδας – Λιβύης, στη βάση πάντοτε του σεβασμού του Διεθνούς Δικαίου και ιδιαίτερα του Δικαίου της Θάλασσας, στις σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης – Λιβύης και στις ευρύτερες εξελίξεις στην περιοχή της Μεσογείου. Αναμένεται να συζητηθεί, επίσης, η συνταγματική βάση για τη διεξαγωγή εκλογών στη Λιβύη το συντομότερο δυνατόν».
Σημειώνεται ότι ο υπουργός Εξωτερικών είχε επισκεφθεί την Ανατολική Λιβύη και τον Απρίλιο του 2021.