23 Ιουνίου, 2025
Οικονομία

Το υπάρχον πολιτικό σύστημα, συντηρεί φαινόμενα διαπλοκής και διαφθοράς

Η ακρίβεια, μέσα σε όλα, και στα ενοίκια, αποτελεί πλέον ένα από τα πιο συζητημένα ζητήματα στην Ελλάδα, ανταγωνιζόμενη την αύξηση των τιμών στα τρόφιμα και τα είδη πρώτης ανάγκης. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο μέσος όρος του εισοδήματος που δαπανάται για ενοίκια στην ΕΕ ανέρχεται στο 19,2%, ενώ στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό εκτοξεύεται στο 35,5%. Το υψηλό αυτό ποσοστό καταδεικνύει την πίεση που υφίστανται οι Έλληνες πολίτες, ιδιαίτερα το ένα τρίτο του πληθυσμού που δεν διαθέτει ιδιόκτητη κατοικία, καθώς δυσκολεύεται να ανταπεξέλθει στο κόστος της στέγασης.

Ένα κρίσιμο ερώτημα που προκύπτει είναι ο τρόπος υπολογισμού του μέσου εισοδήματος στην Ελλάδα. Εάν η εκτεταμένη φοροδιαφυγή, η οποία εκτιμάται ότι κυμαίνεται από 40 έως 60 δισεκατομμύρια ευρώ, δεν λαμβάνεται υπόψη στους υπολογισμούς, τότε το δηλωθέν εισόδημα εμφανίζεται χαμηλότερο από το πραγματικό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το ποσοστό του εισοδήματος που δαπανάται για ενοίκια να φαίνεται υψηλότερο από ό,τι είναι στην πραγματικότητα. Το ζήτημα αυτό καλούνται να διευκρινίσουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης, τα οποία έχουν αναδείξει το πρόβλημα της ακρίβειας στη στέγαση. Παράλληλα, τα ίδια κόμματα στήριξαν ομόφωνα τις πρόσφατες κινητοποιήσεις των ελεύθερων επαγγελματιών στο Σύνταγμα, οι οποίοι διαμαρτυρήθηκαν για την επιβολή τεκμηρίων σε όσους δεν δέχτηκαν τον έλεγχο των εισοδημάτων τους για τα προηγούμενα πέντε χρόνια.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, μόνο 80.000 ελεύθεροι επαγγελματίες αποδέχτηκαν τον έλεγχο των εισοδημάτων τους και υπέβαλαν φορολογικές δηλώσεις με βάση το πραγματικό τους εισόδημα, αντί για τα τεκμήρια. Οι υπόλοιποι κατέβαλαν φόρους με βάση τα τεκμήρια, γεγονός που αύξησε σημαντικά τα κρατικά έσοδα. Πριν από αυτή την εξέλιξη, το φορολογικό βάρος έπεφτε κυρίως σε μισθωτούς, δημοσίους υπαλλήλους, συνταξιούχους και τους έντιμους φορολογούμενους.

Το 2022, το μέσο διαθέσιμο εισόδημα στην Ελλάδα ανερχόταν σε 9.520 ευρώ, έναντι 19.082 ευρώ στην ΕΕ, αποτυπώνοντας μια σημαντική απόσταση. Αν και η διαφορά αυτή έχει μειωθεί τα τελευταία χρόνια, παραμένει εμφανής. Η οικονομική κρίση και η χρεοκοπία της χώρας έχουν αφήσει το αποτύπωμά τους, ενώ η πολιτική συζήτηση για το ποιος ευθύνεται συνεχίζεται, με τον ΣΥΡΙΖΑ να κατηγορείται ότι καλύπτει όσους οδήγησαν στη χρεοκοπία.

Το πρόβλημα της στέγασης επιδεινώνεται περαιτέρω από την έλευση πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης, όπως η Airbnb, μέσω των οποίων οι ιδιοκτήτες απολαμβάνουν υψηλότερα εισοδήματα, περιορίζοντας την προσφορά κατοικιών για μακροχρόνια ενοικίαση. Το καπιταλιστικό σύστημα, το οποίο υποστηρίζεται από όλα τα πολιτικά κόμματα, δεν αμφισβητείται, αν και η δημοκρατική εκπροσώπηση, σύμφωνα με πολλούς, παραμένει προβληματική λόγω διαπλοκής, διαφθοράς και επιρροής των μέσων μαζικής ενημέρωσης που ελέγχονται από μονοπώλια και καρτέλ.

Παράλληλα, η ακρίβεια στα τρόφιμα και τα είδη νοικοκυριού αποτελεί εξίσου μείζον ζήτημα. Η αντιμετώπισή της βασίζεται κυρίως σε ελέγχους, μια προσέγγιση που υιοθετείται από όλα τα κόμματα, παρά την πεποίθηση ότι η ελεύθερη αγορά δεν μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά χωρίς παρεμβάσεις. Η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας παραμένει συνεπής με την ιδεολογία της, ενώ τα κόμματα της αντιπολίτευσης, που αυτοχαρακτηρίζονται προοδευτικά, προτείνουν μέτρα όπως τη μείωση του ΦΠΑ για την καταπολέμηση της ακρίβειας. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα τέτοιων μέτρων αμφισβητείται, καθώς το υπάρχον πολιτικό σύστημα, συντηρεί φαινόμενα διαπλοκής και διαφθοράς, εμποδίζοντας ουσιαστικές λύσεις.