8 Ιουλίου, 2025
Αρθογραφία Άρθρα

Το Σύνταγμα ως κουρελόχαρτο και ο πολίτης απροστάτευτος απέναντι στην εξουσία

Πού είναι το Σύνταγμα όταν το χρειάζεσαι πραγματικά; Πού είναι αυτό το βαρύγδουπο κείμενο που διαφημίζεται ως ο ύψιστος νόμος του κράτους, όταν κόβεται το ρεύμα του φτωχού, όταν κατάσχεται το σπίτι της οικογένειας, όταν χιλιάδες πολίτες πετιούνται στο κοινωνικό περιθώριο με μια σφραγίδα εφορίας ή τραπέζης; Πού είναι ο θεσμικός «προστάτης» της ζωής, της αξιοπρέπειας και της ελευθερίας του πολίτη όταν η καθημερινότητά του μετατρέπεται σε σταυροφορία επιβίωσης;

Δεν είναι εδώ. Δεν εμφανίζεται. Δεν λειτουργεί. Το Σύνταγμα – αυτό που θα έπρεπε να στέκει ως ασπίδα μπροστά στον πολίτη – είναι πανηγυρικά απόν.

Και όχι μόνο είναι απών, αλλά έχει καταντήσει να υπηρετεί αυτούς ακριβώς που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να ελέγχει: τους εξουσιαστές, τους καταχραστές, τους βολεμένους των μηχανισμών. Κανένας δεν τους σταματά. Κανείς δεν τους ελέγχει. Κανένα άρθρο δεν ενεργοποιείται όταν ο λαός πνίγεται. Η Δημοκρατία παρακολουθεί αδιάφορα – ίσως και ειρωνικά – από τις επετειακές της φωτογραφίες.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας; Θεσμική σκιά. Μια εθιμοτυπική φιγούρα που σφραγίζει αδιαμαρτύρητα ακόμα και τους πιο εξοντωτικούς νόμους, χωρίς να επιστρέφει τίποτα, χωρίς να σηκώνει ούτε φρύδι. Η «ανεξάρτητη» Δικαιοσύνη; Σιωπηλή. Καθώς ο κόσμος καταρρέει, στήνει δίκες για το θεαθήναι, αναβάλλει τα ουσιώδη και διατηρεί τον μηχανισμό ανέγγιχτο. Ο λαός φτωχοποιείται, η χώρα εκποιείται, και το Δίκαιο κάνει πως δεν βλέπει.

Και το περιβόητο άρθρο 120 του Συντάγματος; Η δήθεν «ακροτελεύτια διάταξη» που επικαλούνται όλοι οι φλογεροί πατριώτες και οι απογοητευμένοι πολίτες, όταν όλα τα άλλα έχουν καταρρεύσει; Στην πράξη είναι μια νομική οφθαλμαπάτη. Μια επίκληση στην «ευθύνη του πολίτη» χωρίς καμία νομική σαφήνεια, χωρίς διαδικασίες, χωρίς πραγματικό περιεχόμενο. Αν ο πολίτης τολμήσει να αντιδράσει, δεν αναγνωρίζεται ως πατριώτης, αλλά βαφτίζεται ταραχοποιός, τρομοκράτης ή εχθρός της τάξης.

Ούτε μία πρόβλεψη, ούτε μία παράγραφος στο Σύνταγμα δεν καθορίζει τι μπορεί να κάνει ένας λαός όταν η κυβέρνησή του δρα εναντίον του. Όταν του κλέβει το βιός, το μέλλον και την πατρίδα. Καμία απολύτως αναφορά σε πρακτικά, ειρηνικά, θεσμικά εργαλεία που μπορεί να ενεργοποιήσει η κοινωνία για να προστατευθεί από την πολιτική βαρβαρότητα. Όλα είναι θολά, γενικόλογα, και τελικά ανενεργά.

Αλλά υπάρχει κάτι που λειτουργεί άψογα: η καταστολή. Οι φόροι. Οι πλειστηριασμοί. Η μεταφορά εθνικής κυριαρχίας. Η επανεκλογή των ίδιων πολιτικών που ψήφισαν και εφάρμοσαν τα μέτρα που εξαθλίωσαν τον λαό. Αυτά τα προστατεύει το Σύνταγμα. Τους δίνει στέγη, ασυλία, διαδικασία, νομιμοποίηση.

Ας το πούμε καθαρά: το ελληνικό Σύνταγμα δεν είναι καταφύγιο του πολίτη. Είναι εγγύηση των συμφερόντων του καθεστώτος. Όταν όλα λειτουργούν εις βάρος του λαού, δεν υπάρχει ούτε μία πρόβλεψη να αλλάξει κάτι ριζικά χωρίς την άδεια αυτών που τον καταδυναστεύουν.

Και τότε, έρχεται το λογικό επόμενο: αν το Σύνταγμα δεν προστατεύει τον πολίτη, τότε ποιος προστατεύει τον πολίτη από το Σύνταγμα;

Η απάντηση είναι απλή και σκληρή: ο ίδιος ο πολίτης. Όχι με λόγια, όχι με επικλήσεις στο ανύπαρκτο «πατριωτικό καθήκον» της εξουσίας, αλλά με ρήξη. Με απόλυτη απονομιμοποίηση του υπάρχοντος πολιτικού καθεστώτος και απαίτηση για νέο Σύνταγμα, γραμμένο από τον λαό, για τον λαό.

Ήρθε η ώρα οι πατριωτικές δυνάμεις της κοινωνίας να σταματήσουν να παρακαλούν το καθεστώς να αλλάξει. Δεν αλλάζει. Δεν μεταρρυθμίζεται. Δεν συμμορφώνεται. Καταρρέει μόνο όταν οι πολίτες το γκρεμίσουν.

Η δημιουργία ενός νέου πολιτεύματος, θεμελιωμένου στις πραγματικές ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας, είναι πλέον επιτακτική. Και αυτό δεν μπορεί να γίνει από κόμματα, ούτε από «συνταγματολόγους της εξουσίας». Μπορεί να γίνει μόνο από τους πολίτες που δεν αντέχουν άλλο. Που δεν περιμένουν πια τίποτα από το υπάρχον, και που αποφασίζουν να ξαναγράψουν την Ιστορία με τα δικά τους χέρια.

Διότι το Σύνταγμα που δεν προστατεύει τον λαό του, δεν είναι Σύνταγμα. Είναι το άλλοθι των δημίων του.