Ο Αλέξης Τσίπρας άφησε οριστικά πίσω του τον ΣΥΡΙΖΑ και τη Βουλή, όχι για να αποσυρθεί, αλλά για να επανέλθει από άλλη πόρτα, με άλλο σχήμα και νέα πολιτική ταυτότητα. Με τη φράση «ανοίγομαι σε νέες θάλασσες», ξεκίνησε το ταξίδι για την ίδρυση ενός νέου κόμματος που φιλοδοξεί να καλύψει το κενό στον χώρο της ευρύτερης κεντροαριστεράς – ενός χώρου που σήμερα δείχνει κουρασμένος, αμήχανος και κατακερματισμένος.
Ο πρώην πρωθυπουργός δεν σκοπεύει να περιοριστεί σε πρώην συντρόφους του ή σε απογοητευμένους ΣΥΡΙΖΑίους. Το σχέδιο είναι σαφές: να διεμβολίσει τον παλιό πυρήνα του ΠΑΣΟΚ, εκείνους που κοιτούν με μισό μάτι τον Νίκο Ανδρουλάκη ή έχουν αποστρατευτεί πολιτικά. Θέλει να πείσει τους απογοητευμένους, τους παλιούς «πρασινοφρουρούς», αλλά και όσους απέχουν, ότι μπορεί να ξαναγίνει φορέας ελπίδας.
Ο πήχης, κατ’ ελάχιστο, είναι ένα ποσοστό πάνω από 10%. Όχι αρκετό για να απειλήσει την –φθίνουσα μεν, υπαρκτή δε– κυριαρχία της Νέας Δημοκρατίας, αλλά ικανό να τον καταστήσει ρυθμιστή εξελίξεων. Το πρόβλημα είναι ότι δεν είναι ο μόνος με τέτοιες βλέψεις. Ο Αντώνης Σαμαράς ετοιμάζει το δικό του σχήμα δεξιά της ΝΔ, ενώ ακούγεται και η δημιουργία κόμματος από τη Μαρία Καρυστιάνου. Ο κατακερματισμός μοιάζει αναπόφευκτος και η Βουλή ίσως γεμίσει κόμματα του 20% και κάτω, χωρίς κανέναν ικανό για αυτοδυναμία.
Και εκεί ακριβώς ξεκινούν τα δύσκολα. Κυβερνήσεις συνεργασίας προϋποθέτουν πολιτική βούληση και ελάχιστη εμπιστοσύνη – αγαθά σε έλλειψη αυτή τη στιγμή. Η πιθανότητα ακυβερνησίας δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας.
Το νέο κόμμα Τσίπρα φαίνεται να έχει ισχυρές πλάτες: υποστηρίζεται –όπως ακούγεται– από σοβαρά οικονομικά κέντρα, που διαθέτουν τόσο χρήμα όσο και πρόσβαση στα μέσα ενημέρωσης. Κοινώς, θα έχει και «πορτοφόλι» και «μικρόφωνο», δύο παράγοντες εξαιρετικά κρίσιμους σε κάθε πολιτική εκστρατεία. Το πώς θα μεταφραστεί αυτή η στήριξη στην πράξη μένει να φανεί – καθώς οι ίδιοι κύκλοι δεν φημίζονται για φιλανθρωπικές διαθέσεις.
Το ενδιαφέρον είναι ότι η επανεμφάνιση Τσίπρα βολεύει και το Μαξίμου. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τον γνωρίζει, τον έχει αντιμετωπίσει, και τον προτιμά ως «προνομιακό αντίπαλο». Όχι μόνο γιατί γνωρίζει τα κουμπιά του, αλλά γιατί μπορεί –πολιτικά– να τον «αναστήσει» ως φόβητρο. Να ξαναπαίξει το έργο του 2015: δημοψήφισμα, capital controls, drachmophobia, επιστροφή στην «περήφανη διαπραγμάτευση» κ.λπ. Ίσως λιγότερο πειστικά αυτή τη φορά, αλλά ικανά να τρομοκρατήσουν ένα κομμάτι του εκλογικού σώματος.
Σε αυτή την τακτική, ο Τσίπρας δεν είναι απλώς ο αντίπαλος. Είναι και το άλλοθι. Κρατά τη συζήτηση μακριά από τα σκάνδαλα που βαραίνουν την κυβέρνηση – τις υποκλοπές, τις αναθέσεις, τα οικονομικά αδιέξοδα, τη διαφθορά. Όσο το εκλογικό παιχνίδι στήνεται ξανά πάνω στη διπολική λογική «εμείς ή ο Τσίπρας», ο Μητσοτάκης μπορεί να διασώσει ό,τι του απέμεινε.
Η πολιτική σκακιέρα έχει αναδιαταχθεί και οι παίκτες πολλαπλασιάζονται. Το ερώτημα είναι αν οι πολίτες θα δουν πίσω από τις κινήσεις ή αν θα παίξουν ξανά ρόλους σε ένα έργο που έχουν ήδη παρακολουθήσει – και μάλιστα χωρίς happy end.
