Το “αγαπημένο παιδί” της κας Γκάγκα, το ΙΑΣΩ, το οποίο τελεί υπό ένα περίεργο καθεστώς μεταξύ ιδιωτικού και δημοσίου δικαίου, το οποίο και στο παρελθόν έχει εργαλιοποιήσει αποθεώνοντας το προκειμένου να υποβαθμίσει το καθαρά δημόσιο και ένα από τα μεγαλύτερα παιδιατρικά νοσοκομεία στην Ευρώπη, “Αγία Σοφία”, πιάστηκε “με τη γίδα στην πλάτη” και με πολλούς και αρμόδιους να κάνουν τα στραβά μάτια.
Το ιστορικό:
Στις 11 Σεπτεμβρίου του 2014 ένα κοριτσάκι γεννήθηκε στο μαιευτήριο ΙΑΣΩ και εντός 24ώρου διαγνώστηκε με σοβαρή συγγενή καρδιοπάθεια. Έπρεπε να εγχειριστεί άμεσα, όμως μια βλάβη στα κλιματιστικά μηχανήματα είχε παραλύσει το καρδιολογικό χειρουργείο της παιδιατρικής κλινικής.
Το ΙΑΣΩ δεν διέθετε κατάλληλα εξοπλισμένο ασθενοφόρο, που θα εξασφάλιζε δηλαδή συνθήκες θερμοκοιτίδας, για τη μεταφορά του νεογνού στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο. Το ΕΚΑΒ δεν μπόρεσε να βοηθήσει για τον ίδιο λόγο. Έτσι, παρά το γεγονός ότι οι γιατροί του Ωνασείου ανέμεναν το βρέφος, στάθηκε αδύνατον να διακομισθεί.
Μετά τον θάνατο του βρέφους το 2014, το Συμβούλιο της Επικρατείας ακύρωσε τις άδειες λειτουργίας της παιδοκαρδιοχειρουργικής κλινικής του ΙΑΣΩ. Ωστόσο, αυτή συνέχισε να λειτουργεί παρά τη δικαστική απόφαση.
Τελικά το μωρό χειρουργήθηκε στην παιδοκαρδιοχειρουργική κλινική του ΙΑΣΩ με καθυστέρηση τριών ημερών και στις 15 Σεπτεμβρίου κατέληξε. Ο πατέρας του προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας να ακυρωθεί η αδειοδότηση που είχε λάβει το ΙΑΣΩ από την αρμόδια Περιφέρεια Αττικής. Το Δεκέμβριο του 2021, με απόφασή του, το ΣτΕ δέχθηκε το σκεπτικό της αίτησης περί παράλειψης της Περιφέρειας να θέσει στην κλινική τους όρους που θα διασφάλιζαν την αδιάλειπτη λειτουργία του παιδοκαρδιοχειρουργικού τμήματος και ακύρωσε τις δύο άδειες (ίδρυσης και λειτουργίας) όλης της κλινικής.
Συγκεκριμένα, ακύρωσε τις τελευταίες τροποποιητικές αποφάσεις αδειοδότησης με τις οποίες λειτουργούσε ως τότε το ΙΑΣΩ, με τις οποίες είχε προστεθεί το καρδιοχειρουργικό τμήμα και η παιδοκαρδιοχειρουργική ΜΕΘ. Πλέον σε ισχύ βρίσκονταν οι παλαιότερες άδειες του ΙΑΣΩ, που δεν προέβλεπαν τη λειτουργία τους. Η δικαστική απόφαση δημοσιεύθηκε στο ακροατήριο στις 23 Δεκεμβρίου του 2021, και αφού καθαρογράφηκε, κοινοποιήθηκε στην Περιφέρεια Αττικής και στο Υπουργείο Υγείας. (Φυσικά δεν περνάει απαρατήρητο ότι χρειάστηκαν επτά χρόνια ώσπου να βγει δικαστική απόφαση που αφορούσε τον θάνατο ενός μωρού, ούτε το γεγονός ότι στο μεταξύ τίποτα δεν βελτιώθηκε ως προς τις υποδομές για ανάλογες επεμβάσεις). Αλλά και μετά τη δικαστική απόφαση, τα όσα ακολούθησαν δεν συνάδουν με τις καθιερωμένες και προβλεπόμενες από τον νόμο διαδικασίες.
Το ΙΑΣΩ, το οποίο έλαβε γνώση της απόφασης κατά τη δημοσίευσή της, όφειλε να συμμορφωθεί και να κλείσει το παιδοκαρδιοχειρουργικό τμήμα και τη ΜΕΘ. Η Περιφέρεια πάλι, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της κλινικής, όφειλε να σφραγίσει τη μονάδα εφαρμόζοντας τις αποφάσεις του ΣτΕ. Σύμφωνα με τον Νόμο 4600/2019 για το θεσμικό πλαίσιο των ιδιωτικών κλινικών, οι αποφάσεις για την αφαίρεση των αδειών και τη διακοπή λειτουργίας εκτελούνται «από τα όργανα της οικείας Περιφέρειας, με τη συνδρομή της αστυνομικής και της εισαγγελικής αρχής».
Τίποτα τέτοιο δεν φαίνεται να συνέβη.
Πρόστιμο για τα μάτια του κόσμου
Το γεγονός ότι το Παιδοκαρδιοχειρουργικό τμήμα και η ΜΕΘ δεν έκλεισαν επιβεβαιώνεται από το πρόστιμο που επέβαλε η Περιφέρεια Αττικής στο ΙΑΣΩ, επειδή ακριβώς συνέχισαν να λειτουργούν.
Η Περιφέρεια, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του ΙΑΣΩ, όφειλε να σφραγίσει την κλινική εφαρμόζοντας την απόφαση του ΣτΕ. Ωστόσο, αυτό δεν έγινε ποτέ.
Στις 10 Μαρτίου, η Επιτροπή Ιδιωτικών Κλινικών της Περιφέρειας διενεργεί αυτοψία στο ΙΑΣΩ. Από την έκθεση της επιτροπής προκύπτει πως, παρότι τη μέρα της αυτοψίας δεν λειτουργούσαν το χειρουργείο της παιδοκαρδιολογικής κλινικής και η ΜΕΘ, ωστόσο, με βάση το βιβλίο χειρουργείων, «εκτελέστηκαν χειρουργεία που αφορούσαν παιδιατρικά καρδιοχειρουργικά περιστατικά στο διάστημα από 19-1-22 ως 14-2-22 καθώς και (έγινε) χρήση της ΜΕΘ».
Η Περιφέρεια επιβάλλει στο ΙΑΣΩ πρόστιμο μόλις 15.000 ευρώ, όσο περίπου το κόστος ενός χειρουργείου. Προκαλεί απορία το ότι ο σχετικός νόμος προβλέπει τόσο χαμηλό πρόστιμο σε περίπτωση παράβασης (εν προκειμένω για «λειτουργία τμήματος κλινικής που δεν αναγράφεται στην άδεια»), πρόστιμο πάντως που προβλέπεται να διπλασιαστεί στην περίπτωση που η παράβαση συνεχίζεται.
Στις 14 Μαρτίου, τρεις μέρες μετά την αυτοψία, το ΙΑΣΩ υποβάλλει στην Περιφέρεια αίτηση νέας άδειας καταθέτοντας σχέδια, «λειτουργικό πλαίσιο» και εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας, τα οποία δύο μέρες μετά διαβιβάζονται με διαδικασίες εξπρές στο Υπουργείο Υγείας. Ένα μήνα αργότερα, στις 18 Απριλίου, το υπουργείο εγκρίνει τον φάκελο του ΙΑΣΩ και αναρτά αυθημερόν την έγκριση στη «Διαύγεια». Οι νέες άδειες (ίδρυσης και λειτουργίας) εκδίδονται από την Περιφέρεια στις 9 Μαΐου (την ίδια μέρα που βγαίνει και η απόφαση για το πρόστιμο) και στις 12 Μαΐου αντίστοιχα (δείτε το σχετικό έγγραφο τεκμηρίωσης εδώ). Προκαλεί απορία και το γεγονός πως ενώ η έγκριση του υπουργείου Υγείας για το ΙΑΣΩ δημοσιεύεται στη «Διαύγεια», δεν συμβαίνει το ίδιο με τις νέες άδειες της κλινικής, οι οποίες όχι μόνο δεν αναρτώνται, αλλά δεν κρίνονται κοινοποιήσιμες ούτε κατόπιν αιτήματος του Reporters United στις αρμόδιες αρχές οι οποίες, σκανδαλωδώς, μας ζήτησαν να προσκομίσουμε εισαγγελική εντολή για να μας τις δώσουν.
Καμία ανακοίνωση παύσης
Το Reporters United απευθύνθηκε στην ΙΑΣΩ ΑΕ με ερωτήματα σχετικά με το αν και γιατί συνέχισε να λειτουργεί, όπως και το αν προχώρησε σε ενημέρωση του κοινού σχετικά με την απόφαση του ΣτΕ. Στα δελτία Τύπου του ΙΑΣΩ στην ιστοσελίδα του αλλά και σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook) δεν βρήκαμε καμία ανακοίνωση περί παύσης λειτουργίας του καρδιοχειρουργικού τμήματος κατά το επίμαχο διάστημα. Τα ερωτήματα απεστάλησαν στην κλινική στις 29 Ιουλίου. Στις 27 Οκτωβρίου, τρεις μήνες αργότερα, ενώ αρχικά δεν υπήρξε ανταπόκριση και στη συνέχεια ζητήθηκε αναβολή για να εξεταστεί το αίτημά μας, η ιδιωτική κλινική μάς γνωστοποίησε πως τελικά δεν θα δώσει απαντήσεις στα ερωτήματα.
Ο ΕΟΠΥΥ κάλυψε τα χειρουργεία
Ρωτήσαμε τον ΕΟΠΥΥ αν κατά το ίδιο διάστημα προχώρησε σε καταγγελία της σύμβασής του με το ΙΑΣΩ. Σε απάντηση που μας δόθηκε σχεδόν δύο μήνες μετά την κατάθεση του ερωτήματος, ο ΕΟΠΥΥ αναφέρει πως «δεν έλαβε καμία ενημέρωση σχετικά με την απόφαση του ΣτΕ από τους εμπλεκόμενους». Αναφέρει ακόμη πως ένα χειρουργείο παραπέμφθηκε για έγκριση στο Ανώτατο Υγειονομικό Συμβούλιο του οργανισμού.
Ωστόσο, σύμφωνα με ασφαλή πληροφόρηση, κατά το διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου 2022 χρεώθηκαν μέσω των κλειστών ενοποιημένων νοσηλίων πάνω από ένα (και όχι περισσότερα από πέντε) παιδοκαρδιολογικά χειρουργεία που έγιναν στο ΙΑΣΩ, τα οποία φαίνεται πως έχουν αποπληρωθεί.
Η απόφαση του ΣτΕ ζητεί ασθενοφόρα με κατάλληλο εξοπλισμό, αλλά κι οι άδειες της Περιφέρειας να διασφαλίζουν ότι δεν τίθενται σε κίνδυνο ζωτικής σημασίας υπηρεσίες της κλινικής.
Μετά τον Μάρτιο (οπότε επιβλήθηκε το πρόστιμο), η κλινική δεν χρέωσε άλλα χειρουργεία, αναφέροντας στον ΕΟΠΥΥ πως άλλαξε η άδεια λειτουργίας της. Μάλιστα, μια οικογένεια που απευθύνθηκε στο ΙΑΣΩ τον Μάιο, φέρεται να έλαβε την απάντηση ότι η κλινική δεν είχε επί του παρόντος ενεργή σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ, με αποτέλεσμα να επιστρέψουν και να χειρουργηθεί τελικά το παιδί τους τον Ιούνιο, αφού δηλαδή είχαν εκδοθεί οι νέες άδειες. Το Reporters United απηύθυνε και δεύτερο ερώτημα στον ΕΟΠΥΥ σχετικά με το αν θα επιβάλει κάποιας μορφής κυρώσεις στην κλινική και αναμένει την απάντηση.
Για μια φορητή θερμοκοιτίδα…
Διορθώθηκαν άραγε τα προβλήματα που είχαν ως αποτέλεσμα να χάσει τη ζωή του το βρέφος το 2014 και να ακυρωθούν οι άδειες του ΙΑΣΩ; Από το 2014, όταν απεβίωσε το παιδάκι, μέχρι σήμερα, δεν είναι γνωστό πώς η κλινική διόρθωσε τις μοιραίες παραλείψεις. Το Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας (ΣΕΥΠ), το οποίο αργότερα ενσωματώθηκε στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας, στην έκθεση που κατέθεσε το 2019 στο ΣτΕ καλεί το ΙΑΣΩ, εκτός από την εξασφάλιση αδιάλειπτης λειτουργίας των κλιματιστικών, να προμηθευτεί φορητή θερμοκοιτίδα, η οποία επιτρέπει τη μεταφορά νεογνών με οποιοδήποτε ασθενοφόρο. Αν η κλινική διέθετε αυτή τη μονάδα το 2014, θα είχε μεταφερθεί εγκαίρως το νεογνό στο Ωνάσειο και -πιθανώς- θα είχε σωθεί.
Το ΙΑΣΩ έστειλε έκθεση με τα σχετικά μέτρα που έλαβε στο Υπουργείο Υγείας, η οποία εγκρίθηκε. Όμως, ούτε το υπουργείο ούτε η Περιφέρεια μας απάντησαν αν έχουν κάνει αυτοψία στη μονάδα, ενώ και η ΙΑΣΩ ΑΕ δεν ανταποκρίθηκε στο ερώτημα σχετικά με όσα έπραξε για να κατοχυρώσει την ασφαλή και αδιάλειπτη λειτουργία του καρδιοχειρουργικού τμήματος στο μέλλον.
Σιωπή στα δημοσιογραφικά ερωτήματα, «αποχή» από τη «Διαύγεια»
Η Περιφέρεια Αττικής, με Περιφερειάρχη τον Γιώργο Πατούλη ο οποίος ως γνωστόν τυχαίνει να είναι και πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών (ΙΣΑ), αρνήθηκε να απαντήσει στις ερωτήσεις μας, μεταξύ αυτών σχετικά με τις ενέργειες στις οποίες προέβη για την εκτέλεση της δικαστικής απόφασης. Αντίθετα, μας ζήτησε να τεκμηριώσουμε πως έχουμε «εύλογο ενδιαφέρον» για την υπόθεση ή να προσκομίσουμε εισαγγελική εντολή. Τις δύο επιστολές που λάβαμε υπογράφει ο Αντιπεριφερειάρχης για θέματα Δημόσιας Υγείας κ. Γιάννης Κεχρής (διευθυντής επίσης Επειγόντων και Αναπληρωτής Διευθυντής ΜΕΘ στο «Ερρίκος Ντυνάν» και ταμίας του ΙΣΑ), ο οποίος υπογράφει και την αλληλογραφία της αρμόδιας υπηρεσίας με το ΙΑΣΩ. Κάτι που άνθρωποι οι οποίοι ασχολούνται με θέματα δημόσιας διοίκησης σχολιάζουν στο Reporters United ως «ασυνήθιστο», καθώς τέτοια ζητήματα συνήθως καλύπτονται εσωτερικά από τις αρμόδιες διευθύνσεις, και όχι από τους αιρετούς προϊσταμένους.
Αλλά και οι προφορικές απαντήσεις που μας δόθηκαν τηλεφωνικά στο πλαίσιο του ρεπορτάζ είναι ασυνήθιστες. Ο υπάλληλος του τμήματος ιδιωτικών κλινικών της Περιφέρειας, στον οποίο απευθυνθήκαμε αρχικά ζητώντας τις άδειες του ΙΑΣΩ και τριών ακόμη ιδιωτικών κλινικών (Μητέρα, Ρέα και Υγεία), μας είπε πως ενδεχομένως η υπηρεσία του θα απευθυνθεί πρώτα στις ιδιωτικές κλινικές, για την περίπτωση που οι νομικοί σύμβουλοί τους εγείρουν ενστάσεις (τί λόγο έχουν άραγε οι ιδιωτικές κλινικές στο εάν μια δημόσια υπηρεσία θα χορηγήσει στον Τύπο δημόσια έγγραφα;), ενώ επικαλέστηκε και ζήτημα προσωπικών δεδομένων. Τελικά η Περιφέρεια δεν μας χορήγησε τις άδειες, επικαλούμενη -και εδώ- την έλλειψη τεκμηριωμένου «εύλογου ενδιαφέροντος». Σε επίσημο αίτημα κατάθεσης εγγράφων (FOI) που της απευθύναμε για το ίδιο ζήτημα, η προθεσμία παρήλθε χωρίς να λάβουμε απάντηση.
Ζήτημα αποτελεί και το γιατί η Περιφέρεια Αττικής, όπως μας πληροφόρησε υπάλληλος της υπηρεσίας, δεν αναρτά στη «Διαύγεια» τις άδειες ιδιωτικών κλινικών που χορηγεί, ενώ δεν έχει αναρτήσει ούτε το πρόστιμο που επέβαλε στην κλινική, αν και αναρτά πρόστιμα που έχουν επιβληθεί για παρατυπίες σε πολύ μικρότερες επιχειρήσεις, ακόμη και σε μικροπωλητές. Να σημειωθεί ενδεικτικά πως η Περιφέρεια Θεσσαλίας είχε αναρτήσει το 2017 στη «Διαύγεια» την τροποποίηση αδείας για το ΙΑΣΩ της Λάρισας, κάτι που δείχνει ότι οι σχετικές αποφάσεις λαμβάνονται α λα καρτ.
Το εξωφρενικό επιχείρημα άμυνας και από που πηγάζει
Τέλος, χωρίς να προκαλεί έκπληξη, το υπουργείο Υγείας αρνήθηκε επίσης να απαντήσει στα ερωτήματά μας, επικαλούμενο έλλειψη από μέρους μας «εύλογου ενδιαφέροντος» (εδώ η πλήρης απάντηση του υπουργείου).
Τι είναι όμως, τελικά, το «εύλογο ενδιαφέρον»; Το υπουργείο Υγείας, στην κατά τ’ άλλα λακωνική απάντησή του, εξηγεί ότι ορίζεται «από την πάγια νομολογία του ΣτΕ (ΣτΕ 1214/2000)».
Η συγκεκριμένη απόφαση, που ελήφθη πάνω από 20 χρόνια πριν, αφορά έναν πολίτη που διαμαρτυρόταν για την παράνομη στάθμευση στην περιοχή κατοικίας του και ζητούσε να ενημερωθεί για αντίστοιχες καταγγελίες που είχαν γίνει από ιδιώτες στην Τροχαία Αττικής, που όμως κρίθηκε ότι αφορούσαν την προσωπική και οικογενειακή ζωή τρίτων προσώπων, και έτσι δεν του δόθηκαν. Οι υπηρεσίες επικαλούνται μια παλιά (και εντελώς άσχετη) δικαστική απόφαση για να αποφύγουν να απαντήσουν σε δημοσιογραφικά ερωτήματα.
Με πληροφορίες από reportersunited.gr
Ολόκληρο το άρθρο στο: https://www.reportersunited.gr/9959/iaso-yperano-nomoy-apo-to-thanato-enos-vrefoys-stin-kratiki-sygkalypsi/
*Το θέμα είχε θιγεί κατ’ επανάληψη πολύ καιρό πριν τις πρόσφατες δημοσιεύσεις στον αέρα του Primenewsradio.gr , χωρίς να υπάρξει καμία αντίδραση.