Μια σημαντική επιστημονική εξέλιξη, αναφορικά με την προστασία έναντι των σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ), παρουσιάστηκε στο 24ο διεθνές συνέδριο για το AIDS στο Μόντρεαλ του Καναδά.
Ειδικότερα, μια ομάδα ερευνητών διαπίστωσε ότι υπάρχει μια αντιβιοτική ουσία που μπορεί να ληφθεί μετά τη σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό, μειώνοντας δραστικά τα ποσοστά τριών βακτηριακών ΣΜΝ μεταξύ των ομάδων υψηλού κινδύνου. Οι ερευνητές χορήγησαν δοξυκυκλίνη (αντιβιοτικό της ομάδας των τετρακυκλινών) σε 500 άτομα, που αποτελούνταν κυρίως από ομοφυλόφιλους άνδρες, αλλά και μερικές τρανς γυναίκες και άτομα ουδέτερου φύλου, σε τοποθεσίες του Σαν Φρανσίσκο και του Σιάτλ.
Κάποιοι έπαιρναν HIV PrEP, ένα προληπτικό χάπι πριν την έκθεση, ενώ άλλοι ζούσαν με HIV. Και στις δύο ομάδες ατόμων, περίπου τα 2/3 έλαβαν δοξυκυκλίνη, ενώ το 1/3 όχι. Το πρώτο χάπι χορηγήθηκε εντός τριών ημερών από την έκθεση, σε δόση 200 mg. Οι συμμετέχοντες συνέχισαν να το παίρνουν, σε μια δοσολογία ανάλογη με το βαθμό της σεξουαλικής δραστηριότητάς τους.
Στη συνέχεια, παρακολούθησαν τους συμμετέχοντες για ένα διάστημα, καταγράφοντας τα αποτελέσματά τους κάθε τρεις μήνες. Η δοκιμή έδειξε ότι το χάπι μείωσε τη συχνότητα των ΣΜΝ κατά 62% στην ομάδα που ζούσε με HIV και 66% στην ομάδα με HIV PrEP. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν ήπιες και τα επίπεδα ανταπόκρισης παρέμειναν υψηλά.
Ειδικότερα, η δοξυκυκλίνη μείωσε τα ποσοστά γονόρροιας και χλαμυδίων κατά περισσότερο από 60% μεταξύ των ομοφυλόφιλων ανδρών. Φάνηκε, επίσης, πολύ αποτελεσματική κατά της σύφιλης, αν και δεν εξετάστηκαν αρκετές περιπτώσεις, ώστε να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα.
Σημειώνεται ότι μια προηγούμενη δοκιμή από Γάλλους ερευνητές, η οποία χρησιμοποίησε δοξυκυκλίνη ως προφύλαξη μετά την έκθεση (PEP), έδειξε ότι ήταν αποτελεσματική κατά της σύφιλης και των χλαμυδίων μεταξύ των ομοφυλόφιλων ανδρών, αλλά όχι για τη γονόρροια.
Οι ερευνητές κατέληξαν άμεσα στο συμπέρασμα ότι το φάρμακο ήταν αναμφισβήτητα λειτουργικό, επομένως η δοκιμή σταμάτησε, καθώς θεωρήθηκε ανήθικο να συνεχιστεί.
«Έχουμε τώρα δύο μελέτες που υποστηρίζουν τη χρήση της δοξυκυκλίνης ως PEP σε ομοφυλόφιλους άνδρες», είπε η επικεφαλής της μελέτης, Annie Luetkemeyer του UCSF σε δημοσιογράφους του συνεδρίου. «Βρισκόμαστε σε ένα σημείο όπου πρέπει να σκεφτούμε πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο ανάπτυξης αυτού του φαρμάκου και πώς να το ενσωματώσουμε στις κατευθυντήριες γραμμές». Η ίδια τόνισε, ωστόσο, ότι αυτή τη στιγμή τα δεδομένα υποστηρίζουν τη θεραπεία ως στοχευμένη παρέμβαση στις ομάδες υψηλού κινδύνου και όχι σε όλους.
Τα νέα ευρήματα έχουν εξαιρετική σημασία, καθώς έρχονται σε μια περίοδο που αυξάνονται τα ποσοστά εμφάνισης αυτών των ασθενειών, ιδιαίτερα μεταξύ των ομοφυλόφιλων ανδρών, οι οποίοι χρησιμοποιούν λιγότερο συχνά προφυλακτικά, από τότε που κυκλοφόρησαν τα χάπια προφύλαξης πριν από την έκθεση στον HIV (PrEP).
Οι ερευνητές θέλουν τώρα να αναζητήσουν εάν η δοξυκυκλίνη θα μπορούσε να αυξήσει την ανθεκτικότητα του οργανισμού στα ΣΜΝ από τα λεγόμενα παρερχόμενα βακτήρια που ζουν στο σώμα και το λαιμό. Επισημαίνουν, ωστόσο, ότι απαιτείται περαιτέρω έρευνα, ώστε να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν επιπτώσεις στην αντιβιοτική αντοχή, αλλά και τον δυνητικό αντίκτυπο στο μικροβίωμα του εντέρου.
