18 Ιουλίου, 2025
Υγεία

Το 1566 και ο ψηφιακός Μεγάλος Αδελφός της Υγείας – Η εξαΰλωση του δημόσιου συστήματος με φόντο τεχνολογικές βιτρίνες

Από τις 15 Ιουλίου, το Υπουργείο Υγείας αντικαθιστά κάθε μορφή προσωπικής επαφής και πολυφωνίας στον τομέα της Υγείας με μια ενιαία γραμμή: το περιβόητο «1566». Ο Άδωνις Γεωργιάδης παρουσίασε το έργο αυτό ως «επανάσταση» – στην πραγματικότητα όμως πρόκειται για τον συγκεντρωτισμό όλων των υπηρεσιών Υγείας σε ένα καθεστώς πλήρους ελέγχου και αυτοματοποίησης, με πρόσχημα την εξυπηρέτηση των πολιτών.

Η δήθεν δωρεάν τηλεφωνική γραμμή, που θα καταργήσει πλήθος άλλων, όχι μόνο θα περιορίσει την ελευθερία επιλογής, αλλά θα γίνει και εργαλείο παρακολούθησης, καθώς όπως προανήγγειλε ο ίδιος ο υπουργός, το σύστημα θα καλεί τον πολίτη «για να τον ενημερώνει» για τα προγράμματα πρόληψης, ιατρικά ραντεβού κ.λπ. Δηλαδή ένας τεχνοκρατικός μηχανισμός ειδοποιήσεων που καθιστά τον ασθενή παθητικό δέκτη ενός παντογνώστη ψηφιακού μηχανισμού.

Η εισαγωγή της τεχνητής νοημοσύνης (AI) και των chatbots στο σύστημα Υγείας μετατρέπει την περίθαλψη σε αποστειρωμένη ψηφιακή διαδικασία, εξοστρακίζοντας την ανθρώπινη επαφή και καταργώντας την εμπιστοσύνη μεταξύ γιατρού και ασθενούς. Όλα αυτά χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης – ένα ταμείο που υποτίθεται προοριζόταν για ανάκαμψη της κοινωνίας, και όχι για την περαιτέρω ψηφιακή αποξένωσή της.

Το έργο, προϋπολογισμού 20 εκατομμυρίων ευρώ (με δυνατότητα επέκτασης κατά 7 εκατομμύρια επιπλέον), δόθηκε σε μια μεγάλη κοινοπραξία εταιρειών, δίχως διαφάνεια ή ουσιαστικό διάλογο για τις πραγματικές ανάγκες των πολιτών. Και σαν να μην έφτανε αυτό, το 10% του κόστους (περίπου 2 εκατομμύρια) προβλέπεται να δαπανηθεί αποκλειστικά για «δημοσιότητα», δηλαδή για καμπάνιες αυτοπροβολής και προπαγάνδας.

Ο κ. Γεωργιάδης επιμένει πως το νέο σύστημα θα εξαλείψει τις «ουρές ντροπής», ενώ στην πραγματικότητα μεταφέρει το πρόβλημα από τα φυσικά φαρμακεία και νοσοκομεία σε μια ουρά αναμονής σε ένα αδιαφανές ψηφιακό σύμπαν, γεμάτο τεχνικά σφάλματα, έλλειψη προσωπικού και απρόσωπη εξυπηρέτηση.

Το ίδιο ισχύει και για τον «Ηλεκτρονικό Φάκελο Υγείας», που ο υπουργός παρουσίασε ως τη μεγαλύτερη καινοτομία από το 1830, αλλά στην πράξη συνιστά ένα επικίνδυνο αρχείο υπερσυγκεντρωμένων προσωπικών δεδομένων των πολιτών, που θα είναι εύκολος στόχος για κακόβουλες χρήσεις ή εμπορική εκμετάλλευση.

Όλες αυτές οι πρωτοβουλίες έχουν ως στόχο όχι την ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα της Υγείας, αλλά τη διευκόλυνση της αποσάθρωσής του και την τελική του μετατροπή σε ένα ψηφιακό εργαλείο υπαγωγής των πολιτών σε αλγοριθμικά πρότυπα. Πίσω από την «εξυπνάδα» των εφαρμογών, κρύβεται η πλήρης απουσία πολιτικής βούλησης για ανθρώπινες και αξιοπρεπείς συνθήκες υγειονομικής φροντίδας.

Αντί για ενίσχυση των νοσοκομείων και του προσωπικού τους, η κυβέρνηση προτιμά ανακαινίσεις βιτρίνας, προσλήψεις σταγόνα στον ωκεανό και την «ανάπτυξη» του ΕΣΥ με όρους business plan και όχι κοινωνικής ανάγκης. Οι γιατροί γίνονται πλατφόρμες, οι ασθενείς αριθμοί και η υγεία πεδίο εφαρμογής εργολαβιών, τεχνολογιών και στατιστικών αναφορών.

Όλα αυτά συνθέτουν ένα τοπίο όπου η υγεία γίνεται ένα ψηφιοποιημένο προϊόν στα χέρια μιας κυβέρνησης που προτιμά να μετατρέπει την ανθρώπινη ανάγκη σε τηλεφωνική υπόθεση, και το δημόσιο σύστημα σε εύκολα ιδιωτικοποιήσιμο φάντασμα.