Στην τελική ευθεία βρίσκεται η ένταξη όλων των δημόσιων νοσοκομείων της χώρας στο ψηφιακό σύστημα κατηγοριοποίησης των περιστατικών νοσηλείας, DRG, που υλοποιεί το Κέντρο Τεκμηρίωσης και Κοστολόγησης Νοσοκομειακών Υπηρεσιών – Ελληνικό Ινστιτούτο DRG (ΚΕΤΕΚΝΥ) του υπουργείου Υγείας.
Μέχρι το τέλος Νοεμβρίου αναμένεται να εκδοθεί Υπουργική Απόφαση η οποία θα ενσωματώνει όλες τις δομές του ΕΣΥ στο σύστημα αυτό – σημειώνεται ότι ήδη 39 νοσοκομεία σκανάρονται αδιάκοπα μέσα από τις πλατφόρμες και τους μηχανισμούς που αναπτύσσει και ενεργοποιεί το ΚΕΤΕΚΝΥ. Το επόμενο και πολύ σημαντικό βήμα είναι η χρηματοδότηση των νοσοκομείων να γίνει με βάση το καταγεγραμμενο και ελεγμένο έργο που παράγεται στο ΕΣΥ. Αυτό μεταφράζεται κατά τους ειδικούς σε δικαιότερη κατανομή κονδυλίων στα νοσοκομεία.
H πλήρης άμεση εφαρμογή των DRG έχει τεθεί σε προτεραιότητα από το υπουργείο Υγείας, με τον υπουργό, Μιχάλη Χρυσοχοϊδη να στέλνει το μήνυμα σε όλους τους αποδέκτες στο σύστημα υγείας, με κάθε ευκαιρία.
Το σύστημα Diagnosis Related Groups, DRG, ή Σύστημα Διαγνωστικά Ομοιογενών Ομάδων, όπως αποδίδεται στην ελληνική γλώσσα, ταξινομεί τα νοσοκομειακά περιστατικά σε 1.138 κατηγορίες με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, όπως η διάγνωση των ασθενών, η ιατρική πράξη, η διάρκεια νοσηλείας, η τυχόν επανεισαγωγή και άλλα, τροφοδοτώντας συνεχώς ένα ειδικό λογισμικό. Οι ειδικοί, τόσο του ΚΕΤΕΚΝΥ, όσο και του υπουργείου Υγείας όπου έχει συσταθεί ειδική επιτροπή με επικεφαλής τη Γενική Γραμματέα, Λίλιαν Βιλδιρίδη, μελετούν και αναλύουν τα δεδομενα που συλλέγονται και εστιάζουν στις παθογένειες αλλά και στις καλές πρακτικές που αναδεικνύονται, ώστε μετά να δρομολογήσουν παρεμβάσεις.
Ζητούμενο πάντα είναι η βελτίωση της λειτουργίας των νοσοκομείων, και συνεπώς η βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας προς τους πολίτες, που είναι οι τελικοί αποδέκτες και ωφελούμενοι κάθε δράσης στο πεδίο της υγείας. Αυτό υπογράμμισε χθες ο πρόεδρος του ΚΕΤΕΚΝΥ, Παντελής Μεσσαρόπουλος, στη διάρκεια απολογιστικής εκδήλωσης του Κέντρου, αλλά και την παρουσίαση μιας νέας πλατφόρμας ελέγχου που διασυνδέεται πλέον με τον ιατρικό φάκελο κάθε νοσηλευομένου.
Ενδεικτικό του έργου που υλοποιεί το ΚΕΤΕΚΝΥ είναι ότι επιλέχθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για να προσφέρει την σχετική τεχνογνωσία στα υπουργεία Υγείας Κύπρου, Μάλτας και Σλοβενίας.
Τι δείχνει η ψηφιακή διαδρομή των ασθενών
Το ιατρικό προσωπικό των 39 νοσοκομείων της χώρας που έχουν ενταχθεί μέχρι τώρα στο πρόγραμμα του ΚΕΤΕΚΝΥ, μέσω της συμπλήρωσης ειδικής ψηφιακής πλατφόρμας, ακολουθεί ουσιαστικά τη διαδρομή των νοσηλευομένων, από την είσοδό τους στο νοσοκομείο και την καταχώριση στο γραφείο κίνησης μέχρι τις ιατρικές πράξεις στις οποίες θα υποβληθούν και τη φαρμακευτική αγωγή που θα λάβουν και τελικά το εξιτήριό τους. Το τελευταίο ολοκληρώνεται μόνο αν έχουν συμπληρωθεί τα προηγούμενα στάδια της ψηφιακής διαδρομής.
Ο όγκος των στοιχείων που μπορούν να αντληθούν από την εφαρμογή των DRG είναι τεράστιος. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και τα στοιχεία που προκύπτουν από τη νοσηλευτική κίνηση στα νοσοκομεία.
Η υψηλή θνησιμότητα που εντοπίστηκε σε Καρδιολογική κλινική του ΕΣΥ είναι ένα χαρακτηριστικό, πλην θλιβερό παράδειγμα που επικαλέστηκαν χθες οι ειδικοί του ΚΕΤΕΚΝΥ. Διαπιστώθηκε από τα διαθέσιμα data ότι καταγράφεται θνησιμότητα 29%, δηλαδή σχεδόν 1 στους 3 νοσηλευομένους καταλήγει, γεγονός που σήμανε αμέσως συναγερμό στο νοσοκομείο, την Υγειονομική Περιφέρεια και το Υπουργείο. «Τέτοια στοιχεία από τον έλεγχο αξιοποιούνται αμέσως και διερευνάται τι συμβαίνει» εξήγησαν χθες οι επιστήμονες του ΚΕΤΕΚΝΥ.
Ανάλογος συναγερμός χτύπησε σε μεγάλο νοσοκομείο που βρίσκεται εξαρχής συνδεδεμένο με την πλατφόρμα των DRG, σε αυτήν την περίπτωση για τα Επείγοντα που δέχεται. Οπως διαπιστώθηκε από τον έλεγχο σε ποσοστό 8,6% των Επειγόντων περιστατικών δηλώθηκαν αλλαγές στο σύστημα DRG, δηλαδή άλλαξαν άρδην τα δεδομένα που καταγραφονταν από το εισιτήριο έως το εξιτήριο των ασθενών. Τέτοιες αλλαγές αποκαλύπτουν τη γνωστή πρακτική με τα προγραμματισμένα, στις εφημερίες, ραντεβού που κλείνουν γιατροί του ΕΣΥ με πολίτες για επεμβάσεις ώστε να κερδηθεί χρόνος μέσω των Επειγοντων και να διενεργηθουν χειρουργικές επεμβάσεις μη επείγουσες, τα λεγόμενα στη νοσοκομειακή γλώσσα “βαλιτσάκια” καθώς οι ασθενείς προέρχονται με αποσκευές στα Επείγοντα. Μάλιστα, στο μεγάλο νοσοκομείο το σύστημα εδειξε ότι οι αλλαγές σε περιστατικά που εισήχθησαν στα Επείγοντα, στο σύστημα DRG ήταν 2,5 φορές πάνω από τον μέσο όρο των αλλαγών αυτών στο σύστημα.
Ο έλεγχος στην κίνηση των νοσοκομείων της Κρήτης έδειξε, επίσης, πως όλα καταγράφουν το ίδιο περίπου ποσοστό χειρουργείων, 28%, που είναι προφανώς χαμηλό. Όπως διαπιστώθηκε, τα χειρουργικά περιστατικά καταγράφονται ως παθολογικά (περιστατικά), με το κενό στην καταγραφή να «θολώνει» φυσικά την εικόνα της νοσοκομειακής κίνησης. Πιο στοχευμένη παρακολούθηση έδειξε πως οι χειρουργοί δεν συμπληρώνουν τον κωδικό της ιατρικής πράξης και το πρακτικό χειρουργείου, αμφότερα απαραίτητα. Το κενό συμπληρώθηκε με τη διασύνδεση στο σύστημα του πρακτικού χειρουργείων με την ψηφιακή ενιαία λίστα χειρουργείων.
Αλλάζει η χρηματοδότηση
Τα οκτώ νοσοκομεία της Κρήτης ήταν τα πρώτα που μπήκαν στο πιλοτικό σύστημα ψηφιακής λειτουργίας με το σύστημα DRG υπό τις κατευθυντήριες οδηγίες του ΚΕΤΕΚΝΥ στις αρχές του 2022. Μάλιστα, αυτήν την περίοδο το ΚΕΤΕΚΝΥ ελεγχει ένα προς ένα τα καταχωρημένα περιστατικά – περίπου 166.000 – των νοσοκομείων της Κρήτης. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα που υλοποιείται μέσω ΕΣΠΑ και διασταυρώνει τα ποιοτικά στοιχεία των κωδικοποιήσεων. Ο έλεγχος έχει ολοκληρωθεί για περίπου 66.000 περιστατικά.
Μετά την 7η Υγειονομική Περιφέρεια (ΥΠΕ) εντάχθηκαν στο σύστημα DRG τα νοσοκομεία της 3ης ΥΠΕ Μακεδονίας (πλην του «Παπαγεωργίου») καθώς και του Πανεπιστημιακού νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ από την 4η ΥΠΕ. Έπειτα, προχώρησε η ένταξη τριών νοσοκομείων της Θεσσαλίας, δύο νοσοκομείων από τη 2η ΥΠΕ (Θριάσιο και νοσοκομείο Σύρου) και άλλων δύο από την 1η ΥΠΕ Αττικής («Ερυθρός Σταυρός» και «Ανδρέας Συγγρός».
Από το επόμενο έτος τα νοσοκομεία της 7ης ΥΠΕ (Κρήτης) και της 3ης ΥΠΕ (Μακεδονίας) θα μπουν σε καθεστώς αποζημίωσης με βάση το παραγόμενο έργο τους, δηλαδή θα αποζημιώνονται βάσει του παραγόμενου έργου τους που παρέχουν και όχι «τυφλά», όπως συμβαίνει σήμερα. Επιπλέον, συζητείται η μεταφορά της χρηματοδότησης των νοσοκομείων στον ΕΟΠΥΥ με το υπουργείο Υγείας να διατηρεί ένα μικρό ποσοστό.
Σύμφωνα με το μοντέλο χρηματοδότησης που ακολουθείται σήμερα στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, λαμβάνουν το 40% από τον ΕΟΠΥΥ και το 60% από το υπουργείο Υγείας. Πλέον η κατανομή των ποσών που προϋπολογίζονται θα βασίζεται κατά 80% στον ΕΟΠΥΥ και κατά 20% στο υπουργείο Υγείας. Με άλλα λόγια, όπως ανέφεραν χθες οι επιστήμονες του ΚΕΤΕΚΝΥ, ο ΕΟΠΥΥ ως ασφαλιστικός φορέας που πληρώνει για τις υπηρεσίες υγείας που λαμβάνουν οι ασφαλισμένοι του, θα πληρώνει βάσει των ποσοτικων και ποιοτικών δεδομένων του ΚΕΤΕΚΝΥ.
Δεδομένης της τεράστιας αλλαγής όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς είναι σε συνεργασία, ωστόσο σε πρώτη φάση η κατανομή των κονδυλίων θα παρακολουθείται ανά εξάμηνο ώστε να προσληφθούν τυχόν προβλήματα.
Ψηφιακό σκανάρισμα αποκαλύπτει πολλά επείγοντα και γιατρούς που «ξεχνούν» να δηλώνουν χειρουργεία
Σε νοσηλευτικό ίδρυμα της βόρειας Ελλάδας το 40% του έργου παράγεται από μία κλινική, την Ορθοπεδική. Ομοίως, δύο κλινικές άλλου νοσοκομείου της ίδιας περιοχής, η Ουρολογική και η Οφθαλμολογική, συγκεντρώνουν το 50% των περιστατικών του – το άλλο 50% όλες οι άλλες κλινικές μαζί. Περιφερειακό πανεπιστημιακό νοσοκομείο καταγράφει δυσανάλογα μικρό ποσοστό χειρουργείων σε σχέση με το σύνολο των περιστατικών που υποδέχεται αλλά και των νοσηλειών που καταγράφει στις χειρουργικές κλινικές του. Άλλο μεγάλο νοσοκομείο της περιφέρειας καταγράφει σταθερά υψηλό ποσοστό θνησιμότητας των νοσηλευομένων του – ο έλεγχος έδειξε ότι στην πλειονότητά τους οι ασθενείς ήταν υπερήλικες ή πολύ βαριά περιστατικά, δηλαδή το νοσηλευτικό ίδρυμα άτυπα λειτουργεί ως μονάδα χρονίως πασχόντων ή τελικού σταδίου.
Πρόκειται για μερικά μόνο «στιγμιότυπα» από το αδιάκοπο… σκανάρισμα που γίνεται τους τελευταίους μήνες στα δημόσια νοσοκομεία της χώρας. Καθένα από αυτά τα χιλιάδες συνεχόμενα «στιγμιότυπα» μπαίνει ξανά και ξανά στο μικροσκόπιο των ειδικών για να αναζητηθούν οι αιτίες, οι επιπτώσεις και τελικά οι παρεμβάσεις. Στο σύνολό του το σκανάρισμα αυτό αναμένεται να αξιοποιηθεί άμεσα για την κατάρτιση της ενιαίας λίστας χειρουργείων και στη συνέχεια για τον σχεδιασμό του Χάρτη Υγείας της χώρας.
Το Κέντρο Τεκμηρίωσης και Κοστολόγησης Νοσοκομειακών Υπηρεσιών – Ελληνικό Ινστιτούτο DRG (ΚΕΤΕΚΝΥ) του υπουργείου Υγείας σαρώνει τη λειτουργία 39, μέχρι στιγμής, νοσηλευτικών ιδρυμάτων στο ΕΣΥ, όπως αυτή αποτυπώνεται μέσω της εφαρμογής του συστήματος DRG, ενός ψηφιακού συστήματος κατηγοριοποίησης των περιστατικών. Το Diagnosis Related Groups, DRG, ή Σύστημα Διαγνωστικά Ομοιογενών Ομάδων, όπως αποδίδεται στην ελληνική γλώσσα, ταξινομεί τα νοσοκομειακά περιστατικά σε 1.136 κατηγορίες με βάση συγκεκριμένα κριτήρια, όπως η διάγνωση των ασθενών, η ιατρική πράξη, η διάρκεια νοσηλείας, η τυχόν επανεισαγωγή, τροφοδοτώντας συνεχώς ένα ειδικό λογισμικό.
H εφαρμογή των DRG έχει τεθεί σε προτεραιότητα από το υπουργείο Υγείας, με τον υπουργό, Μιχάλη Χρυσοχοϊδη να στέλνει το μήνυμα σε όλους τους αποδέκτες στο σύστημα υγείας, με κάθε ευκαιρία.
«Εφαρμογή των DRG σε όλο το φάσμα των υπηρεσιών υγείας, σε όλες τις ιατρικές πράξεις, για να διασφαλίζεται αντικειμενικότητα και διαφάνεια» είπε εμφατικά .
«Ζητούμενο για το ΚΕΤΕΚΝΥ, που υλοποιεί το έργο των DRG, είναι να συρρικνωθούν οι παθογένειες, όπου εντοπίζονται, και να πολλαπλασιαστούν οι πρακτικές καλής λειτουργίας των νοσοκομείων. Οι στόχοι μας είναι δύο: πρώτον να γνωρίζουμε το έργο που παράγουν τα νοσοκομεία και με βάση αυτό να γίνεται αναλογικά και δίκαια η αποζημίωσή τους από τον ΕΟΠΥΥ, δεύτερον, να αξιοποιηθούν τα δεδομένα ώστε να δημιουργηθεί καλύτερο πλαίσιο προσφερόμενων υπηρεσιών υγείας στους πολίτες, αλλά και καλύτερο περιβάλλον εργασίας για τους επαγγελματίες υγείας» λέει ο πρόεδρος του ΚΕΤΕΚΝΥ, Παντελής Μεσσαρόπουλος.
Στην Κρήτη όλα τα νοσοκομεία καταγράφουν το ίδιο περίπου ποσοστό χειρουργείων, 28%, που είναι προφανώς χαμηλό. Μια πρώτη εκτίμηση ήταν ότι τα χειρουργικά περιστατικά καταγράφονται ως παθολογικά (περιστατικά), με το κενό στην καταγραφή να «θολώνει» φυσικά την εικόνα της νοσοκομειακής κίνησης. Πιο στοχευμένη παρακολούθηση έδειξε πως οι χειρουργοί δεν συμπληρώνουν τον κωδικό της ιατρικής πράξης και το πρακτικό χειρουργείου, αμφότερα απαραίτητα. Ωστόσο, με την ψηφιακή ενιαία λίστα χειρουργείων που δρομολογείται με υποχρεωτική εφαρμογή από το υπουργείο Υγείας η υπερπήδηση αυτού του εμποδίου θεωρείται θέμα χρόνου. Το ίδιο, και η καθαρή εικόνα για τον όγκο και το οικονομικό αποτύπωμα των χειρουργικών πράξεων.
Ακόμη πιο ενδελεχής έλεγχος των χειρουργείων έδειξε πως κάποιες ειδικότητες, πχ χειρουργοί ορθοπεδικοί σε μεγάλο ποσοστό «ξεχνούν» να συμπληρώνουν τους αναγκαίους κωδικούς ή τους συμπληρώνουν με ελλιπή ή μη ποιοτικά στοιχεία για τις επεμβάσεις που διενεργούν. Αντίθετα, οι νευροχειρουργοί αποδεικνύονται οι πλέον τυπικοί και ακριβείς στην συμπλήρωση των αναγκαίων στοιχείων και μάλιστα σε όλα τα νοσοκομεία, αποτελώντας παράδειγμα προς μίμηση και για άλλες κλινικές και άλλες ειδικότητες.
«Αμελείς» προκύπτει ότι είναι και οι επεμβατικοί καρδιολόγοι ως προς τον αριθμό των πράξεων που καταγράφουν, με τους ειδικούς να βλέπουν ως κοινό παρονομαστή της συμπεριφοράς χειρουργών ορθοπεδικών και επεμβατικών καρδιολόγων «δυσκολία» να δηλωθούν ακριβώς τα υλικά που χρησιμοποιούν στις επεμβάσεις, καθώς αυτομάτως έτσι ανοίγει το πεδίο του ελέγχου των προμηθειών των νοσοκομείων.
Ο όγκος των στοιχείων που μπορούν να αντληθούν από την εφαρμογή των DRG είναι τεράστιος. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και τα στοιχεία που προκύπτουν από τη νοσηλευτική κίνηση στα νοσοκομεία.
Από τα δεδομένα προκύπτει μεγάλη διακύμανση στα επείγοντα και στα τακτικά περιστατικά που εισάγονται στα νοσοκομεία. Σε άλλα νοσοκομεία είναι μεγάλος ο αριθμός των ασθενών στα Επείγοντα και σε άλλα πολύ μικρός, γεγονός που οδηγεί αυτομάτως σε περαιτέρω έλεγχο. Γνωρίζουν σήμερα όσοι μελετούν τα στοιχεία στις πλατφόρμες ότι αυξημένο ποσοστό εισαγωγών περιστατικών ως επείγοντα θα μπορούσε να παραπέμπει σε παράτυπες διαδικασίες, πχ ασθενείς με «βαλιτσάκια», που μπαίνουν με προσυμφωνημένο με τον γιατρό ραντεβού για να παρακαμφθεί η λίστα αναμονής.
Τέλος, αξίζει να αναφερθούν και οι πρακτικές καλής λειτουργίας που εντοπίζονται και ενθαρρύνεται η…αντιγραφή τους. Δύο Ουρολογικές κλινικές νοσοκομείων της Θεσσαλονίκης συγκεντρώνουν τον μεγαλύτερο όγκο των σχετικών περιστατικών όχι μόνο της πόλης, αλλά και των κοντινών περιοχών, όπως Σέρρες και Καβάλα. Μάλιστα, πρόκειται για μία κλινική του ΕΣΥ και για μία πανεπιστημιακή που αποδεικνύουν ότι με ικανό προσωπικό και τεχνολογικό εξοπλισμό μπορούν να εξυπηρετούν άμεσα και αποτελεσματικά τους ασθενείς, ανεβάζοντας το επίπεδο της άμιλλας και των υπηρεσιών που παρέχουν. Εξαιρετικές επιδόσεις καταγράφονται στις παρεχόμενες υπηρεσίες υγείας και από δύο Οφθαλμολογικές κλινικές ισάριθμων νοσοκομείων της Θεσσαλονίκης.
