Περισσότερο από έναν μήνα μετά τον αιφνίδιο και ανεξιχνίαστο θάνατο του δημοφιλούς Κινέζου ηθοποιού και τραγουδιστή Γιου Μενγκλόνγκ, το κύμα οργής που πυροδότησε η υπόθεση συνεχίζει να σαρώνει την κινεζική κοινωνία εντός και εκτός συνόρων. Αυτό που αρχικά φάνηκε ως ένα τραγικό περιστατικό μεμονωμένης απώλειας έχει πλέον μετατραπεί σε ευρύτερο πολιτικό φαινόμενο, προκαλώντας μία ασυνήθιστη έκρηξη αμφισβήτησης του κρατικού μηχανισμού και οδηγώντας δεκάδες χιλιάδες πολίτες στην επίσημη αποκήρυξη της συμμετοχής τους στο Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας και στις παρακείμενες νεανικές του οργανώσεις.
Σύμφωνα με τις πρώτες επίσημες ανακοινώσεις, ο 37χρονος καλλιτέχνης έχασε τη ζωή του πέφτοντας από κτήριο στο Πεκίνο στις 11 Σεπτεμβρίου. Οι αρχές έσπευσαν να απορρίψουν κάθε ενδεχόμενο εγκληματικής ενέργειας, ωστόσο η ταχύτητα της έρευνας, η απόλυτη έλλειψη διαφάνειας και η σχεδόν άμεση επιβολή αυστηρής λογοκρισίας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ενίσχυσαν τη δυσπιστία του κοινού. Αναφορές πολιτών για συλλήψεις ατόμων που αμφισβήτησαν την επίσημη εκδοχή ενίσχυσαν περαιτέρω τις υπόνοιες περί συγκάλυψης. Παράλληλα, διαδόθηκαν ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες που συνέδεαν τον Γιου με εσωτερικές αντιστάσεις σε πρόσωπα ισχύος της βιομηχανίας θεάματος ή ακόμα και με υψηλόβαθμα στελέχη του Κόμματος.
Η συσσωρευμένη κοινωνική δυσαρέσκεια, που δεν κατευνάστηκε ούτε με την επιβολή φίμωσης, έδωσε σταδιακά ώθηση σε ένα διαδικτυακό κίνημα διαμαρτυρίας. Στις 20 Σεπτεμβρίου ξεκίνησε εκστρατεία συλλογής υπογραφών για την απονομή δικαιοσύνης, συγκεντρώνοντας μέσα σε λιγότερο από έναν μήνα περισσότερες από 465.000 υπογραφές. Το αίτημα για δικαίωση ωστόσο δεν περιορίστηκε στην αναζήτηση της αλήθειας γύρω από τον θάνατο του Γιου. Ένα παράλληλο κίνημα, με βαθιές πολιτικές ρίζες, βγήκε και πάλι στην επιφάνεια: η εκστρατεία «Αποχώρησης από το ΚΚΚ».
Το εν λόγω κίνημα, το οποίο ξεκίνησε πριν από περίπου είκοσι χρόνια από την εφημερίδα The Epoch Times με την κυκλοφορία της σειράς άρθρων «Εννέα Σχόλια για το Κομμουνιστικό Κόμμα», καλεί τους Κινέζους να αποκηρύξουν επίσημα τη συμμετοχή τους στο Κόμμα και στις θυγατρικές του οργανώσεις. Μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου, σύμφωνα με το Global Service Center for Quitting the CCP – τον οργανισμό που καταγράφει και διευκολύνει αυτές τις αποχωρήσεις – περισσότεροι από 453 εκατομμύρια άνθρωποι είχαν δηλώσει την αποδέσμευσή τους. Πολλές από τις πιο πρόσφατες δηλώσεις επικαλούνται ξεκάθαρα την υπόθεση του Γιου ως αφορμή για την τελική ρήξη.
Χαρακτηριστική είναι η μαρτυρία μιας 22χρονης από την επαρχία Χενάν, η οποία έγραψε ότι η στάση του Κόμματος, που προστατεύει τους ενόχους αξιοποιώντας την κρατική εξουσία, την οδήγησε στην απόφαση να ακυρώσει τον όρκο της πίστης προς αυτό. Παρόμοια ήταν η δήλωση της Λι Φανγκφάνγκ από τον Καναδά, που παρομοίασε τη σύγχρονη Κίνα με «μηχανή άλεσης κρέατος», όπου οι πολίτες θυσιάζονται για να διατηρηθεί η παντοδυναμία της κομματικής ελίτ. Ο Λι Σουάι, κάτοικος ΗΠΑ, παραδέχτηκε ότι μεγάλωσε με βαθιά πατριωτικά αισθήματα, θεωρώντας πως η πρόοδος της ζωής του ήταν άρρηκτα δεμένη με την ύπαρξη του Κόμματος. Ωστόσο, όπως ανέφερε, η υπόθεση του Γιου κατέρριψε κάθε του βεβαιότητα και η λογοκρισία που υπέστη ο ίδιος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης τον ώθησε να αποκηρύξει πλήρως κάθε δεσμό του με το ΚΚΚ.
Την ίδια ώρα, αυξημένο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις καταγράφεται και στην Ταϊβάν, όπου τα μέσα ενημέρωσης καταγράφουν ενδελεχώς τόσο τις συνθήκες θανάτου του Γιου όσο και το συνεχώς διογκούμενο κύμα αποχωρήσεων. Τα ρεπορτάζ κάνουν λόγο για μια γενικευμένη πολιτική αφύπνιση και για μια σπάνια κοινωνική κινητικότητα μεταξύ των Κινέζων πολιτών. Ο πρόεδρος του Global Service Center, Γουάνγκ Ζιγουάν, δήλωσε ότι η υπόθεση αποκάλυψε σε πολλούς τη διαφθορά και τον καταπιεστικό χαρακτήρα του καθεστώτος, ενώ παρατηρεί ότι ακόμα και ομάδες νέων που μέχρι πρότινος υπερασπίζονταν σθεναρά το Κόμμα αρχίζουν να αμφισβητούν το αφήγημά του. Όπως τόνισε, πρόκειται για μια πνευματική αφύπνιση που υποδεικνύει πως η ηγεμονία του ΚΚΚ φθίνει σε επίπεδο αξιών, κοινωνίας και οικονομίας.
Η πρώην δικηγόρος Τζόου Τζουνχόνγκ χαρακτήρισε το φαινόμενο των αποχωρήσεων ως πράξη «πνευματικής αυτοδιάσωσης», υποστηρίζοντας πως μόνο μέσω της πλήρους απεμπλοκής από το Κόμμα μπορεί κανείς να διασώσει την προσωπική του ακεραιότητα και να αντισταθεί πραγματικά στην αυθαιρεσία της εξουσίας. Από την πλευρά του, ο Γουάνγκ παρατηρεί μια νέα τάση: την ολοένα αυξανόμενη χρήση πραγματικών ονομάτων στις δηλώσεις αποχώρησης – ένα στοιχείο που ερμηνεύεται ως ένδειξη πρωτοφανούς θάρρους.
Μεταξύ Απριλίου και Αυγούστου του 2025, περισσότεροι από 60 νέοι Κινέζοι παρέλαβαν δημόσια το «Πιστοποιητικό Αποχώρησης από το ΚΚΚ» σε εκδηλώσεις του εξωτερικού, γεγονός που αποτυπώνει τη διάθεση μιας νέας γενιάς να σπάσει τους δεσμούς με τον κομματικό μηχανισμό. Κατά κοινή εκτίμηση αναλυτών, η υπόθεση του Γιου έχει πάψει πια να θεωρείται απλώς μια τραγική απώλεια ενός δημοφιλούς καλλιτέχνη. Έχει μετατραπεί σε σημείο καμπής, έναν καταλύτη πολιτικής και κοινωνικής συνειδητοποίησης, καθώς όλο και περισσότεροι Κινέζοι παύουν να ανέχονται τη σιωπή και την υποταγή.
