“Αλλά αυτά δεν ήταν το είδος από τα τέρατα που είχαν πλοκάμια και σάπιο δέρμα, το είδος που ένα επτάχρονο παιδί θα μπορούσε να καταλάβει – ήταν τέρατα με ανθρώπινα πρόσωπα, με καθαρές στολές, που βαδίζουν με βήμα, τόσο μπανάλ που δεν τα αναγνωρίζεις για αυτό που είναι μέχρι να είναι πολύ αργά”.
– Ransom Rigg, Το σπίτι της Miss Peregrine για τα παράξενα παιδιά
Αρκετά πια. Αρκετά με τους περισπασμούς. Αρκετά με τις κομματικές κονταρομαχίες. Αρκετά με τις αιχμές, τους χαρακτηρισμούς και τη λασπολογία που δεν κάνουν τίποτα για να γίνει μια χώρα ασφαλέστερη ή πιο ελεύθερη ή πιο δίκαιη.
Έχουμε αφήσει να συνεχιστεί για πολύ καιρό το κακό που κάνει η κυβέρνηση, οι καταχρήσεις, οι αρπαγές εξουσίας, η κτηνωδία, η κακία, η απανθρωπιά, η ανηθικότητα, η ανηθικότητα, η απληστία, η διαφθορά, η ακολασία και η τυραννία. Πλησιάζει η ώρα του λογαριασμού.
Αυτό είναι το σημείο, όπως προειδοποίησε ο ποιητής W. B. Yeats, όπου τα πράγματα καταρρέουν και η αταξία ξεσπά στον κόσμο.
Έχουμε ξαναδεί αυτή τη σύγκλιση στη Γερμανία του Χίτλερ, στη Ρωσία του Στάλιν, στην Ιταλία του Μουσολίνι και στην Κίνα του Μάο: η άνοδος των ισχυρών ανδρών και των δημαγωγών, η επικράτηση της πολιτικής με γνώμονα το κέρδος έναντι των βαθιά ριζωμένων αρχών, ο πολεμικός εθνικισμός που επιδιώκει να διαιρεί και να κυριαρχεί, η ανάλγητη περιφρόνηση των βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της αξιοπρέπειας και η σιωπή των ανθρώπων που θα έπρεπε να γνωρίζουν καλύτερα.
Όμως, όσες φορές κι αν ο κόσμος έχει ξαναπεράσει αυτό το δρόμο, δεν φαίνεται να μπορούμε να αποφύγουμε την επανάληψη των θανατηφόρων λαθών του παρελθόντος.
Αυτό δεν συμβαίνει μόνο σε εθνική και διεθνή κλίμακα. Προκαλεί καταστροφές και στο πιο άμεσο επίπεδο, δημιουργώντας ρήγματα και πολώσεις μέσα στις οικογένειες και τους φίλους, τις γειτονιές και τις κοινότητες, που κρατούν τον πληθυσμό σε πόλεμο μεταξύ του και ανίκανο να παρουσιάσει ένα ενιαίο μέτωπο απέναντι στον κυβερνητικό δεσποτισμό που βαδίζει με βήμα χήνας.
Δουλεύουμε σήμερα κάτω από το βάρος αμέτρητων τυραννιών, μικρών και μεγάλων, που μεταμφιέζονται ως “το καλύτερο καλό”, προωθούνται ως καλοσύνη, επιβάλλονται με ένοπλη αστυνομία και επιβάλλονται από μια ελίτ κυβερνητικών αξιωματούχων που είναι σε μεγάλο βαθμό απομονωμένοι από τις αρνητικές συνέπειες των πράξεών τους.
Για πάρα πολύ καιρό τώρα, ο αμερικανικός λαός έχει εκλογικεύσει το να κλείνει τα μάτια σε κάθε είδους κυβερνητικές παρανομίες – συστήματα κατάσχεσης περιουσιακών στοιχείων, διαφθορά, επιτήρηση, ατελείωτοι πόλεμοι, επιδρομές ομάδων SWAT, στρατιωτικοποιημένη αστυνομία, ιδιωτικές φυλακές με γνώμονα το κέρδος κ.ο.κ. – επειδή ήταν το λεγόμενο μικρότερο από τα δύο κακά.
Ωστόσο, η αναπόφευκτη αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση -μέσα από τις πράξεις της αρπαγής της εξουσίας, της κτηνωδίας, της κακίας, της απανθρωπιάς, της ανηθικότητας, της ανηθικότητας, της απληστίας, της διαφθοράς, της ακολασίας και της τυραννίας- έχει γίνει σχεδόν δυσδιάκριτη από το κακό που ισχυρίζεται ότι καταπολεμά, είτε αυτό το κακό παίρνει τη μορφή της τρομοκρατίας, των βασανιστηρίων, της διακίνησης ναρκωτικών, της σεξουαλικής διακίνησης, των δολοφονιών, της βίας, της κλοπής, της πορνογραφίας, των επιστημονικών πειραμάτων ή κάποιου άλλου διαβολικού μέσου επιβολής πόνου, δυστυχίας και υποτέλειας στην ανθρωπότητα.
Στον πυρήνα της, αυτή δεν είναι μια συζήτηση σχετικά με την πολιτική, ή τον συνταγματισμό, ή ακόμη και την τυραννία που μεταμφιέζεται σε νόμο και τάξη. Πρόκειται για μια καταδίκη των τεράτων με ανθρώπινα πρόσωπα που κυκλοφορούν ανάμεσά μας.Πολλά από αυτά εργάζονται για την κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Αυτή είναι η υπόθεση της ταινίας του John Carpenter They Live, η οποία κυκλοφόρησε πριν από τριάντα πέντε χρόνια και παραμένει εκνευριστικά, ανατριχιαστικά κατάλληλη για τη σύγχρονη εποχή μας.
Γνωστότερος για την ταινία τρόμου Halloween, η οποία υποθέτει ότι υπάρχει μια μορφή κακού τόσο σκοτεινή που δεν μπορεί να εξολοθρευτεί, το ευρύτερο έργο του Carpenter διαπνέεται από μια έντονη αντιεξουσιαστική, αντικαθεστωτική, λακωνική τάση που μιλάει για τις ανησυχίες του σκηνοθέτη σχετικά με την αποδιάρθρωση της κοινωνίας μας, ιδιαίτερα της κυβέρνησής μας.
Ξανά και ξανά, ο Carpenter απεικονίζει την κυβέρνηση να δουλεύει ενάντια στους ίδιους τους πολίτες της, έναν πληθυσμό που δεν έχει επαφή με την πραγματικότητα, την τεχνολογία σε κατάσταση αμόκ και ένα μέλλον πιο τρομακτικό από κάθε ταινία τρόμου. Στην ταινία Escape from New York, ο Carpenter παρουσιάζει τον φασισμό ως το μέλλον της Αμερικής.
Στο The Thing, ένα ριμέικ του ομώνυμου κλασικού φιλμ επιστημονικής φαντασίας του 1951, ο Carpenter προϋποθέτει ότι ολοένα και περισσότερο όλοι γινόμαστε απάνθρωποι.
Στο Christine, την κινηματογραφική μεταφορά του μυθιστορήματος του Stephen King για ένα δαιμονισμένο αυτοκίνητο, η τεχνολογία εμφανίζει δική της βούληση και συνείδηση και ξεσπά σε δολοφονικό αμόκ.
Στο In the Mouth of Madness, ο Carpenter σημειώνει ότι το κακό μεγαλώνει όταν οι άνθρωποι χάνουν “την ικανότητα να γνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας”.
Και έπειτα υπάρχει το They Live του Carpenter, στο οποίο δύο μετανάστες εργάτες ανακαλύπτουν ότι ο κόσμος δεν είναι όπως φαίνεται. Στην πραγματικότητα, ο πληθυσμός ελέγχεται και εκμεταλλεύεται από εξωγήινους που συνεργάζονται με μια ολιγαρχική ελίτ. Όλο αυτό το διάστημα, ο πληθυσμός – που αγνοεί αγαστά την πραγματική ατζέντα που δουλεύει στη ζωή του – έχει νανουριστεί σε εφησυχασμό, έχει κατηχηθεί σε συμμόρφωση, βομβαρδίζεται με περισπασμούς από τα μέσα ενημέρωσης και υπνωτίζεται από υποσυνείδητα μηνύματα που εκπέμπονται από την τηλεόραση και διάφορες ηλεκτρονικές συσκευές, διαφημιστικές πινακίδες και άλλα παρόμοια.
Μόνο όταν ο άστεγος περιπλανώμενος John Nada (τον οποίο υποδύεται με τον καλύτερο τρόπο ο αείμνηστος Roddy Piper) ανακαλύπτει ένα ζευγάρι παραποιημένα γυαλιά ηλίου -φακούς Hoffman- ο Nada βλέπει τι κρύβεται πίσω από την κατασκευασμένη πραγματικότητα της ελίτ: τον έλεγχο και τη δουλεία.
Όταν βλέπουμε μέσα από τον φακό της αλήθειας, η ελίτ, η οποία φαίνεται ανθρώπινη μέχρι να απογυμνωθεί, αποδεικνύεται ότι είναι τέρατα που έχουν υποδουλώσει τους πολίτες για να τους λυμαίνονται.
Ομοίως, οι διαφημιστικές πινακίδες εκπέμπουν κρυφά, εξουσιαστικά μηνύματα: μια γυναίκα με μπικίνι σε μια διαφήμιση διατάζει στην πραγματικότητα τους θεατές να “παντρευτούν και να αναπαραχθούν”. Τα ράφια των περιοδικών φωνάζουν “‘Καταναλώστε” και “‘Υπακούστε”. Ένα μάτσο χαρτονομίσματα του δολαρίου στο χέρι ενός πωλητή διακηρύσσει: “ΑΥΤΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΣΑΣ”.
Όταν το βλέπουμε μέσα από τους φακούς του Nada Hoffman, μερικά από τα άλλα κρυφά μηνύματα που εισχωρούν στο υποσυνείδητο των ανθρώπων περιλαμβάνουν: ΔΕΝ ΥΠAΡΧΕΙ ΑΝΕΞAQΡΤΗΤΗ ΣΚEΨΗ, ΣΥΜΜΟΡΦΩΘΕIΤΕ, ΥΠΟΤΑΧΘΕIΤΕ, ΑΠΟΚΟΙΜΗΘΕITΕ, ΑΓΟΡAΣΤΕ, ΔΕIΤΕ ΤΗΛΕOΡΑΣΗ, ΜΗΝ EΧΕΤΕ ΦΑΝΤΑΣIΑ ΚΑΙ ΜΗΝ ΑΜΦΙΣΒΗΤΕIΤΕ ΤΗΝ ΕΞΟΥΣIΑ.
Αυτή η εκστρατεία κατήχησης που σχεδιάστηκε από την ελίτ στο They Live είναι οδυνηρά οικεία σε όποιον έχει μελετήσει την παρακμή της αμερικανικής κουλτούρας.
Ένας πολίτης που δεν σκέφτεται για τον εαυτό του, υπακούει χωρίς ερωτήσεις, είναι υποτακτικός, δεν αμφισβητεί την εξουσία, δεν σκέφτεται έξω από το κουτί και αρκείται στο να κάθεται και να διασκεδάζει, είναι ένας πολίτης που μπορεί εύκολα να ελεγχθεί.
Με αυτόν τον τρόπο, το λεπτό μήνυμα του They Live παρέχει μια εύστοχη αναλογία της δικής μας διαστρεβλωμένης εικόνας της ζωής στο αμερικανικό αστυνομικό κράτος, αυτό που ο φιλόσοφος Slavoj Žižek αναφέρει ως δικτατορία στη δημοκρατία, “την αόρατη τάξη που συντηρεί τη φαινομενική ελευθερία σας”.
Αποκλείστε τις προσπάθειες της κυβέρνησης να μας αποσπάσει την προσοχή, να μας εκτρέψει και να μας αποπροσανατολίσει και συντονιστείτε με το τι πραγματικά συμβαίνει σε αυτή τη χώρα, και θα πέσετε με τα μούτρα σε μια αδιαμφισβήτητη, δυσάρεστη αλήθεια: αυτό με το οποίο έχουμε να κάνουμε σήμερα είναι ένα αυταρχικό θηρίο που έχει ξεπεράσει τα δεσμά του και δεν πρόκειται να συγκρατηθεί.
Μας ταΐζουν με μια σειρά από προσεκτικά κατασκευασμένες μυθοπλασίες που δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα.
Παρά το γεγονός ότι έχουμε 17.600 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουμε από καρδιακές παθήσεις παρά από τρομοκρατική επίθεση, 11.000 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουμε από αεροπορικό ατύχημα παρά από τρομοκρατική συνωμοσία που περιλαμβάνει αεροπλάνο, 1.048 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουμε από αυτοκινητιστικό ατύχημα παρά από τρομοκρατική επίθεση και 8 φορές περισσότερες πιθανότητες να σκοτωθούμε από αστυνομικό παρά από τρομοκράτη , έχουμε παραδώσει τον έλεγχο της ζωής μας σε κυβερνητικούς αξιωματούχους που μας αντιμετωπίζουν ως μέσο για ένα σκοπό – την πηγή χρημάτων και εξουσίας.
Όπως προειδοποιεί ο γενειοφόρος άνδρας στο They Live, “διαλύουν την κοιμισμένη μεσαία τάξη. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι γίνονται φτωχοί. Είμαστε τα βοοειδή τους. Μας εκτρέφουν για τη δουλεία”. Έχουμε χάψει την αυταπάτη και έχουμε αρνηθεί να κατανοήσουμε την αλήθεια.
Από τη στιγμή που γεννιόμαστε μέχρι να πεθάνουμε, έχουμε γαλουχηθεί πιστεύοντας ότι αυτοί που μας κυβερνούν το κάνουν για το καλό μας. Η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική.
Οι εξουσιαστές θέλουν να νιώθουμε ότι απειλούμαστε από δυνάμεις που δεν μπορούμε να ελέγξουμε (τρομοκράτες, πανδημίες, μαζικοί πυροβολισμοί κ.λπ.).
Μας θέλουν φοβισμένους και εξαρτημένους από την κυβέρνηση και τους στρατιωτικοποιημένους στρατούς της για την ασφάλεια και την ευημερία μας.
Μας θέλουν να μην εμπιστευόμαστε ο ένας τον άλλον, να μας χωρίζουν οι προκαταλήψεις μας και να είμαστε ο ένας στο λαιμό του άλλου.
Είμαστε κάτι περισσότερο από αναλώσιμοι πόροι που θα χρησιμοποιηθούν, θα κακοποιηθούν και θα απορριφθούν.
Στην πραγματικότητα, μια μελέτη που διεξήχθη από το Princeton και το Πανεπιστήμιο Northwestern κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν εκπροσωπεί την πλειοψηφία των Αμερικανών πολιτών. Αντίθετα, η μελέτη διαπίστωσε ότι η κυβέρνηση κυβερνάται από τους πλούσιους και ισχυρούς, ή τη λεγόμενη “οικονομική ελίτ”. Επιπλέον, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι οι πολιτικές που θεσπίζονται από αυτή την κυβερνητική ελίτ ευνοούν σχεδόν πάντα ειδικά συμφέροντα και ομάδες πίεσης.
Με άλλα λόγια, κυβερνιόμαστε από μια ολιγαρχία μεταμφιεσμένη σε δημοκρατία, και αναμφισβήτητα βρισκόμαστε στο δρόμο προς το φασισμό – μια μορφή διακυβέρνησης όπου ιδιωτικά εταιρικά συμφέροντα κυριαρχούν, το χρήμα κάνει κουμάντο και οι άνθρωποι θεωρούνται απλά υποκείμενα προς έλεγχο.
Να είστε σίγουροι ότι όταν και αν ο φασισμός τελικά επικρατήσει στην Αμερική, οι βασικές μορφές διακυβέρνησης θα παραμείνουν: Ο φασισμός θα φαίνεται να είναι φιλικός. Οι νομοθέτες θα συνεδριάζουν. Θα γίνουν εκλογές, και τα ειδησεογραφικά μέσα θα συνεχίσουν να καλύπτουν την ψυχαγωγία και τα πολιτικά τετριμμένα. Η συναίνεση των κυβερνώντων, ωστόσο, δεν θα ισχύει πλέον. Ο πραγματικός έλεγχος θα έχει τελικά περάσει στην ολιγαρχική ελίτ που ελέγχει την κυβέρνηση στο παρασκήνιο.
Σας θυμίζει κάτι;
Είναι ξεκάθαρο ότι πλέον κυβερνιόμαστε από μια ολιγαρχική ελίτ κυβερνητικών και εταιρικών συμφερόντων.
Έχουμε περάσει στον “κορπορατισμό” (που ευνοήθηκε από τον Μπενίτο Μουσολίνι), ο οποίος αποτελεί το μέσο της διαδρομής προς τον πλήρη φασισμό.
Ο κορπορατισμός είναι εκεί όπου τα λίγα χρηματικά συμφέροντα -που δεν εκλέγονται από τους πολίτες- κυβερνούν τους πολλούς. Με αυτόν τον τρόπο, δεν πρόκειται για δημοκρατία ή δημοκρατική μορφή διακυβέρνησης, για την οποία ιδρύθηκε η αμερικανική κυβέρνηση. Πρόκειται για μια μορφή διακυβέρνησης από πάνω προς τα κάτω και η οποία έχει μια τρομακτική ιστορία που χαρακτηρίζεται από τις εξελίξεις που σημειώθηκαν στα ολοκληρωτικά καθεστώτα του παρελθόντος: αστυνομικά κράτη όπου όλοι παρακολουθούνται και κατασκοπεύονται, συλλαμβάνονται για μικροπαραβάσεις από κυβερνητικούς πράκτορες, τίθενται υπό αστυνομικό έλεγχο και τοποθετούνται σε στρατόπεδα κράτησης (ή αλλιώς συγκέντρωσης).
Για να πέσει το τελικό σφυρί του φασισμού, θα χρειαστεί το πιο κρίσιμο συστατικό: η πλειοψηφία του λαού θα πρέπει να συμφωνήσει ότι δεν είναι μόνο σκόπιμο αλλά και αναγκαίο.
Γιατί όμως ένας λαός να συμφωνήσει σε ένα τέτοιο καταπιεστικό καθεστώς;
Η απάντηση είναι η ίδια σε κάθε εποχή: ο φόβος. Ο Φόβος κάνει τους Ανθρώπους Ηλίθιους.
Ο φόβος είναι η μέθοδος που χρησιμοποιούν πιο συχνά οι πολιτικοί για να αυξήσουν την εξουσία της κυβέρνησης. Και, όπως αναγνωρίζουν οι περισσότεροι κοινωνικοί σχολιαστές, μια ατμόσφαιρα φόβου διαπερνά τη σύγχρονη Αμερική: φόβος για την τρομοκρατία, φόβος για την αστυνομία, φόβος για τους γείτονές μας κ.ο.κ.
Η προπαγάνδα του φόβου έχει χρησιμοποιηθεί αρκετά αποτελεσματικά από εκείνους που θέλουν να αποκτήσουν τον έλεγχο, και μετατρέπει τον πληθυσμό σε φοβισμένα, πειθήνια, ειρηνικά ζόμπι που είναι ικανοποιημένα να βαδίζουν στο ρυθμό των κυβερνητικών επιταγών.
Αυτό με φέρνει πίσω στο They Live, στο οποίο τα πραγματικά ζόμπι δεν είναι οι εξωγήινοι που κάνουν κουμάντο, αλλά ο πληθυσμός που αρκείται στο να παραμένει ελεγχόμενος.
Όταν όλα λέγονται και γίνονται, ο κόσμος του They Live δεν διαφέρει και πολύ από τον δικό μας. Όπως επισημαίνει ένας από τους χαρακτήρες, “Οι φτωχοί και η κατώτερη τάξη αυξάνονται. Η φυλετική δικαιοσύνη και τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι ανύπαρκτα. Έχουν δημιουργήσει μια κατασταλτική κοινωνία και εμείς είμαστε οι άβουλοι συνεργοί τους. Η πρόθεσή τους να κυβερνήσουν στηρίζεται στην εκμηδένιση της συνείδησης. Μας έχουν νανουρίσει σε μια έκσταση. Μας έκαναν να αδιαφορήσουμε για τον εαυτό μας, για τους άλλους. Είμαστε επικεντρωμένοι μόνο στο δικό μας κέρδος”.
Κι εμείς, επίσης, είμαστε επικεντρωμένοι μόνο στις δικές μας απολαύσεις, προκαταλήψεις και κέρδη. Οι φτωχοί μας και οι κατώτερες τάξεις αυξάνονται επίσης. Η αδικία αυξάνεται. Η ανισότητα αυξάνεται. Το ενδιαφέρον για τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι σχεδόν ανύπαρκτο. Κι εμείς έχουμε υπνωτιστεί σε μια έκσταση, αδιαφορώντας για τους άλλους.
Αδιαφορώντας για το τι μας περιμένει, μας έχουν χειραγωγήσει να πιστεύουμε ότι αν συνεχίσουμε να καταναλώνουμε, να υπακούμε και να έχουμε πίστη, τα πράγματα θα πάνε καλά. Αλλά αυτό δεν ίσχυε ποτέ για τα αναδυόμενα ολοκληρωτικά καθεστώτα. Και μέχρι να νιώσουμε το σφυρί να πέφτει πάνω μας, θα είναι πολύ αργά.
Και πού μας αφήνει αυτό; Οι χαρακτήρες που στελεχώνουν τις ταινίες του Carpenter παρέχουν κάποια εικόνα.
Πίσω από τον ανδρισμό τους, εξακολουθούν να πιστεύουν στα ιδανικά της ελευθερίας και των ίσων ευκαιριών. Οι πεποιθήσεις τους τους φέρνουν σε συνεχή αντιπαράθεση με το νόμο και το κατεστημένο, αλλά παρόλα αυτά είναι μαχητές της ελευθερίας.
Όταν, για παράδειγμα, ο John Nada καταστρέφει τον εξωγήινο υπνοδιαβιβαστή στην ταινία They Live, παραδίδει ένα κάλεσμα αφύπνισης για την ελευθερία. Όπως δηλώνει ο Nada αξιομνημόνευτα, “Ήρθα εδώ για να μασάω τσιχλόφουσκες και να κλωτσάω κώλους. Και μου έχει τελειώσει η τσιχλόφουσκα”.
Με άλλα λόγια: πρέπει να δραστηριοποιηθούμε και να πάρουμε θέση για αυτό που είναι πραγματικά σημαντικό.Σταματήστε να επιτρέπετε στον εαυτό σας να αποσπάται εύκολα η προσοχή σας από άσκοπα πολιτικά θεάματα και δώστε προσοχή σε αυτό που πραγματικά συμβαίνει στη χώρα.
Όπως ξεκαθαρίζω στο βιβλίο μου Battlefield America: The War on the American People και στο μυθιστορηματικό αντίστοιχό του The Erik Blair Diaries, η πραγματική μάχη για τον έλεγχο αυτού του έθνους διεξάγεται στις άκρες των δρόμων, στα περιπολικά, στα έδρανα των μαρτύρων, στις τηλεφωνικές γραμμές, στα κυβερνητικά γραφεία, στα γραφεία των εταιρειών, στους διαδρόμους και στις αίθουσες διδασκαλίας των δημόσιων σχολείων, στα πάρκα και στις συνεδριάσεις των δημοτικών συμβουλίων, καθώς και στις πόλεις σε όλη τη χώρα.
Όλα τα χαρακτηριστικά του αμερικανικού αστυνομικού κράτους είναι πλέον σε κοινή θέα. Ξύπνα κόσμε. Αν ζουν (οι τύραννοι, οι καταπιεστές, οι εισβολείς, οι επικυρίαρχοι), είναι μόνο επειδή “εμείς ο λαός” κοιμόμαστε.
