Σοκ και οργή προκαλούν οι νέες αποκαλύψεις γύρω από τη νύχτα της 28ης Φεβρουαρίου 2023, όταν σημειώθηκε το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα στα Τέμπη. Νέα στοιχεία έρχονται να φωτίσουν με δραματικό τρόπο τις συνθήκες κάτω από τις οποίες εκτυλίχθηκε η τραγωδία, ρίχνοντας ευθύνες και για την επιχειρησιακή διαχείριση της καταστροφής.
Η έκθεση του αντιστράτηγου εν αποστρατεία, πρώην υπαρχηγού του Πυροσβεστικού Σώματος και έμπειρου νομικού και δικαστικού πραγματογνώμονα, Ανδριανού Γκουρμπάτση, παρουσιάστηκε σε ρεπορτάζ του τηλεοπτικού σταθμού Ant1 και αποτυπώνει μια εικόνα που απέχει πολύ από όσα επισήμως είχαν παρουσιαστεί μέχρι σήμερα. Η τεκμηριωμένη έκθεση κατατέθηκε στον εφέτη ανακριτή που έχει αναλάβει τη διερεύνηση της υπόθεσης, προσφέροντας κρίσιμα δεδομένα για τον ρόλο και τις ενέργειες της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας στον τόπο της τραγωδίας. Το περιεχόμενό της κλονίζει την εμπιστοσύνη απέναντι στους χειρισμούς της Πολιτείας και επαναφέρει με οξύτητα τα ερωτήματα για τις πραγματικές ευθύνες πίσω από το πιο αιματηρό δυστύχημα στην ιστορία του ελληνικού σιδηροδρόμου.
Νέες αποκαλύψεις για τη μοιραία νύχτα του δυστυχήματος στα Τέμπη προκαλούν έντονο σοκ και βαθύ προβληματισμό, καθώς αποτυπώνουν καθυστερήσεις και ασυνήθιστες επιχειρησιακές κινήσεις που ενδέχεται να κόστισαν ανθρώπινες ζωές. Στην έκθεση του πραγματογνώμονα Ανδριανού Γκουρμπάτση, η οποία κατατέθηκε στον εφέτη ανακριτή, αναλύονται τα δεδομένα από τα συστήματα GPS των πυροσβεστικών οχημάτων που κλήθηκαν στον τόπο της σύγκρουσης των δύο τρένων. Οι ενδείξεις που καταγράφονται δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνειών: τα οχήματα άργησαν χαρακτηριστικά να ξεκινήσουν, ενώ παρέμειναν στον τόπο της καταστροφής για μόλις 36 λεπτά, πριν αποχωρήσουν χωρίς σαφή εξήγηση.
Η εικόνα που προκύπτει είναι μιας ανεξήγητης αδράνειας, πιθανώς κατόπιν εντολών από «υψηλά κλιμάκια», όπως αφήνεται να εννοηθεί. Η κινητοποίηση χαρακτηρίζεται ελλιπής και εκ των υστέρων, γεγονός που θέτει κρίσιμα ερωτήματα για τις πραγματικές προτεραιότητες και τον συντονισμό των αρχών τη νύχτα που γράφτηκε μία από τις πιο σκοτεινές σελίδες της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας. Σύμφωνα με την έκθεση, τα πρώτα οχήματα του ανακριτικού τμήματος της Πυροσβεστικής ξεκίνησαν από τη Λάρισα σχεδόν δυόμισι ώρες μετά τη σύγκρουση, λίγο πριν τις δύο τα ξημερώματα. Η σύντομη παραμονή τους στον τόπο –μόλις 36 λεπτά– και η επιστροφή τους στη βάση λίγο αργότερα, εντείνουν τα ερωτήματα για το ποιος έδωσε εντολές και γιατί δεν υπήρξε άμεση, μαζική και συντονισμένη επέμβαση. Η αποκάλυψη αυτή προσθέτει ακόμα ένα κρίκο στην αλυσίδα των ευθυνών, φωτίζοντας πτυχές που ως τώρα έμεναν στο σκοτάδι.
Ακόμα πιο ανατριχιαστικά γίνονται τα δεδομένα για τη διαχείριση της τραγωδίας των Τεμπών, καθώς αποκαλύπτεται ότι το ανακριτικό της Πυροσβεστικής που στάλθηκε από την Αθήνα με εντολή του αρχηγού του Σώματος, έφτασε στον τόπο της σύγκρουσης δύο ολόκληρες ημέρες μετά το δυστύχημα και παρέμεινε εκεί μόλις 20 λεπτά. Συγκεκριμένα, η αναχώρηση από την Αθήνα έγινε στις 11:12 το πρωί και η άφιξη στον τόπο της τραγωδίας καταγράφηκε στις 15:36. Στις 16:10 τα στελέχη του ανακριτικού είχαν ήδη αποχωρήσει για το ξενοδοχείο τους στη Λάρισα — χωρίς να επιστρέψουν ποτέ ξανά στο σημείο της καταστροφής.
Το επόμενο πρωί, στις 10:07, αναχωρούν από το ξενοδοχείο, κάνουν μια σύντομη στάση στη Λάρισα και κατευθύνονται πίσω στην Αθήνα. Σε όλο αυτό το διάστημα, δεν πραγματοποιείται καμία αυτοψία, καμία ουσιαστική ενέργεια για τη διερεύνηση των συνθηκών του δυστυχήματος ή της φονικής πυρκαγιάς που ακολούθησε τη σύγκρουση. Η έκθεση αναφέρει ρητά ότι είναι σαφές πως τα στελέχη της Πυροσβεστικής έλαβαν εντολή αποχώρησης από κρατικό αξιωματούχο που δεν ανήκει στο Πυροσβεστικό Σώμα. Η αρχική εντολή για τη μετάβασή τους στα Τέμπη είχε δοθεί από τον ίδιο τον αρχηγό του Σώματος με σκοπό να διερευνηθούν τα αίτια της πυρκαγιάς, ωστόσο η εντολή αυτή ακυρώθηκε στην πράξη από εξωτερική παρέμβαση.
Τα στοιχεία αυτά αποκαλύπτουν μια εικόνα ασυντόνιστης, αδικαιολόγητα περιορισμένης παρουσίας των αρμόδιων υπηρεσιών στον τόπο της τραγωδίας και εγείρουν σοβαρά ερωτήματα για το ποιος και γιατί παρενέβη ώστε να ανακοπεί η ουσιαστική διερεύνηση των γεγονότων. Η απουσία αυτοψίας και η ταχύτατη αποχώρηση του ανακριτικού κλιμακίου την ώρα που όλη η χώρα ζητούσε απαντήσεις, ενισχύουν τις υποψίες για απόπειρα συγκάλυψης ή πολιτικής χειραγώγησης μιας υπόθεσης που συνεχίζει να στοιχειώνει την ελληνική κοινωνία.
Συγκλονιστικά είναι τα νέα στοιχεία που αποκαλύπτει ο πρώην υπαρχηγός της Πυροσβεστικής Ανδριανός Γκουρμπάτσης, τεκμηριώνοντας πως η επιχειρησιακή αντίδραση τη νύχτα της τραγωδίας στα Τέμπη ήταν όχι μόνο ανεπαρκής αλλά και ανεξήγητα καθυστερημένη, την ώρα που κάθε λεπτό μπορούσε να κρίνει τη ζωή ή τον θάνατο δεκάδων ανθρώπων.
Όπως προκύπτει από τα τηλεματικά δεδομένα, το κλιμάκιο της Πυροσβεστικής από τη Λάρισα παρέμεινε μόλις 37 λεπτά στο σημείο της φονικής σύγκρουσης—διάστημα που χαρακτηρίζεται «γελοίο» για το μέγεθος και τη σοβαρότητα του δυστυχήματος. Ο ίδιος ο κ. Γκουρμπάτσης τονίζει ότι για την εκτίμηση και διερεύνηση μιας τέτοιας καταστροφής απαιτούνται μέρες, όχι λίγα λεπτά παρουσίας. Οι διασώστες, σύμφωνα με τα στίγματα των οχημάτων, κινητοποιήθηκαν στις 23:30—έντεκα λεπτά μετά την πρώτη επίσημη ενημέρωση για το συμβάν, με το ΕΚΑΒ, την Αστυνομία και την Πολιτική Προστασία να έχουν ειδοποιηθεί ήδη από τις 23:25.
Το σοκαριστικότερο στοιχείο όμως αφορά την αρχική σύνθεση των δυνάμεων που έφτασαν πρώτες: έξι πυροσβέστες και έξι οδηγοί. Μόνο. Για μια κατάσταση που ήδη από τα πρώτα λεπτά ήταν μια κόλαση επί γης, με φωτιά, εγκλωβισμένους, νεκρούς και τραυματίες. Η φράση που χρησιμοποιεί ο πραγματογνώμονας είναι χαρακτηριστική και βαριά: «Ήταν σαν κάποιος να ήθελε να χαθούν ζωές.»
Το εύρος της αδράνειας, οι καθυστερήσεις, η ελάχιστη αρχική δύναμη και η εσπευσμένη αποχώρηση των ομάδων διάσωσης φωτίζουν ένα απολύτως σκοτεινό και ανεξιχνίαστο επιχειρησιακό σκηνικό. Δεν ήταν απλώς ανικανότητα. Τα δεδομένα και η χρονική αλληλουχία παραπέμπουν σε κάτι βαθύτερο — και ίσως σκοτεινότερο. Τα ερωτήματα δεν είναι πια ρητορικά. Είναι κραυγαλέα. Και απαιτούν απαντήσεις.
Με μια φράση που κόβει την ανάσα, ο πραγματογνώμονας Ανδριανός Γκουρμπάτσης θέτει το πιο καίριο και ανατριχιαστικό ερώτημα για τη νύχτα της τραγωδίας στα Τέμπη: «Εάν κινητοποιούνταν άμεσα, δηλαδή στις 23:19 οι πρώτες δυνάμεις και ξεκινούσαν να πάνε, πόσοι από αυτούς που διασώθηκαν από τη σύγκρουση και κάηκαν από την πυρκαγιά, πόσοι θα ήταν σήμερα ζωντανοί;». Το σημείο αυτό, όπως αναφέρει, τελεί υπό διερεύνηση, όμως η διατύπωση από μόνη της λειτουργεί σαν κατηγορητήριο.
Το ερώτημα δεν είναι πια θεωρητικό. Είναι συγκεκριμένο, τεκμηριωμένο και βασισμένο σε επίσημα δεδομένα. Οι κρίσιμες καθυστερήσεις στην κινητοποίηση της Πυροσβεστικής, η ελλιπέστατη παρουσία στο σημείο της καταστροφής και η ανεξήγητα γρήγορη αποχώρηση των ομάδων διάσωσης αποκαλύπτουν ένα επιχειρησιακό ναυάγιο. Και αυτό το ναυάγιο ενδέχεται να στοίχισε ανθρώπινες ζωές που μπορούσαν να σωθούν.
Η ηγεσία του Πυροσβεστικού Σώματος αναμένεται να ενημερωθεί άμεσα για τις συγκλονιστικές αποκαλύψεις που περιλαμβάνονται στο πόρισμα. Οι εξελίξεις προδιαγράφονται ραγδαίες, καθώς η έκθεση Γκουρμπάτση ανοίγει έναν νέο, επικίνδυνο κύκλο ερωτημάτων για το ποιος ή τι εμπόδισε μια γρήγορη, μαζική και αποτελεσματική επέμβαση τη νύχτα που η χώρα θρήνησε δεκάδες νέους ανθρώπους.
