Η ελληνική πολιτική σκηνή μοιάζει όλο και περισσότερο με παράσταση που επαναλαμβάνεται χωρίς αλλαγές στο σενάριο. Πρωταγωνιστής και πάλι ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος, ύστερα από μια περίοδο πολιτικής σιωπής, επιστρέφει στο προσκήνιο με ίδρυμα, συνέδρια, «επιστημονικά» πάνελ και –φυσικά– με φήμες για νέο κόμμα. Η Αριστερά, πιστή στην παράδοσή της να διασπάται όταν δεν ευδοκιμεί, δείχνει να ακολουθεί το γνώριμο μοτίβο: κάθε ήττα γεννά και μια νέα απόπειρα «επανίδρυσης».
Το πολιτικό του παρελθόν, βέβαια, δεν έχει ακόμα ξεχαστεί. Από τα συνθήματα του 2015 μέχρι την υπογραφή του τρίτου μνημονίου, από τις ρητορικές εξάρσεις έως τις πιο ρεαλιστικές κυβερνητικές στροφές, ο Αλέξης Τσίπρας έμαθε –ίσως και δίδαξε– ότι η εξουσία δεν συγχωρεί την αφέλεια, ούτε επιβραβεύει την αυταπάτη. Τώρα, όμως, η επιστροφή του μοιάζει περισσότερο με άσκηση αυτοδικαίωσης παρά με πραγματική πολιτική πρόταση.
Η Αριστερά που άφησε πίσω του δεν είναι πια ούτε ενιαία ούτε πειστική. Το κόμμα που κάποτε διεκδικούσε ριζοσπαστικά τη διακυβέρνηση έχει μετατραπεί σε σύνολο μικρών ρευμάτων και πειραματισμών – με ηγεσίες που αλλάζουν πιο συχνά απ’ ό,τι οι τηλεοπτικοί παρουσιαστές στα πάνελ. Ο ΣΥΡΙΖΑ μοιάζει με καράβι που έχει χάσει πυξίδα και πλοηγό, κι έτσι το βλέμμα στρέφεται ξανά στον παλιό καπετάνιο, με την ελπίδα πως ίσως θυμάται πώς χειρίζεται το τιμόνι.
Ο ίδιος, με την άνεση του πολιτικού που γνωρίζει καλά τα μέσα, επιδιώκει να χτίσει ένα νέο αφήγημα: πιο ώριμο, πιο τεχνοκρατικό, ίσως πιο «ευρωπαϊκό». Όμως, το ερώτημα παραμένει: είναι όντως αυτό μια πολιτική επιστροφή ή απλώς μια προσεκτικά σκηνοθετημένη επανεμφάνιση για να παραμείνει στο κάδρο;
Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική πολιτική ζωή δεν δείχνει να πλήττεται από έλλειψη χαρακτήρων ή ανατροπών. Αντιθέτως, ζει από αυτές. Ο Μητσοτάκης οικοδομεί την εικόνα του σταθερού διαχειριστή· ο Τσίπρας ξαναζεσταίνει το αφήγημα του αντισυστημικού ηγέτη. Ανάμεσα στους δύο, η κοινωνία παρακολουθεί με αυξανόμενο σκεπτικισμό, γνωρίζοντας πως η πολιτική επανάληψη σπάνια οδηγεί σε νέα αποτελέσματα.
Η «δεύτερη ζωή» του Αλέξη Τσίπρα, λοιπόν, είναι το καθρέφτισμα μιας χώρας που, αν και αλλάζει κυβερνήσεις, δυσκολεύεται να αλλάξει συνήθειες. Και το πιο καυστικό ίσως σχόλιο δεν χρειάζεται να το πει κανείς· αρκεί να το δείχνει η Ιστορία που, για ακόμη μια φορά, παίζει σε επανάληψη.
