Συρία: Σοβαρά ερωτήματα προκάλεσε η τρομοκρατική επίθεση αυτοκτονίας που σημειώθηκε πρόσφατα σε ελληνορθόδοξο ναό στη Δαμασκό, κατά τη διάρκεια θρησκευτικής λειτουργίας. Η έκρηξη, που σημειώθηκε σε ώρα κατάμεστης προσέλευσης, στοίχισε τη ζωή σε τουλάχιστον 25 ανθρώπους και τραυμάτισε δεκάδες ακόμη, σύμφωνα με τα πρώτα επίσημα στοιχεία.
Η επίθεση έπληξε μια από τις παλαιότερες και ιστορικότερες ελληνορθόδοξες κοινότητες της Μέσης Ανατολής, αναδεικνύοντας για ακόμη μία φορά την ευαλωτότητα των χριστιανικών πληθυσμών της περιοχής σε πράξεις βίας, ιδίως από εξτρεμιστικές ισλαμικές οργανώσεις. Παρά την τραγικότητα των γεγονότων, η αντίδραση της ελληνικής πολιτείας περιορίστηκε σε σύντομες ανακοινώσεις και διαδικτυακές δηλώσεις, γεγονός που προκάλεσε δυσαρέσκεια εντός και εκτός συνόρων.
Ειδικότερα, μέλη της ελληνορθόδοξης διασποράς στη Συρία εξέφρασαν δημοσίως την απογοήτευσή τους για την απουσία ουσιαστικής στήριξης και πολιτικής πρωτοβουλίας από την ελληνική κυβέρνηση. Σε ανάρτηση που απηύθυνε προς τον υπουργό Εθνικής Άμυνας, Νίκο Δένδια, ένας εκ των εκπροσώπων της κοινότητας αναφέρει χαρακτηριστικά: «Όταν σας είχαμε ανάγκη περισσότερο από ποτέ, μείνατε σιωπηλοί. Μας είδατε να εκδιωκόμαστε, να δεχόμαστε επιθέσεις, να εξαφανιζόμαστε – και δεν είπατε λέξη».
Η κατάσταση των χριστιανών της Συρίας και ευρύτερα της Μέσης Ανατολής έχει επανειλημμένα τεθεί υπόψη διεθνών οργανισμών, με πλήθος καταγγελιών για στοχοποίηση, βίαιες επιθέσεις, καταστροφή ναών και πληθυσμιακή εκτόπιση. Παρά τις εκκλήσεις των τοπικών κοινοτήτων, διεθνείς αντιδράσεις συνήθως περιορίζονται σε εκφράσεις λύπης, χωρίς να λαμβάνονται ουσιαστικά μέτρα προστασίας.
Η Ελλάδα, ως χώρα με ιστορικούς και πολιτισμικούς δεσμούς με τις ορθόδοξες κοινότητες της Ανατολής, έχει δεχτεί κριτική για την έλλειψη πιο ενεργής εξωτερικής πολιτικής στο ζήτημα της προστασίας τους. Παράλληλα, εντύπωση προκαλεί η αντίστιξη με την υποστήριξη που παρέχεται από την ελληνική πλευρά προς άλλες χώρες και περιφερειακές κρίσεις, τόσο σε επίπεδο υλικοτεχνικής βοήθειας όσο και διπλωματικού κεφαλαίου.
Το γεγονός της επίθεσης στη Δαμασκό αναζωπυρώνει τη συζήτηση για την ανάγκη ενεργού προστασίας των χριστιανικών πληθυσμών στη Μέση Ανατολή, μέσω θεσμικών παρεμβάσεων, διπλωματικών πιέσεων και διαρκούς παρουσίας σε διεθνή φόρα. Παραμένει, ωστόσο, αβέβαιο εάν αυτή η επίθεση θα αποτελέσει την αφορμή για μια ουσιαστική επαναξιολόγηση της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας έναντι των διωγμένων κοινοτήτων με τις οποίες συνδέεται ιστορικά και πνευματικά.
