Στις 21 Φεβρουαρίου 2023, ο καθηγητής του Τμήματος Κτηνιατρικής της Σχολής Επιστημών Υγείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Σπυρίδων Κρήτας, βρέθηκε στο εδώλιο του κατηγορουμένου για τη σκανδαλώδη εισαγωγή επικίνδυνου κινεζικού στελέχους της νόσου Aujeszky στα χοιροστάσια της χώρας.
Η υπόθεση είχε προκαλέσει έντονη αναταραχή στο ίδιο το Τμήμα Κτηνιατρικής, το οποίο, διά του τότε προέδρου του καθηγητή Δημήτριου Φλετούρη, εξέφρασε ανοιχτά τη διαφωνία και την αποδοκιμασία του για τη δράση του καθηγητή, ενημερώνοντας πρώτα τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εκείνης της περιόδου, τον Μάκη Βορίδη, και στη συνέχεια τις δικαστικές αρχές.
Η διερεύνηση της υπόθεσης διήρκησε δύο και πλέον χρόνια, καταλήγοντας στην παραπομπή του Σπ. Κρήτα με την κατηγορία της «παραβίασης μέτρων για την πρόληψη ασθενειών», όπως ορίζεται στο άρθρο 285 του Ποινικού Κώδικα. Πρόκειται για ένα άρθρο που προβλέπει ποινές αυστηρές και ευρύτατες, αναλόγως των επιπτώσεων της παράβασης: από φυλάκιση έως τρία έτη και χρηματική ποινή σε περίπτωση κινδύνου για ζώα, έως και κάθειρξη δέκα ετών αν προκληθεί μετάδοση της ασθένειας σε ανθρώπους, ή ακόμα και ισόβια κάθειρξη αν η πράξη οδηγήσει στο θάνατο μεγάλου αριθμού ατόμων.
Το άρθρο 285 ΠΚ προβλέπει ρητά ότι όποιος παραβιάζει μέτρα που έχουν επιβληθεί για την πρόληψη της εισβολής ή της διάδοσης μιας μεταδοτικής ασθένειας τιμωρείται αυστηρά, και καθορίζει ότι αν η παραβίαση έχει αποτέλεσμα τη μετάδοση της νόσου σε ζώα ή ανθρώπους, η ποινή κλιμακώνεται σημαντικά. Επιπλέον, η παράβαση από αμέλεια επισύρει επίσης ποινικές κυρώσεις, αν και πιο ήπιες, ανάλογα με το είδος και την έκταση του κινδύνου.
Σήμερα, η ίδια η προσωπικότητα του Σπυρίδωνα Κρήτα επανέρχεται στο προσκήνιο, καθώς ως διορισμένος εμπειρογνώμονας από τον υπουργό Δικαιοσύνης, Κώστα Τσιάρα, εμφανίζεται να εισηγείται τη μη εφαρμογή εμβολιασμών στα αιγοπρόβατα, προτιμώντας τη μέθοδο της μαζικής θανάτωσης για την αντιμετώπιση της νόσου της ευλογιάς. Η αντίφαση αυτή ενισχύει τις ενστάσεις της επιστημονικής κοινότητας και εγείρει σοβαρά ερωτήματα για την αξιοπιστία των εισηγήσεών του, δεδομένων των σοβαρών νομικών και ηθικών συνεπειών των προηγούμενων πράξεών του.
Η υπόθεση του επικίνδυνου κινεζικού στελέχους της νόσου Aujeszky παραμένει σημείο αναφοράς για την ελληνική κτηνιατρική κοινότητα, όχι μόνο για την επιστημονική ακεραιότητα που θέτει υπό αμφισβήτηση, αλλά και για τη σημασία της τήρησης των νόμιμων μέτρων πρόληψης σε θέματα δημόσιας υγείας και ασφάλειας των ζώων. Το βάρος της ευθύνης για ενδεχόμενη διασπορά της νόσου, και η αυστηρότητα του νομικού πλαισίου, καθιστούν την υπόθεση Κρήτα μία από τις πιο κρίσιμες και χαρακτηριστικές στο χώρο της ελληνικής επιστημονικής και δικαστικής ιστορίας.
