Με τρόμο παρακολουθεί η διεθνής κοινότητα την επανεμφάνιση μίας από τις σκοτεινότερες πτυχές του πολέμου της Βοσνίας, καθώς ξεσπά υπόθεση με κατηγορίες για «τουριστικά σαφάρι ελεύθερων σκοπευτών» στο πολιορκημένο Σαράγεβο. Σύμφωνα με αποκαλύψεις της Daily Mail και άλλων διεθνών ΜΜΕ, η εμπλοκή του νυν Σέρβου προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς βρίσκεται πλέον στο μικροσκόπιο των ιταλικών δικαστικών αρχών, γεγονός που αλλάζει τα δεδομένα.
Η Εισαγγελία του Μιλάνου άνοιξε επίσημη έρευνα για κακούργημα, συγκεκριμένα για ανθρωποκτονία εκ προθέσεως με επιβαρυντικό στοιχείο την αγριότητα. Η υπόθεση βασίζεται σε 17σέλιδο φάκελο που κατέθεσε ο Ιταλός δημοσιογράφος Ετζιο Γκαβατσένι, με τη στήριξη του πρώην δικαστή Γκίντο Σαλβίνι και της πρώην δημάρχου του Σαράγεβο, Μπενιαμίνα Καρίτς.
Σύμφωνα με τις καταγγελίες, πλούσιοι αλλοδαποί – κυρίως Ιταλοί αλλά και υπήκοοι άλλων χωρών – φέρονται να πλήρωναν από 80.000 έως 100.000 ευρώ για «εξορμήσεις» που περιλάμβαναν τον ρόλο του ελεύθερου σκοπευτή με στόχο αμάχους του πολιορκημένου Σαράγεβο. Μάλιστα, πληροφορίες ιταλικών ΜΜΕ αναφέρουν ότι ζητούνταν επιπλέον χρήματα για να στοχεύσουν παιδιά.
Η καταγγελία περιλαμβάνει λεπτομέρειες για τη διαδρομή των συμμετεχόντων: από την Τεργέστη αεροπορικώς προς την πρώην Γιουγκοσλαβία, έπειτα στο Βελιγράδι και στη συνέχεια – σύμφωνα με τις μαρτυρίες – μεταφορά σε θέσεις Σέρβων ελεύθερων σκοπευτών με τη συνδρομή των σερβικών δυνάμεων.
Στην υπόθεση εμπλέκεται και το όνομα του σημερινού προέδρου της Σερβίας. Ο Κροάτης δημοσιογράφος Ντομαγκόι Μάργκετιτς κατέθεσε στοιχεία στον εισαγγελέα του Μιλάνου που – όπως ισχυρίζεται – τεκμηριώνουν την εμπλοκή του Βούτσιτς. Τον ισχυρισμό επαναλαμβάνει και ο Σέρβος δικηγόρος Τσέντομιρ Στοΐκοβιτς, ο οποίος ζητά να κινηθεί ανάλογη έρευνα και στο Βελιγράδι.
Ο Μάργκετιτς συνοδεύει την καταγγελία του με βίντεο από το 1993 στο οποίο, όπως υποστηρίζει, εμφανίζεται ο Βούτσιτς να κρατά τουφέκι μαζί με άλλους ένοπλους. Η ομάδα, σύμφωνα με τον ίδιο, βρισκόταν σε εβραϊκό νεκροταφείο σε πλαγιά με θέα στο Σαράγεβο, μία από τις πιο γνωστές θέσεις πρώτης γραμμής που χρησιμοποιούσαν οι Σέρβοι ελεύθεροι σκοπευτές κατά τη διάρκεια της πολιορκίας.
Η υπόθεση εξελίσσεται σε μια από τις πιο σοβαρές νομικές και πολιτικές αναταράξεις των τελευταίων ετών στα Βαλκάνια, επαναφέροντας στο φως τα εγκλήματα του πολέμου στη Βοσνία και ανοίγοντας εκ νέου τον φάκελο των ευθυνών υψηλόβαθμων στελεχών της εποχής.
Καταγγελία για εμπλοκή του Βούτσιτς
Στην επιστολή του, ο Μάργκετις ισχυρίζεται ότι ο πρόεδρος της Σερβίας ήταν «εθελοντής» στην πολιορκημένη πόλη το 1992 και το 1993, καθώς και μέλος του Νέου Αποσπάσματος Τσέτνικ του Στρατού της Δημοκρατίας Σέρπσκα (VRS) στο Σαράγεβο, υπό την ηγεσία του διοικητή Σλάβκο Άλεκσιτς.
Ως απόδειξη αυτής της ισχυροποίησης, παραθέτει ένα απόσπασμα από μια υποτιθέμενη συνέντευξη που έδωσε ο Βούτσιτς στο σερβικό περιοδικό Duga το 1994, όπου φαίνεται να είπε τότε:
«Όταν ξέσπασε ο πόλεμος στη Βοσνία, πήγα στο σερβικό Σαράγεβο και κατατάχθηκα ως εθελοντής. Δεν ήμουν μέλος του κόμματος, απλά πήγα. Ήξερα μερικούς φίλους και γι’ αυτό πήγα να υπερασπιστώ [τους Σέρβους]».
Ο Βούτσιτς συνεχίζει λέγοντας ότι πέρασε χρόνο στο εβραϊκό νεκροταφείο, το ίδιο νεκροταφείο που υποτίθεται ότι εμφανίζεται στο βίντεο με τον ίδιο και τους ένοπλους άνδρες. Ο δημοσιογράφος παραθέτει επίσης στοιχεία που έδωσε ο Βόισλαβ Σέσελι, ιδρυτής του ακροδεξιού Σερβικού Ριζοσπαστικού Κόμματος, κατά τη διάρκεια της υπεράσπισης του πρώην ηγέτη των Σερβοβόσνιων Ράντοβαν Κάρατζιτς στη Χάγη το 2013.
Κατά τη διάρκεια της κατάθεσής του, ο Σέσελι είπε ότι ο Βούτσιτς ήταν μέλος του στρατιωτικού αποσπάσματος στο Σαράγεβο, σύμφωνα με τις περιλήψεις του δικαστηρίου που δημοσίευσε το Κέντρο Μεταβατικής Δικαιοσύνης SENSE.
Ο Βούτσιτς έχει αρνηθεί στο παρελθόν ότι πυροβόλησε ποτέ κανέναν στο Σαράγεβο και ότι εργάστηκε στο Pale, 11 μίλια ανατολικά της πόλης, ως δημοσιογράφος στις αρχές της δεκαετίας του 1990.
«Δεν μπορώ να ακούω ανοησίες και ψέματα», δήλωσε στο βοσνιακό κανάλι ειδήσεων Face TV το 2021.
«Δεν πυροβόλησα, αλλά ήμουν στο Πάλε, κάνοντας τη δουλειά μου». Ισχυρίζεται επίσης ότι το αντικείμενο που κρατούσε στο βίντεο ήταν μια ομπρέλα, όχι ένα τουφέκι.
