Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι αγροτικές κινητοποιήσεις με μπλόκα σε βασικούς οδικούς άξονες της χώρας, προκαλώντας σοβαρή ταλαιπωρία σε χιλιάδες οδηγούς, την ώρα που η κυβέρνηση δηλώνει έτοιμη για διάλογο, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι δεν θα επιτρέψει οι διαμαρτυρίες να εξελιχθούν σε απειλή για την οδική ασφάλεια και την κοινωνική συνοχή. Τη θέση αυτή επανέλαβε ο Γενικός Διευθυντής Τύπου και Ενημέρωσης του Γραφείου του Πρωθυπουργού, Πάνος Αμυράς, μιλώντας στην εκπομπή «Off the record» του ERTnews, τονίζοντας ότι από την πρώτη ημέρα των κινητοποιήσεων η κυβέρνηση διατηρεί ανοιχτό τον δίαυλο επικοινωνίας με τον αγροτικό κόσμο και τους επαγγελματικούς κλάδους.
Παράλληλα, κατέστησε σαφές ότι «τα μπλόκα διαμαρτυρίας δεν μπορεί να μετατρέπονται σε μπλόκα ταλαιπωρίας», παραπέμποντας στα όσα συνέβησαν στην εθνική οδό Αθηνών–Λαμίας, όπου οδηγοί εγκλωβίστηκαν επί ώρες στα οχήματά τους. Απαντώντας σε αιτιάσεις πολιτών ότι την ευθύνη για την κατάσταση φέρει η Τροχαία και όχι οι αγρότες, κυβερνητικές πηγές απέρριψαν κατηγορηματικά τον ισχυρισμό, επικαλούμενες το παράδειγμα των Μαλγάρων, όπου, μετά από συνεννόηση αγροτών και αστυνομικών αρχών, άνοιξαν λωρίδες κυκλοφορίας και η ροή των οχημάτων διεξάγεται χωρίς προβλήματα. Όπως επισημάνθηκε, το συγκεκριμένο «μοντέλο» θα πρέπει να αποτελέσει οδηγό και για τα υπόλοιπα μπλόκα, με γνώμονα την ασφάλεια.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, από τα 27 αιτήματα που τέθηκαν πριν από περίπου δέκα ημέρες, τα περισσότερα –περίπου είκοσι– είτε έχουν ήδη ικανοποιηθεί είτε βρίσκονται σε θετική τροχιά. Την ίδια στιγμή, διευκρινίστηκε ότι ο διάλογος προϋποθέτει ενεργή συμμετοχή και από τις δύο πλευρές, κάτι που, όπως σημειώθηκε, δεν έχει επιτευχθεί στον βαθμό που απαιτείται.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στο ζήτημα του ΟΠΕΚΕΠΕ και της μεταφοράς του στην ΑΑΔΕ, με την κυβέρνηση να ξεκαθαρίζει ότι πρόκειται για αδιαπραγμάτευτη επιλογή, καθώς το σχετικό νομοσχέδιο ψηφίστηκε πρόσφατα αποκλειστικά από τη Νέα Δημοκρατία. Παράλληλα, υπενθυμίστηκε ότι βασικό αίτημα των κινητοποιήσεων αφορούσε τις επιδοτήσεις, με την κυβέρνηση να σημειώνει ότι έχουν ήδη καταβληθεί 3,2 δισ. ευρώ και ότι μέσα στις επόμενες ημέρες θα δοθούν επιπλέον 600 εκατ. ευρώ, ανεβάζοντας το συνολικό ποσό στα 3,8 δισ. ευρώ, έναντι 3,2 δισ. ευρώ την περσινή χρονιά.
Όπως αναφέρθηκε, από τις 15 Οκτωβρίου, οπότε τέθηκε σε εφαρμογή το νέο σύστημα ελέγχων του ΟΠΕΚΕΠΕ, έχουν καταβληθεί περίπου 1,5 δισ. ευρώ σε περισσότερους από 540.000 αγρότες και κτηνοτρόφους, με την κυβέρνηση να διαβεβαιώνει ότι το νέο πλαίσιο δεν θα οδηγήσει σε πρόστιμα ούτε σε απώλεια ευρωπαϊκών πόρων.
Σε ό,τι αφορά τη συνέχιση των κινητοποιήσεων, τονίστηκε ότι η επίλυση των αιτημάτων μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω διαλόγου και εντός των δημοσιονομικών δυνατοτήτων της χώρας και του ευρωπαϊκού πλαισίου. Αναγνωρίστηκε, ωστόσο, ότι τα προβλήματα του αγροτικού τομέα είναι διαχρονικά και έχουν επιβαρυνθεί από την κλιματική κρίση, τις αλλαγές στην Κοινή Αγροτική Πολιτική και τον νέο στρατηγικό σχεδιασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Παράλληλα, εκφράστηκε ανησυχία για τις επιπτώσεις των μπλόκων στην κοινωνία και την οικονομία, καθώς σε περιοχές που επηρεάζονται από τις κινητοποιήσεις καταγράφονται ακυρώσεις κρατήσεων και κάμψη της εμπορικής δραστηριότητας, αντί για την αναμενόμενη πλήρη πληρότητα των εορτών. Κυβερνητικές πηγές εμφανίστηκαν αισιόδοξες ότι από την επόμενη ημέρα η κυκλοφορία θα διεξάγεται αποκλειστικά μέσω των εθνικών οδών και όχι μέσω επικίνδυνων παρακαμπτηρίων, χαρακτηρίζοντας μια τέτοια εξέλιξη θετικό βήμα.
Στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκε εκ νέου το «μοντέλο των Μαλγάρων», το οποίο, σύμφωνα με τον πρόεδρο του Αγροτικού Συλλόγου Κυμίνων–Μαλγάρων, Κώστα Σέφη, έχει ήδη υιοθετηθεί σε πανελλαδικό επίπεδο, με στόχο τη διατήρηση ανοιχτών δρόμων και την ασφαλή κυκλοφορία. Στα Μάλγαρα, όπως εξήγησε, παραμένουν ανοιχτές δύο λωρίδες στο ένα ρεύμα και τρεις στο άλλο, έπειτα από συνεννόηση με την Αστυνομική Διεύθυνση Θεσσαλονίκης.
Την ίδια ώρα, έντονη αντιπαράθεση καταγράφηκε για τα αγροτικά αιτήματα και την άρνηση των Επιτροπών να ξεκινήσουν διάλογο χωρίς προηγούμενες δεσμεύσεις. Από την πλευρά των αγροτών υποστηρίχθηκε ότι τα αιτήματα της Πανελλαδικής Επιτροπής των Μπλόκων παραμένουν άλυτα, κάνοντας λόγο για επαναλαμβανόμενες θεωρητικές εξαγγελίες. Αντιθέτως, η κυβερνητική πλευρά αντέτεινε ότι βασικά αιτήματα, όπως οι πληρωμές των επιδοτήσεων, έχουν σε μεγάλο βαθμό ικανοποιηθεί, με τους αγρότες να επισημαίνουν ότι οι καταβολές έγιναν με καθυστέρηση, δεν καλύπτουν τις πραγματικές ανάγκες και συνοδεύονται από μειωμένα ποσά ανά στρέμμα.
Στο φόντο αυτής της αντιπαράθεσης, η κυβέρνηση επιμένει ότι ο διάλογος πρέπει να γίνει θεσμικά, είτε στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης είτε στο Μέγαρο Μαξίμου, ενώ οι αγρότες διαμηνύουν ότι θα προσέλθουν στο τραπέζι των συζητήσεων μόνο εφόσον προηγηθούν συγκεκριμένες και απτές λύσεις στα βασικά τους προβλήματα.
