Σεισμοί σε Τουρκία και Συρία: 7.266 νεκροί ο νεότερος απολογισμός – Έρχεται η ώρα των κατολισθήσεων;

Ο υπουργός Υγείας της Τουρκίας Φαχρετίν Κοτζά ανακοίνωσε απόψε ότι εξαιτίας των σεισμών τουλάχιστον 5.434 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 31.777 τραυματίστηκαν.

Ο νεότερος απολογισμός των τουρκικών αρχών ανεβάζει σε 7.266 τον συνολικό αριθμό των θυμάτων σε Τουρκία και Συρία.

Υπό αντίξοες συνθήκες – λόγω των μετασεισμών και του ψύχους – τα σωστικά συνεργεία δίνουν μάχη με τον χρόνο για να εντοπίσουν επιζώντες στα ερείπια των κτιρίων που κατέρρευσαν στη νοτιοανατολική Τουρκία και στη βορειοδυτική Συρία.

Εκτιμάται ότι εκατοντάδες άνθρωποι παραμένουν εγκλωβισμένοι στα χαλάσματα και η αγωνία για την τύχη τους κορυφώνεται όσο περνούν οι ώρες.

Ωστόσο μια νέα «απειλή» φαίνεται πως ανησυχεί τις Αρχές καθώς από ότι φαίνεται είναι πιθανό να συμβούν μαζικές κατολισθήσεις.

Ο καθηγητής Bruce Malamud, ειδικός σε θέματα φυσικών και περιβαλλοντικών κινδύνων στο King’s College του Λονδίνου, προειδοποιεί ότι χιλιάδες άνθρωποι που επλήγησαν από τον σεισμό μπορεί να αντιμετωπίσουν νέο κίνδυνο.

Ως αποτέλεσμα του σεισμού της Τουρκίας, οι φορείς αντιμετώπισης κινδύνων και οι διαχειριστές θα έχουν επίγνωση και άλλων φυσικών κινδύνων.

«Η σεισμική δραστηριότητα θα προκαλέσει πιθανότατα εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες κατολισθήσεις κατά τις ώρες έως ημέρες μετά τον σεισμό και τους επακόλουθους μετασεισμούς».

Όσοι οργανώνουν τις μεγάλης κλίμακας εκκενώσεις των ανθρώπων θα πρέπει να έχουν επίγνωση ότι δεν θα μεταφερθούν σε μια περιοχή υψηλού κινδύνου.

Η καταστροφή είναι τεράστια, καθώς εκτιμάται ότι πάνω από 5.775 πολυκατοικίες και κτήρια κατέρρευσαν.

Στην Τουρκία, εκατομμύρια πολίτες έχουν μείνει άστεγοι ενώ εκτιμάται πως 13,5 εκατομμύρια πολίτες έχουν επηρεαστεί άμεσα από το σεισμό, τη στιγμή που έχουν καταγραφεί 285 ισχυροί μετασεισμοί.

Εξίσου τραγική είναι η κατάσταση και στη Συρία – αφορά περιοχές που ελέγχονται από τους αντάρτες – όπου και εκτιμάται ότι έχουν καταρρεύσει τουλάχιστον 244 κτήρια, ενώ άλλα 325 έχουν υποστεί σημαντικές ζημιές, με τον ντόπιο πληθυσμό να υποστηρίζει πως δεν διαθέτει καν τα βασικά – όπως εργαλεία και καύσιμα – για τον απεγκλωβισμό επιζώντων.

Σε σημερινές του δηλώσεις ο πρόεδρος της Τουρκίας, Rejep Tayip Erdogan κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για μια περίοδο τριών μηνών στις 10 περιοχές που επλήγησαν από το σεισμό.

Την ίδια στιγμή, χωρίς διακοπή και κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες και δριμύ ψύχος, συνεχίζονταν, μέχρι και πριν από λίγο, οι τιτάνιες προσπάθειες της ελληνικής αποστολής, μαζί με άλλες διασωστικές αποστολές, για την ανεύρεση επιζώντων στα ερείπια των κτιρίων που κατέρρευσαν από τον φονικό σεισμό στη νοτοτιονατολική Τουρκία, προσπάθειες που έχουν αποδώσει καρπούς, καθώς τρεις άνθρωποι μεταξύ των οποίων δύο μικρά κορίτσια ανασύρθηκαν ζωντανοί.

Dash-cam footage in Turkish city of Kahramanmarash when Mega Quake shook the whole city and several buildings collapsed #TurkeyEarthquake #Turkey #Turkiye #syriaearthquake #PrayForTurkey pic.twitter.com/OMIwuPF796

— Aami Shaw (@PGTAnalytics) February 7, 2023

Μάχες για επιζώντες

Την ίδια στιγμή, δίνεται μάχη με τον χρόνο για την εύρεση επιζώντων από τα συντρίμμια των κτηρίων. Οι εικόνες που μεταδίδονται από την Τουρκία είναι δραματικές.

Άνθρωποι θαμμένοι στα ερείπια φωνάζουν για βοήθεια, συγγενείς στέκονται στα συντρίμμια και κάνουν ότι μπορούν με τα σωστικά συνεργεία για τον εντοπισμό και τη διάσωση εγκλωβισμένων.

Rescuers in the wake of the #earthquake in #Turkey are witnessing some truly horrifying and chilling images.#deprem #HelpTurkey #Turkiye #Gaziantep #Syria #TurkeyEarthquake #Turquie #PrayForTurkey #turkeyearthquake2023 #TurkeyQuake #TurkeyEarthquake #turkey #earthquaketurkey pic.twitter.com/zMW6xAe6mr

— SUBHASH CHARAN (@Gadhwara27) February 7, 2023

Η ΕΜΑΚ ανέσυρε και άλλο κοριτσάκι μέσα από τα συντρίμμια

Ακόμα μία ζωή κατάφεραν να σώσουν οι άνδρες της ΕΜΑΚ που βρίσκονται στην Τουρκία και επιχειρούν προσπαθώντας να εντοπίσουν επιζώντες μέσα στα χαλάσματα από τον καταστροφικό σεισμό.

Οι Έλληνες διασώστες που επιχειρούν με αυταπάρνηση χωρίς διακοπή και κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες και δριμύ ψύχος, στο Χατάι, το οποίο πραγματικά ισοπεδώθηκε από τον σεισμό στην Τουρκία έσωσαν δύο κοριτσάκια και έναν 50χρονο.

Μάλιστα σύμφωνα με το Open οι Έλληνες διασώστες που ψάχνουν για επιζώντες στο Χατάι το απόγευμα της Τρίτης κατόρθωσαν να σώσουν και ένα τρίτο παιδί και συγκεκριμένα ένα 11χρονο κοριτσάκι.

Όλοι ήταν συγκινημένοι, οι γονείς του μικρού κοριτσιού χτυπούσαν στην πλάτη τους διασώστες της ΕΜΑΚ για το καλό που τους έκαναν.

Το κοριτσάκι είχε εντοπιστεί ζωντανό από το μεσημέρι και τελικά μετά από επίπονες προσπάθειες που διήρκησαν αρκετές ώρες κατάφεραν να το ανασύρουν από τα χαλάσματα.

Το Χατάι έχει μετατραπεί σε μία άμορφη μάζα από ερείπια και σύμφωνα με όσα είπε ο πρόεδρος του ΟΑΣΠ, Ευθύμης Λέκκας, ο οποίος μετέβη στη σεισμόπληκτη Τουρκία ως επικεφαλής της ελληνικής αποστολής ισοπεδώθηκε το 1/5 της πόλης.

Όλα τα μεγάλα αποβατικά της Τουρκίας σε αποστολή μεταφοράς υλικών στις περιοχές των σεισμών

Τα ισχυρότερα αποβατικά του τουρκικού στόλου και ειδικότερα τα TCG SANCAKTAR, TCG BAYRAKTAR και TCG OSMANGAZI βρίσκονται σε αποστολή μεταφοράς υλικού που θα βοηθήσει τις ομάδες έρευνας στην περιοχή των σεισμών.

Τα σκάφη ξεκίνησαν με εξοπλισμό από το λιμάνι της Σμύρνης και θα μεταβούν στην Αλεξανδρέττα όπου και θα εκφορτώσουν τα υλικά με σκοπό να ενισχύσουν την έρευνα και την βοήθεια διαβίωσης των πληγέντων.

Deniz Kuvvetlerimizin TCG SANCAKTAR ve TCG BAYRAKTAR gemilerine ilave olarak, TCG OSMANGAZİ tank çıkarma gemisi de deprem bölgesine iş makinesi götürmek amacıyla İzmir'den seyrine başladı.#MSB #Deprem pic.twitter.com/ZGpRaLuGUx

— T.C. Millî Savunma Bakanlığı (@tcsavunma) February 7, 2023

Έσβησε η φωτιά στο λιμάνι Ισκεντερούν – Μεγάλες καταστροφές

Σύμφωνα με ανακοίνωση του υπουργείου Άμυνας της Τουρκίας έσβησε η φωτιά που ξέσπασε στο λιμάνι Ισκεντερούν λόγω των σεισμών που έπληξαν τα νοτιοανατολικά της χώρας.

Για την κατάσβεση της πυρκαγιάς βοήθησαν στρατιωτικά ελικόπτερα και αεροσκάφη.

Εκατοντάδες εμπορευματοκιβώτια καίγονταν μέχρι το απόγευμα στο λιμάνι και πυκνός καπνός υψωνόταν στην περιοχή. Λόγω της κατάστασης αυτής ανεστάλησαν όλες οι λειτουργίες του λιμανιού και τα πλοία εκτρέπονταν προς άλλα λιμάνια.

FT: «Η συσσωρευμένη ενέργεια δεκαετιών πίσω από τους σεισμούς σε Τουρκία-Συρία»

Οι καταστροφικοί σεισμοί που έπληξαν την Τουρκία και τη γειτονική Συρία με θανατηφόρα ισχύ συνέβησαν σε μια από τις πιο σεισμικά ενεργές -και πολιτικά ταραγμένες- περιοχές του κόσμου.

Η πίεση που συσσωρεύθηκε επί δεκαετίες, καθώς οι αργά κινούμενες τεκτονικές πλάκες της Γης πιέζονταν η μία πάνω στην άλλη, απελευθερώθηκε σε λίγα δευτερόλεπτα, προκαλώντας βίαιες δονήσεις, καθώς οι βραχώδεις μάζες ξεπέρασαν ξαφνικά την τριβή και διέσπασαν η μία την άλλη.

Τέτοιες σεισμικές τάσεις συσσωρεύονται στην περιοχή της Τουρκίας επειδή η αραβική πλάκα σπρώχνει την πλάκα της Ανατολίας προς τα δυτικά με ρυθμό περίπου 2 εκατοστών ετησίως, σύμφωνα με τον Ντέιβιντ Ρότερι, καθηγητή Γεωεπιστημών στο Open University στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Μιλώντας στους Financial Times, η Τζοάνα Φορ Γουόκερ, επικεφαλής του Ινστιτούτου Μείωσης Κινδύνων και Καταστροφών του University College του Λονδίνου, δήλωσε:

«Η Τουρκία έχει βιώσει τον φονικότερο σεισμό παγκοσμίως τέσσερις φορές τα τελευταία 50 χρόνια -το 2020, το 1999, το 1983 και το 1975».

Ο πρώτος σεισμός της Δευτέρας, με μέγεθος 7,8 Ρίχτερ, ο οποίος σημειώθηκε τα ξημερώματα, προήλθε από το νοτιοδυτικό άκρο του ρήγματος της Ανατολικής Ανατολίας κοντά στη συμβολή του με το σύστημα ρηγμάτων της Νεκράς Θάλασσας. Ο σεισμός ήταν ακόμη πιο καταστροφικός γιατί έγινε σε σχετικά μικρό βάθος, 18 χιλιομέτρων.

Ο δεύτερος μεγάλος σεισμός, μεγέθους 7,5 Ρίχτερ, ακολούθησε εννέα ώρες αργότερα, περίπου 100 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της αρχικής δόνησης, σε βάθος μόλις 10 χιλιομέτρων. Υπήρξαν επίσης δεκάδες άλλοι μικρότεροι σεισμοί, ή μετασεισμοί.

«Τα δύο γεγονότα σχεδόν σίγουρα συνδέονται», δήλωσε ο Μαρκ Άλεν, επικεφαλής του τμήματος Επιστήμης της Γης στο Πανεπιστήμιο Durham, στο Ηνωμένο Βασίλειο. «Η απελευθέρωση της πίεσης σε μια ζώνη ρήγματος μπορεί να μεταφέρει την πίεση σε μια άλλη, όπου στη συνέχεια εξαφανίζεται με έναν άλλο σεισμό».

Η ζώνη ρηγμάτων της Ανατολικής Ανατολίας, η οποία ήταν υπεύθυνη για τα γεγονότα της Δευτέρας, ήταν σχετικά «ήσυχη» τον περασμένο αιώνα, αλλά έχει προκαλέσει αρκετούς καταστροφικούς σεισμούς στο πιο μακρινό παρελθόν.

Ένας ιστορικά παρόμοιος σεισμός ήταν αυτός του 1822 στην ίδια περιοχή, «ο οποίος κατέστρεψε ολοσχερώς πολλές πόλεις με μεγάλες απώλειες», δήλωσε ο Ρότζερ Μουσόν, επιστημονικός συνεργάτης στο Βρετανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο. «Μόνο στο Χαλέπι λέγεται ότι σκοτώθηκαν περίπου 7.000 άνθρωποι. Ο σεισμός του 1822 είχε επίσης πολλούς μετασεισμούς, που συνεχίστηκαν μέχρι τον Ιούνιο του επόμενου έτους».

Η Κάθριν Μότραμ, ανώτερη λέκτορας στη Δομική Γεωλογία και την Τεκτονική στο Πανεπιστήμιο του Portsmouth, είπε ότι η νότια Τουρκία έχει «ένα πολύ παρόμοιο γεωλογικό περιβάλλον με το ρήγμα του Σαν Αντρέας στη Βόρεια Αμερική».

Το ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας που εκτείνεται ανατολικο-δυτικά, κατά μήκος της ακτής της Μαύρης Θάλασσας της Τουρκίας, ήταν πολύ πιο ενεργό τον τελευταίο καιρό από το αντίστοιχο της Ανατολικής Ανατολίας, προκαλώντας αρκετές καταστροφές, συμπεριλαμβανομένου του σεισμού 7,6 Ρίχτερ στο Ιζμίρ το 1999, που σκότωσε περίπου 18.000 ανθρώπους.

Αλλά τα δύο ρήγματα απέχουν αρκετά μεταξύ τους, ώστε να είναι απίθανο ακόμη και ισχυροί σεισμοί στο ένα να πυροδοτήσουν δραστηριότητα στο άλλο, σύμφωνα με τον Άλεν.

«Οι γεωφυσικοί θα είναι σε θέση να διαπιστώσουν ακριβώς πού σημειώθηκε η κίνηση κατά μήκος του ρήγματος ανακατασκευάζοντας δεδομένα που συλλέγονται από τα σεισμόμετρα στην περιοχή. Επομένως, περισσότερες πληροφορίες θα ανακοινωθούν τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες για το τι ακριβώς συνέβη», πρόσθεσε η Μότραμ.

Επίσης, οι κοινωνικοί επιστήμονες θα εξετάσουν τις συνέπειες. Αν και πολλές χώρες έσπευσαν να προσφέρουν συνεργασία και βοήθεια στην Τουρκία και τη Συρία αμέσως μετά τους σεισμούς, ο Ilan Kelman, καθηγητής Καταστροφών και Υγείας στο University College του Λονδίνου, δεν εμφανίζεται αισιόδοξος.

Η έρευνά του για τη «διπλωματία των καταστροφών» υποδηλώνει ότι οι φυσικές καταστροφές δεν δημιουργούν ειρήνη.

Εκτός από τις υλικοτεχνικές προκλήσεις της ανθρωπιστικής βοήθειας σε χώρους βίας, «η εμπειρία δείχνει ότι, δυστυχώς, η προηγούμενη έχθρα τείνει να υπερβαίνει το ζήτημα της σωτηρίας των ζωών και του τέλους του πολέμου μακροπρόθεσμα» σημείωσε ο Κέλμαν, αναφερόμενος στον εμφύλιο πόλεμο που μαστίζει τη Συρία από το 2011, όταν το καθεστώς Άσαντ κατέστειλε βάναυσα μια λαϊκή εξέγερση.

Ο σεισμός στην Τουρκία «άνοιξε στα δύο» το αεροδρόμιο της Αντιόχειας

Πέρα από τις χιλιάδες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές, αναρίθμητες είναι και οι καταστροφές που έχουν προκαλέσει σε Τουρκια και Συρία οι δύο ισχυρότατοι σεισμοί που έπληξαν τη νοτιοανατολική Τουρκία χτες Δευτέρα, με τις εικόνες από τις περιοχές που επλήγησαν περισσότερο, να θυμίζουν εμπόλεμη ζώνη.

Τεράστιες είναι και οι ζημιές που έχει υποστεί και το αεροδρόμιο της Αντιόχειας, με τον διάδρομο προσγείωσης και απογείωσής του να έχει, ουσιαστικά, αχρηστευτεί, καθώς ο σεισμός τον «έκοψε στα δύο», με τον πύργο ελέγχου να έχει επίσης τεθεί εκτός λειτουργίας, όπως αναφέρει το αποκλειστικό ρεπορτάζ του limnosreport.gr.

Σημειώνεται πως στην Αντιόχεια, η οποία ανήκει στην ευρύτερη περιοχή Χατάι, με πληθυσμό 470.000 περίπου και έχει σχεδόν «ισοπεδωθεί» από τους ισχυρότατους σεισμούς, βρίσκεται και η ελληνική αποστολή κλιμακίου της Ειδικής Μονάδας Αντιμετώπισης Καταστροφών (ΕΜΑΚ) με δύο διασωστικούς σκύλους και ειδικό διασωστικό όχημα.

Την ομάδα, όπως έχουμε αναφέρει, συνοδεύει αξιωματικός – μηχανικός του Πυροσβεστικού Σώματος με εξειδίκευση στην υποστύλωση σε ερείπια κτιρίων που έχουν καταρρεύσει, πέντε γιατροί και διασώστες από το ΕΚΑΒ, καθώς και ο πρόεδρος του Οργανισμού Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ) καθηγητής Ευθύμιος Λέκκας.