Ο βηματισμός του οικονομικού επιτελείου για τη λήψη των επόμενων μέτρων στήριξης θα επιταχυνθεί την εβδομάδα μετά το Πάσχα, στον απόηχο των γαλλικών εκλογών, αλλά και με βάση τα πιο πρόσφατα στοιχεία που πλέον υπάρχουν τις αντοχές των κρατικών ταμείων. Έχοντας ως παράλληλους στόχους τη στήριξη της εγχώριας αγοράς/κοινωνίας και την «εικόνα» της χώρας προς τις αγορές.
Η αναβάθμιση της Ελλάδας από τον οίκο S&P την Μ. Παρασκευή ήταν το «κερασάκι» ενός σερί θετικών ειδήσεων που έλαβαν χώρα τις προηγούμενες ημέρες και περιλάμβαναν από στοιχεία για μικρότερο έλλειμμα και αύξηση διαθέσιμου εισοδήματος, έως την έλευση των δόσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης και τη λεκτική στήριξη από τους δανειστές για την πρόοδο της Ελλάδας στις δεσμεύσεις που είχε αναλάβει ως κράτος σε ενισχυμένη εποπτεία. Οι εν λόγω ανακοινώσεις- στοιχεία είναι σημαντικές, όπως εξηγούν πηγές του οικονομικού επιτελείου, και για την ταμειακή και δημοσιονομική εικόνα της χώρας, αλλά και γιατί ισχυροποιούν τη διαπραγματευτική της δύναμη στις αποφάσεις που θα πρέπει να ληφθούν – σε συνεννόηση με τους δανειστές – τις επόμενες εβδομάδες για την επιπλέον στήριξη της αγοράς και της κοινωνίας.
Τα ορόσημα της επόμενης εβδομάδας
Στις 30 Απριλίου κατατίθεται ο νέος προϋπολογισμός (με τη μορφή Προγράμματος Σταθερότητας) στις Βρυξέλλες. Με τους πολυετείς στόχους να έχουν ήδη προεγκριθεί και να πρέπει πλέον να «κλειδώσουν» και με βάση τα να στοιχεία για το 2021.
Μία ημέρα πριν (στις 29 Απριλίου) θα ανακοινωθούν τα πρώτα στοιχεία για τον πληθωρισμό Απριλίου από την Eurostat και για την Ελλάδα. Με τις τιμές του Μαρτίου έχουν καταγράψει άνοδο κατά 8,9% , δείχνοντας το μέγεθος των πιέσεων τις οποίες θα πρέπει – σε ένα βαθμό – να απορροφήσει το πακέτο των μέτρων στήριξης.
Τα 1,2 δισ. ευρώ του προϋπολογισμού και τα 2,5 δισ. ευρώ από τις δημοπρασίες ρύπων
Μετά την ανακοίνωση της ανόδου του κατώτατου μισθού συνολικά κατά 9,7%, αλλά και την επιβεβαίωση ότι θα μειωθούν εκ νέου κατά 0,5% οι ασφαλιστικές εισφορές από τα μέσα του έτους, η κυβέρνηση εξετάζει τα περιθώρια που υπάρχουν. Τα περιθώρια αυτά συνδέονται με το υπόλοιπο των 1,2 δισ. ευρώ στον Συμπληρωματικό Προϋπολογισμό, με τον επιπλέον δημοσιονομικό χώρο που δημιουργείται, αλλά και με τα έσοδα από τις δημοπρασίες ρύπων που συνολικά το 2022 υπολογίζονται σε 2,5 δισ. ευρώ εκ των οποίων όμως τα 780 εκατ ευρώ έχουν ήδη δρομολογηθεί προς αξιοποίηση.
Στο δημοσιονομικό πεδίο, η υπέρβαση στόχου εσόδων που καταγράφεται και τον Απρίλιο, παρακολουθείται στενά, με γνώμονα το κατά πόσο θα συνεχίσει με αυτή την ταχύτητα. Η άνοδος των κρατικών εσόδων από φόρους συνδέεται με την ανάπτυξη και με την άνοδο της εισπραξιμότητας. Συνδέεται όμως και με την αύξηση τζίρου λόγω υψηλότερων τιμών και τούτο έχει μία πολύ ευαίσθητη πλευρά, εξηγούν αρμόδιες πηγές. Δηλαδή θα είναι σημαντική το επόμενο διάσημα η διατήρηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης και της ζήτησης στην αγορά και για την πορεία του ΑΕΠ, αλλά και για τη ροή των εσόδων στον κρατικό προϋπολογισμό.
Το πακέτο μέτρων – Η λύση για το ρεύμα και για το φυσικό αέριο και οι προτάσεις για άλλες παρεμβάσεις
Προφανώς στο επίκεντρο του πακέτου των μέτρων είναι ο τρόπος με τον οποίον θα γίνει η κάλυψη του κόστους στις τιμές ρεύματος – φυσικού αερίου με την πρόταση που έχει φτάσει ήδη στο Πρωθυπουργικό γραφείο να σχεδιάζεται να εφαρμοστεί από τον Ιούνιο, με παράταση του υφιστάμενου πακέτου τον Μάιο.
Όλα αυτά αν δεν υπάρξει έως τότε η επιθυμητή Ευρωπαϊκή πρωτοβουλία η οποία και έχει χρονικό ορίζοντα έως τη Σύνοδο Κορυφής που έχει προγραμματιστεί για τα τέλη Μαΐου και πέρνα από διάφορα «κανάλια» και σταθμούς: από τις Γαλλικές εκλογές της Κυριακής έως την πορεία του πολέμου και των περιορισμών που θα επιβληθούν στη Ρωσία, αλλά και την πορεία του νέου lockdown στην Κίνα και της πανδημίας εν γένει.
Η ελληνική κυβέρνηση, ανάλογα με τα περιθώρια που θα της δοθούν άλλα με τα εργαλεία που θα υπάρχουν, θέτει επί τάπητος (πέρα από το πακέτο για ρεύμα – αέριο) και προτάσεις για επιπλέον παρεμβάσεις στήριξης της αγοράς και των καταναλωτών. Περιλαμβάνουν και τη διεύρυνση του πακέτου στήριξης στα καύσιμα (η πρώτη φάση του οποίου μέσω της ειδικής πλατφόρμας τίθεται σε εφαρμογή την Τρίτη του Πάσχα).
Στο τραπέζι είναι και σκέψη για την αύξηση της περιμέτρου των δικαιούχων για τα επιδόματα που διατέθηκαν τη Μεγάλη Εβδομάδα. Έχει προταθεί, με δεδομένο ότι τα επιδόματα δίδονται σε ήδη δικαιούχους παροχών, να εξεταστεί η διεύρυνση εν γένει της περιμέτρου δικαιούχων για παράδειγμα επιδόματος τέκνων, Κοινωνικής Αλληλεγγύης, αναπηρίας κ.λ.π.
Σκέψεις υπάρχουν και για την πρόταση των κοινωνικών εταίρων περί παρέμβασης στις αμοιβές από την πλευρά της μείωσης των ασφαλιστικών εισφορών η οποία έχει διπλό όφελος (και για τον εργαζόμενο και για τον εργοδότη). Ωστόσο, όπως επισημαίνουν αρμόδιες πήγες, τέτοιου είδους μέτρα τα οποία έχουν μία πιο μόνιμη ισχύ θα πρέπει πάντα να συνδυάζονται με τις δημοσιονομικές δυνατότητες που θα υπάρχουν και τα επόμενα χρόνια. Και τούτο με δεδομένο πως ήδη ο διπλός στόχος διατήρησης των χαμηλών ασφαλιστικών εισφορών και κατάργησης της Εισφοράς Αλληλεγγύης και στο δημόσιο τομέα και τους συνταξιούχους έχει κόστος 2,1 δισ. ευρώ για το 2023. Δηλαδή σε ένα έτος κατά το οποίο ακόμα και αν υπάρξει παράταση της ρήτρας διαφυγής θα πρέπει η Ελλάδα να αποδείξει ότι προχωρά σε δημοσιονομική προσαρμογή με το βλέμμα στις αγορές και στην επενδυτική βαθμίδα…
Στο τραπέζι βρίσκεται και η μείωση πολύ λίγων συντελεστών ΦΠΑ σε βασικά τρόφιμα, ένα μέτρο για το οποίο αναζητείται φόρμουλα ώστε να διασφαλιστεί πως θα περάσει το όφελος στους καταναλωτές. Μαζί με τη θεσμική θωράκιση της αγοράς που προωθείται μέσα από τις διατάξεις του υπουργείου Ανάπτυξης. Αλλά και τη φορολόγηση των υπερκερδών των εταιρειών ενέργειας το σχέδιο για την οποία το επόμενο διάστημα προωθείται στη Βουλή. Για το δεύτερο εξάμηνο επίσης αναζητούνται 250 εκατ. ευρώ για την παράταση του ισχύοντος καθεστώτος του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ στο πακέτο τουρισμού και μεταφορών.
Στο αναπτυξιακό πεδίο επιχειρείται παράλληλα η ταχύτερη δυνατή έγκριση από τις Βρυξέλλες επιχειρησιακών προγραμμάτων του νέου ΕΣΠΑ για να τρέξουν προσκλήσεις τους επόμενους μήνες. Μαζί με ένα μπαράζ προκηρύξεων επιδοτήσεων προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης (αναμένεται να ξεκινήσουν ακόμη και την επόμενη εβδομάδα, με αρχή από την έξυπνη μεταποίηση και τα βιομηχανικά πάρκα). Ο λόγος για 2 κινήσεις που έχουν στόχο τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων, αλλά και να στηριχθεί το κλίμα στην αγορά.
