Σαν σήμερα έφυγε ο Χρήστος Κολοκοτρώνης

Ο Χρήστος Κολοκοτρώνης (25 Δεκεμβρίου 1922 – 13 Νοεμβρίου 1999) ήταν από τους σημαντικότερους στιχουργούς της χρυσής εικοσαετίας του λαϊκού τραγουδιού (1955-1975) ενώ ερμήνευσε και ο ίδιος πολλές λαϊκές επιτυχίες.

Τα πρώτα χρόνια

Ο Χρήστος Κολοκοτρώνης γεννήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου του 1922 στην Καλλιθέα της Αθήνας, αλλά μεγάλωσε στην Γλυκομηλιά του νομού Τρικάλων. Έτσι, λογίζεται και σαν ένας από τους σπουδαίους που έβγαλε η «Τρικαλινή λαϊκή σχολή» των Τσιτσάνη, Καλδάρα, Βίρβου, Μπακάλη. Ήταν τρισέγγονος του ήρωα της Επανάστασης του ’21, Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.

Τελείωσε το δημοτικό σχολείο στη Γλυκομηλιά όπου έκανε και τις πρώτες χορωδίες με τα παιδιά του χωριού, και κατόπιν το γυμνάσιο, στην Κατοχή. Υπηρέτησε τη θητεία του, 6 χρόνια, στη Χωροφυλακή (γεγονός που αργότερα τον βοήθησε στη σχέση του με τη λογοκρισία, προκειμένου να ηχογραφήσει ορισμένα από τα κοινωνικά, με πολιτική χροιά, τραγούδια του).

Από τα μαθητικά του χρόνια έγραφε ποιήματα και έκανε ρεπορτάζ για λογαριασμό τοπικών εφημερίδων: «Αναγέννηση» των Τρικάλων, «Θεσσαλία» του Βόλου και στον «Εθνικό Παλμό». Διάβαζε ποίηση κάθε είδους, ιστορία και κλασική λογοτεχνία: Σέξπιρ, Ερρίκο Χάινε, Βίκτορα Ουγκώ κ.α. Το 1947 κατέβηκε στην Αθήνα.

Ο Λάζαρος Πηνιάτογλου διευθυντής της παράνομης στην Κατοχή εφημερίδας «Ελληνικόν Αίμα» τον ώθησε στη δημοσιογραφία και για ένα διάστημα εργάστηκε κοντά του, στις εφημερίδες «Ελληνικόν Αίμα» και «Εθνική Φλόγα». Το 1949, μέσω του πρωταγωνιστή του θεάτρου Κυριάκου Μαυρέα – για τον οποίο έγραψε πολλά κείμενα, έμμετρα και πεζά – γνωρίστηκε με τον Μανώλη Χιώτη.

Τα πρώτα του τραγούδια

Τα πρώτα του τραγούδια ηχογραφήθηκαν το 1950: «Τύχη γιατί με κυνηγάς» και «Ποια καρδιά δεν θα ραΐσει», σε μουσική Βασίλη Τσιτσάνη, χωρίς να μπει το όνομά του στην ετικέτα του δίσκου. Στο ξεκίνημά του έγραψε, ακόμη, το «Πλουσιόπαιδο» που μελοποίησε ο Μανώλης Χιώτης και το «Βόλτα στην Ελλάδα», σε μουσική του Βασίλη Τσιτσάνη.

Η πρώτη εμφάνισή του ονόματός του στην ετικέτα του δίσκου έγινε το 1951 με το «Πειραίας και Αθήνα» που ερμήνευσε η Σωτηρία Μπέλλου.

Στιχουργός τραγουδιών κοινωνικής διαμαρτυρίας

Υπήρξε από τους ανανεωτές του λαϊκού στίχου κατά τη δεκαετία του ’50, εποχή που εξέφρασε με μοναδικό τρόπο. Το στιχουργικό του ύφος υπήρξε άμεσο και μεστό, συχνά σε πρώτο πρόσωπο, ενώ, ανέδειξε και το τραγούδι της κοινωνικής διαμαρτυρίας, με το οποίο καθιερώθηκε ο Στέλιος Καζαντζίδης, για τον οποίο έγραψε πάνω από 100 τραγούδια!

Στη μετεμφυλιακή περίοδο έγραψε ορισμένους από τους πιο καίριους στίχους για εξορίες και φυλακές: «Άλλα παλικάρια μες στη μαύρη γη, άλλα εξορία κι άλλα φυλακή», «Αργά θλιβερά η καμπάνα σημαίνει, ποιος έχει σειρά, ποιος λεβέντης πεθαίνει;», «Κι απόψε μελλοθάνατος, στης φυλακής το βάθος», «Δεσμοφύλακες ανοίξτε», «Βγάλτε το, το παλικάρι μέσα από τη φυλακή» και πολλά άλλα.

Συνέδεσε τ’ όνομά του με τη χρυσή περίοδο της Columbia και πρωταγωνίστησε επί δύο δεκαετίες. Μαζί με την Ευτυχία Παπαγιαννοπούλου, τον Χαράλαμπο Βασιλειάδη και τον Κώστα Βίρβο αποτέλεσαν τη χρυσή στιχουργική τετράδα του μεταπολεμικού λαϊκού τραγουδιού.

Εκτός από λαϊκά έγραψε στίχους για ελαφρά, έντεχνα και δημοτικά, και, σε κάποιες περιπτώσεις, έγραψε και μουσικές. Επίσης έγραψε με τα ψευδώνυμα Μ. Θεσσαλός, Χρήστος Κύπριος, Α. Διαμαντής κ.α., ενώ στις ετικέτες των δίσκων χρησιμοποίησε και το όνομά της συζύγου του Μέλπως, καθώς και τα Θ. και Σ. Κολοκοτρώνης.

Δημιουργός λαϊκών κέντρων

Από το δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’50 δημιούργησε και δικά του λαϊκά κέντρα με συγκροτήματα που έγραψαν ιστορία, όπως τα «Απόψε φίλα με» και «Κολοκοτρώνης» στην Ιερά Οδό, όπου εμφανίστηκαν ο Στράτος Παγιουμτζής, ο στενός του συνεργάτης Βασίλης Καραπατάκης, ο φίλος του Άκης Πάνου, ο Βασίλης Ζαφειρόπουλος, ο Ορφέας Κρεούζης, ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, ο Γιώργος Ζαμπέτας, ο Πέτρος Αναγνωστάκης και πολλοί άλλοι, ενώ εκεί έκανε το ντεμπούτο του ο Μανώλης Αγγελόπουλος.

Είχε την καλλιτεχνική επιμέλεια προγραμμάτων όπως του «Ροσινιόλ» με τον Βασίλη Τσιτσάνη, τη Ζωή Νάχη, τον Πέτρο Αναγνωστάκη και τον Γιάννη Κατσιμίχα, και του κέντρου «Ξημερώματα» με την Καίτη Γκρέυ, τον Γιαννάκη Αγγέλου και τον Γιάννη Πουλόπουλο, ο οποίος στη δισκογραφία μπήκε με τραγούδια του Χρήστου Κολοκοτρώνη.

Συνεργασίες με ‘’ιερά τέρατα’’ της ελληνικής μουσικής

Εκτός από τον Στέλιο Καζαντζίδη, είχε εκτεταμένη συνεργασία με την Πόλυ Πάνου (στις εταιρείες ΝΙΝΑ και Βεντέττα), ενώ, στήριξε και νέους τραγουδιστές, όπως τον Πόλυ Κερμανίδη και τον Στάθη Καζαντζίδη.

Το καλοκαίρι του 1971 ηχογραφήθηκε ο «Ύμνος της ΑΕΚ» σε στίχους δικούς του και μουσική του Στέλιου Καζαντζίδη. Η ενορχήστρωση ήταν του Χρήστου Νικολόπουλου, ενώ ερμήνευσε ο μεγάλος Μίμης Παπαϊωάννου.

Ο Χρήστος Κολοκοτρώνης έγραψε στίχους σε μερικά από τα πιο αγαπημένα τραγούδια της ελληνικής μουσικής ιστορίας και δισκογραφίας:

Εγώ το πλουσιόπαιδο (Μ. Χιώτης), Το κορίτσι απόψε θέλει (Γ. Τατασόπουλος), Τέτοια κούκλα και τσαχπίνα, Είδα κι έπαθα κυρά μου (Στ. Χρυσίνης), Τι όμορφη που είσαι όταν κλαις (Στ. Χρυσίνης – Γ. Παπαδόπουλος), Απόψε φίλα με (Μ. Χιώτης), Μεσάνυχτα βαθιά σκοτεινιασμένα (Γ. Λαύκας), Μάμπο ζεϊμπεκάνο (Θ. Δερβενιώτης), Σκότωσέ με ή Το μαχαίρι (Μ. Χιώτης)

Τραγούδια του σε πρώτη εκτέλεση ερμήνευσαν οι: Ι. Γεωργακοπούλου, Σωτ. Μπέλλου, Στρ. Παγιουμτζής, Μ. Νίνου, Πρ. Τσαουσάκης, Τ. Μπίνης, Θ. Ευγενικός, Ρ. Στάμου, Στ. Τζουανάκος, Γ. Κυριαζής, Δ. Ρουμελιώτης, Γ. Παπασιδέρης, Δ. Ζάχος, Σ. Κολλητήρη, Τ. Βέρρα, Στ. Καζαντζίδης, Μαρινέλλα, Γρ. Μπιθικώτσης, Μ. Λίντα, Π. Γαβαλάς, Γ. Λύδια, Μ. Αγγελόπουλος, Κ. Γκρέυ, Στρ. Διονυσίου, Π. Πάνου, Β. Περπινιάδης, Σπ. Ζαγοραίος, Στ. Καμπάνης, Γ. Κουλουκάκης, Μ. Καναρίδης, Μπ. Τσετίνης, Π. Αναγνωστάκης, Αντ. Μουστάκας, Απ. Νικολαϊδης, Στάθης Καζαντζίδης, Π. Κερμανίδης, Μ. Χατζοπούλου, Τρίο Μορένο, Τρίο Μπελκάντο, Κ. Θύμη, Γ. Μάνος, Τ. Μαρούδας, Ν. Γούναρης, Φ. Πολυμέρης, Σ. Παναγόπουλος, Μ. Μελάγια, Κ. Μπελίντα, Γιοβάννα, Σ. Σαμπάχ, Ζ. Φυτούση, Β. Μοσχολιού, Δούκισσα, Τ. Βοσκόπουλος κ.α.

Στίχους του μελοποίησαν κυρίως ο Μαν. Χιώτης, ο Βασ. Καραπατάκης, ο Στ. Χρυσίνης και ο Θόδ. Δερβενιώτης, αλλά και οι: Β. Τσιτσάνης, Γ. Παπαϊωάννου, Απ. Καλδάρας, Μπ. Μπακάλης, Γ. Κλουβάτος, Γ. Λαύκας, Ηλ. Ποτοσίδης, Τ. Λαβίδας, Γ. Τατασόπουλος, Γ. Σταματίου, Γρ. Μπιθικώτσης, Γ. Παπαδόπουλος, Λ. Μαρκέας, Α. Σμυρναίος, Μ. Πορτοκάλης, Μ. Θεοδωράκης κ.α.

Τελευταίος δίσκος του ήταν «Το παρελθόν και το παρόν» το 1989, στον οποίο τον συνόδευσε με το μπουζούκι του ο παλιός συνεργάτης του, Γιάννης «Σπόρος» Σταματίου. Η μία πλευρά του δίσκου αυτού είχε τραγούδια που ο σπουδαίος καλλιτέχνης έγραψε και τη μουσική τους.

Έφυγε από καρδιακό επεισόδιο, στο σπίτι του στην Καλογρέζα, τις πρωινές ώρες της 13ης Νοεμβρίου 1999.

Στη μνήμη του, η πλατεία των Τρικάλων μετονομάστηκε το 2018 σε «Πλατεία Χρήστος Κολοκοτρώνης».