Χωρίς τον κίνδυνο επιβολής προστίμων θα μπορέσουν να δηλώσουν τα αναδρομικά τους οι φορολογούμενοι που εισέπραξαν το 2024 ποσά από μισθούς, συντάξεις, επιδόματα ανεργίας ή αμοιβές απογευματινών ιατρείων του ΕΣΥ, τα οποία αφορούν προηγούμενα φορολογικά έτη και για τα οποία έλαβαν φέτος τις σχετικές βεβαιώσεις αποδοχών. Η προθεσμία για την υποβολή των δηλώσεων αυτών έχει οριστεί έως την 31η Δεκεμβρίου 2025, δίνοντας στους δικαιούχους επαρκή χρονικό περιθώριο για τη συμμόρφωση με τις φορολογικές τους υποχρεώσεις.
Η διαδικασία πραγματοποιείται αποκλειστικά ηλεκτρονικά μέσω της ειδικής εφαρμογής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, η οποία βρίσκεται ήδη σε πλήρη λειτουργία. Κάθε φορολογούμενος οφείλει να υποβάλει ξεχωριστή τροποποιητική δήλωση για κάθε έτος στο οποίο ανάγονται τα αναδρομικά ποσά. Ο φόρος υπολογίζεται με βάση τις φορολογικές κλίμακες και την εισφορά αλληλεγγύης που ίσχυαν κατά τα έτη στα οποία ανατρέχουν τα ποσά, αφού αφαιρεθούν τυχόν παρακρατηθέντες φόροι, οι οποίοι επιβλήθηκαν συνήθως με συντελεστή 20% κατά την καταβολή. Μετά την οριστική υποβολή της δήλωσης, εκδίδεται ηλεκτρονικά εκκαθαριστικό σημείωμα στο οποίο αποτυπώνεται ο αναλογούν φόρος.
Η εξόφληση του φόρου μπορεί να γίνει είτε εφάπαξ έως τις 31 Ιανουαρίου 2026, είτε σε δόσεις. Προβλέπεται δυνατότητα έως 48 μηνιαίων δόσεων για τους συνταξιούχους, ενώ για τους υπόλοιπους φορολογούμενους ισχύει η πάγια ρύθμιση των 24 δόσεων. Με τον τρόπο αυτό διευκολύνεται η σταδιακή αποπληρωμή των φορολογικών υποχρεώσεων χωρίς επιπλέον επιβαρύνσεις.
Τα αναδρομικά που πρέπει να δηλωθούν αφορούν ποσά αποδοχών, πρόσθετων αμοιβών, αποζημιώσεων ή συντάξεων που καταβλήθηκαν το 2024 αλλά αφορούν τα έτη 2015 έως 2023. Ως χρόνος απόκτησης θεωρείται ο χρόνος κατά τον οποίο ο δικαιούχος απέκτησε το δικαίωμα είσπραξης των ποσών, ανεξάρτητα από το πότε αυτά καταβλήθηκαν. Τα ποσά αυτά μπορεί να προέρχονται από νόμους, δικαστικές αποφάσεις, συλλογικές συμβάσεις ή καθυστερημένες πληρωμές συντάξεων, και δηλώνονται αποκλειστικά με τροποποιητική δήλωση, υπό την προϋπόθεση ότι αναγράφονται ρητά στη σχετική βεβαίωση αποδοχών.
Για αναδρομικά που αφορούν έτη από το 2015 και μετά, η υποβολή των δηλώσεων γίνεται ηλεκτρονικά μέσω της πλατφόρμας myAADE. Ο φορολογούμενος επιλέγει το αντίστοιχο φορολογικό έτος αναφοράς, με βάση τον χρόνο στον οποίο ανάγονται τα ποσά. Για παράδειγμα, αν τα αναδρομικά αφορούν το 2020, η δήλωση υποβάλλεται για το φορολογικό έτος 2021· αν αφορούν το 2023, υποβάλλεται για το 2024. Η ΑΑΔΕ έχει τονίσει ότι η έγκαιρη υποβολή των δηλώσεων είναι κρίσιμη, καθώς οι διασταυρώσεις με τα στοιχεία των εργοδοτών και των ασφαλιστικών ταμείων πραγματοποιούνται αυτόματα μέσα από το ηλεκτρονικό σύστημα.
Σύμφωνα με τις διευκρινίσεις της ΑΑΔΕ, οι τροποποιητικές δηλώσεις θεωρούνται εμπρόθεσμες εφόσον υποβληθούν μέσα στο ίδιο έτος κατά το οποίο χορηγήθηκε η βεβαίωση αποδοχών. Σε περιπτώσεις όπου η καθυστέρηση οφείλεται σε εκπρόθεσμη αποστολή αρχείων από εργοδότη ή ασφαλιστικό ταμείο, η δήλωση εξακολουθεί να θεωρείται εμπρόθεσμη, αρκεί να υποβληθεί εντός του έτους έκδοσης της βεβαίωσης. Αν δεν υπάρχει διαθέσιμη βεβαίωση ή δεν είναι δυνατόν να αποδειχθεί το έτος στο οποίο ανάγονται τα ποσά, τότε τα αναδρομικά φορολογούνται στο έτος καταβολής τους.
Επιπλέον, η φορολογική διοίκηση διευκρινίζει ότι για περιπτώσεις βεβαιώσεων που εκδίδονται εκπρόθεσμα από φορείς του εξωτερικού δεν προβλέπονται πρόστιμα ή τόκοι καθυστέρησης, ενώ σε περιπτώσεις εκπρόθεσμης υποβολής τροποποιητικής δήλωσης δεν επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο όταν ο πρόσθετος φόρος που προκύπτει δεν υπερβαίνει τα 100 ευρώ. Με αυτόν τον τρόπο, παρέχεται μεγαλύτερη ευελιξία στους φορολογούμενους και αποτρέπεται η επιβάρυνσή τους με μικρές και δυσανάλογες κυρώσεις, ενώ παράλληλα εξασφαλίζεται η ομαλή ολοκλήρωση της διαδικασίας δήλωσης των αναδρομικών.
