Μια ομάδα ηφαιστείων πάγου σε σχήμα θόλου που δεν μοιάζουν με άλλους γνωστούς σχηματισμούς στο ηλιακό μας σύστημα και μπορεί να είναι ακόμη ενεργά και έχουν εντοπιστεί στον Πλούτωνα χρησιμοποιώντας δεδομένα που συλλέχθηκαν από το διαστημόπλοιο New Horizons της NASA απόδειξη ότι αυτός ο μακρινός, παγωμένος πλανήτης είναι πιο δυναμικός από ότι πιστεύαμε μέχρι σήμερα .
Οι επιστήμονες ανέφεραν ότι αυτά τα 10 ή περισσότερα κρυοηφαίστεια είχαν ύψος μεταξύ ενός και επτά χιλιομέτρων. Σε αντίθεση με τα ηφαίστεια της Γης που εκτοξεύουν αέρια και λιωμένα πετρώματα, τα κρυοηφαίστεια του νάνου πλανήτη εκτοξεύουν μεγάλες ποσότητες πάγου -προφανώς παγωμένο νερό και όχι άλλο παγωμένο υλικό- που θα είχε τη συνοχή της οδοντόκρεμας, είπαν οι ερευνητές.
«Η ανακάλυψη αυτών των χαρακτηριστικών δείχνει ότι ο Πλούτωνας είναι γεωλογικά πιο ενεργός από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως», δήλωσε η ερευνήτρια Kelsi Singer του Southwest Research Institute στο Boulder του Κολοράντο, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications.
«Ο συνδυασμός αυτών των χαρακτηριστικών, που είναι γεωλογικά πρόσφατοι, καλύπτουν μια μεγάλη περιοχή και πιθανότατα αποτελείται από παγωμένο νερό, είναι εκπληκτικός γιατί απαιτεί μεγαλύτερη ποσότητα εσωτερικής θερμότητας από ό,τι πίστευα ότι θα είχε ο Πλούτωνας σε αυτό το στάδιο της ιστορίας», πρόσθεσε η Σίνγκερ .
Ο Πλούτωνας, ο οποίος είναι μικρότερος από τον φυσικό δορυφόρο της Γης και έχει διάμετρο περίπου 2.380 χιλιόμετρα, περιφέρεται σε απόσταση 5,8 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τον Ήλιο, περίπου 40 φορές πιο μακριά από την τροχιά της Γης. Στην επιφάνειά του υπάρχουν πεδιάδες, βουνά, κρατήρες και κοιλάδες.
Η μελέτη βρήκε όχι μόνο άφθονα στοιχεία για το κρυοηφαίστειο, αλλά και ότι πρόκειται για ένα μακροπρόθεσμο φαινόμενο, και όχι για ένα σύντομο επεισόδιο, είπε ο Άλαν Στερν, ερευνητής στο Southwest Research Institute, κορυφαίος ερευνητής του New Horizons και συν-συγγραφέας της μελέτης.
«Το πιο συναρπαστικό πράγμα για τον Πλούτωνα είναι η πολυπλοκότητά του – τόσο πολύπλοκη όσο η Γη και ο Άρης, παρά το μικρό του μέγεθος και τη μεγάλη απόσταση από τον Ήλιο», είπε ο Στερν.
Οι ερευνητές εξέτασαν μια περιοχή νοτιοδυτικά του Sputnik Planitia, μια μεγάλη, σε σχήμα καρδιάς, καλυμμένη με πάγο λίμνη αζώτου. Μεγάλοι θόλοι έχουν ανακαλυφθεί σε μια έκταση 30-100 χιλιομέτρων, οι οποίοι μερικές φορές συνδυάζονται για να σχηματίσουν σύνθετες κατασκευές.
Ένας σχηματισμός που ονομάζεται Wright Mons, ένας από τους ψηλότερους, λέγεται ότι σχηματίστηκε μετά τη σύντηξη αρκετών ηφαιστειακών θόλων, δημιουργώντας ένα σχήμα που δεν μοιάζει με κανένα ηφαίστειο στη Γη. Αν και διαφορετικό σχήμα, μοιάζει σε μέγεθος με το ηφαίστειο Mauna Loa στη Χαβάη.
Υπάρχουν πολλά ενεργά γεωλογικά φαινόμενα στον Πλούτωνα, συμπεριλαμβανομένων των πλωτών παγετώνων αζώτου και ενός κύκλου κατά τον οποίο το παγωμένο άζωτο μετατρέπεται σε ατμό κατά τη διάρκεια της ημέρας και συμπυκνώνεται ξανά σε πάγο τη νύχτα – μια διαδικασία που μεταμορφώνει συνεχώς την επιφάνεια του πλανήτη.
«Ο Πλούτωνας είναι ένα γεωλογικό θαύμα», είπε ο Σίνγκερ. «Πολλές περιοχές του Πλούτωνα είναι εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους. Αν είχατε μερικά κομμάτια παζλ από τον Πλούτωνα, δεν θα μπορούσατε να καταλάβετε πώς μοιάζουν οι άλλες περιοχές.”
