Η Νέα Δημοκρατία περνάει την πιο κρίσιμη της φάση από την ανάληψη της διακυβέρνησης, καθώς το σκάνδαλο που αφορά τον ΟΠΕΚΕΠΕ έφερε στην επιφάνεια μια σειρά από εσωκομματικές διαμάχες και αντιπαραθέσεις που απειλούν να διαλύσουν το κυβερνών κόμμα.
Κεντρικό σημείο της έντασης αποτελεί η μη παραίτηση των υπουργών Πολιτικής Προστασίας, Γιάννη Κεφαλογιάννη, και του βουλευτή Χρήστου Κέλλα, οι οποίοι κρίθηκαν «καθαροί» μετά την ανάγνωση των συνομιλιών στην επίμαχη δικογραφία. Ωστόσο, η αποφυγή τους από την κρίση έχει προκαλέσει οργή και γκρίνια σε άλλα υπουργικά στελέχη, που θεωρούν ότι το Μέγαρο Μαξίμου εφαρμόζει διαφορετικά μέτρα και σταθμά, καθώς έχει ήδη απομακρύνει από την κυβέρνηση πολιτικά πρόσωπα όπως ο Μάκης Βορίδης, ο Σταμένιτης, ο Μπουκώρος και ο Χατζηβασιλείου για συνομιλίες που δεν απέχουν ιδιαίτερα από αυτές του Κεφαλογιάννη και Κέλλα.
Η ένταση εντείνεται καθώς παρά το γεγονός ότι ο ίδιος ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας δεν μιλάει δημόσια, οι συνομιλίες του αδερφού του και του διευθυντή του φέρνουν στο φως την πολιτική πρακτική των ρουσφετιών μέσω των πολιτικών γραφείων, με διευθυντές να αναλαμβάνουν ρόλο μεσολαβητή σε ψηφοφόρους για την προώθηση συμφερόντων.
Μέσα σε αυτό το κλίμα, βουλευτές της ΝΔ εμφανίζονται διχασμένοι: κάποιοι ζητούν καθαρές λύσεις και διαφάνεια, άλλοι όμως φαίνεται να κρύβουν στρατηγικά κίνητρα πίσω από τις φωνές για διερεύνηση του σκανδάλου. Ενδεικτική είναι η τοποθέτηση του Στέλιου Πέτσα, ο οποίος ζήτησε κοινοβουλευτική διερεύνηση του θέματος, σε μια κίνηση που πολλοί ερμηνεύουν ως προσπάθεια να απομακρυνθεί ο πολιτικός του αντίπαλος, ο Μάκης Βορίδης, από την Ανατολική Αττική.
Παρόμοια στάση υιοθετεί και ο Βασίλης Κικίλιας, που με επισημότητα ζητά κάθαρση, ενώ πίσω από αυτές τις δημόσιες δηλώσεις υποκρύπτονται εσωτερικές αντιπαραθέσεις και στρατηγικοί υπολογισμοί.
Η Κοινοβουλευτική Ομάδα της ΝΔ βρίσκεται σε έντονη αναστάτωση. Βουλευτές που μέχρι πρότινος απολάμβαναν πολιτική ηρεμία βρίσκονται πλέον σε εγρήγορση, καθώς φοβούνται ότι οι συνομιλίες που περιλαμβάνονται στις δικογραφίες μπορεί να τους ενοχοποιήσουν ή να εμπλέξουν τα στελέχη των γραφείων τους.
Πληροφορίες που διαρρέουν αναφέρουν πως η δεύτερη δικογραφία, η οποία αναμένεται να κατατεθεί μέσα στον Ιούλιο, θα περιλαμβάνει αρκετά ονόματα στελεχών της ΝΔ, εντείνοντας τον πανικό και το αίσθημα ανασφάλειας. Η αίσθηση που κυριαρχεί είναι πως «κάποιοι ήδη έχουν χάσει τον ύπνο τους», καθώς το πολιτικό μέλλον τους κρίνεται επισφαλές.
Το σκάνδαλο που συγκλονίζει την Ελλάδα και προκαλεί πολιτικό πανικό στο Μαξίμου
Η υπόθεση επηρεάζει πλέον ευθέως το πολιτικό σκηνικό, προκαλώντας σοβαρό πλήγμα στην εικόνα της κυβέρνησης, η οποία καλείται να διαχειριστεί όχι μόνο την κοινωνική κατακραυγή, αλλά και τις διεθνείς πιέσεις από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς που εμπλέκονται στη χρηματοδότηση των αγροτικών ενισχύσεων.
Αποκαλυπτικές μαρτυρίες και συγκεκριμένες περιπτώσεις φέρνουν στο φως ένα πλαίσιο μαζικής εξαπάτησης. Σε νομό της Θεσσαλίας, αγρότης κατηγορείται ότι άλλαξε τρεις φορές τα οικονομικά και περιουσιακά του στοιχεία, ώστε να ευθυγραμμιστούν με τις απαιτήσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ και να λάβει επιδότηση ύψους 112.000 ευρώ. Τα στοιχεία φέρεται να τροποποιήθηκαν κατά το δοκούν, ώστε να δημιουργηθεί ένα τεχνητό προφίλ δικαιούχου.
Παρά το μέγεθος της επιδότησης, δεν προκύπτει ότι διενεργήθηκε κανένας ουσιαστικός έλεγχος. Παρόμοια περίπτωση αποκαλύφθηκε στη Νάξο, όπου αγρότης αποφάσισε να αποκαλύψει το φαινόμενο πολλαπλών δηλώσεων ίδιων στρεμμάτων, υποβάλλοντας αίτηση με πλασματικά στοιχεία πανομοιότυπα με αυτά που είχαν υποβάλει άλλοι. Ο οργανισμός τού ενέκρινε κανονικά την επιδότηση. Όταν προέβη σε δημόσια καταγγελία και ζήτησε την επιστροφή των χρημάτων, ο ίδιος βρέθηκε αντιμέτωπος με μήνυση για εξαπάτηση, από τον ίδιο τον οργανισμό που ενέκρινε την πληρωμή χωρίς έλεγχο.
Οι υποθέσεις αυτές έχουν προκαλέσει πολιτικό σεισμό. Τα πρώτα στοιχεία από focus groups που διενεργούνται για λογαριασμό του Μεγάρου Μαξίμου καταγράφουν πτώση της Νέας Δημοκρατίας έως και δύο ποσοστιαίες μονάδες μέσα σε ελάχιστες ημέρες. Η αντίδραση της κυβέρνησης ήταν άμεση. Ενεργοποιήθηκε εκ νέου ο Αμερικανός επικοινωνιολόγος Stanley Greenberg, ο οποίος έχει συμβάλει στο παρελθόν στη διαμόρφωση στρατηγικής του πρωθυπουργού. Ο Greenberg εισηγήθηκε την υιοθέτηση ενός δόγματος «σοκ και δέους» ώστε ο πρωθυπουργός να ανακτήσει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ακύρωσε τις διακοπές του και το ταξίδι στον Μαράθι και ανακοίνωσε εσπευσμένα μίνι ανασχηματισμό, επιχειρώντας να στείλει μήνυμα ευθύνης και ανάληψης πολιτικής δράσης. Παράλληλα, εγκαταλείφθηκε το αφήγημα περί συλλογικής ευθύνης, σύμφωνα με το οποίο και παλαιότερες κυβερνήσεις, ιδίως του ΠΑΣΟΚ, λειτουργούσαν με τον ίδιο τρόπο, επιχειρώντας να αποφευχθεί η εμπέδωση της λογικής «μαζί τα φάγαμε».
Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζεται η ενεργοποίηση μέτρων στήριξης με φόντο την 88η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Η εισήγηση που έχει πέσει στο τραπέζι είναι να «σπάσει ο κουμπαράς» και να ανακοινωθούν παροχές που θα μετριάσουν τη φθορά. Ωστόσο, το εγχείρημα συναντά δυσκολίες. Οι Βρυξέλλες παρακολουθούν την υπόθεση με αυξανόμενο ενδιαφέρον και προβληματισμό. Η συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας στη διερεύνηση πλαστών επιδοτήσεων και η εμπλοκή κονδυλίων της ΚΑΠ δημιουργούν αβεβαιότητα για την έγκριση νέων χρηματοδοτήσεων προς την Ελλάδα. Ο αντιπρόεδρος της ΝΔ και του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, Κωστής Χατζηδάκης, ανέλαβε την αποστολή να διερευνήσει τη στάση των Ευρωπαίων εταίρων, επιχειρώντας να προλειάνει το έδαφος για την προώθηση του νέου χρηματοδοτικού πακέτου ύψους 8 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2026–2032.
Παράλληλα, η κυβέρνηση ανακοίνωσε νομοθετική ρύθμιση που προβλέπει τη δυνατότητα μετατροπής αγροτικών εκτάσεων σε οικοδομήσιμες, κίνηση που ερμηνεύεται ως προσπάθεια εξισορρόπησης της κοινωνικής δυσαρέσκειας. Ωστόσο, το βάθος του προβλήματος υπερβαίνει τα επιμέρους μέτρα. Οι αποκαλύψεις καταδεικνύουν ότι μεγάλο μέρος του αγροτικού πληθυσμού, με την ανοχή ή και καθοδήγηση βουλευτών και συνεταιριστών, συμμετείχε σε ένα δίκτυο οργανωμένης εξαπάτησης, αλλοιώνοντας όχι μόνο οικονομικά δεδομένα αλλά και τις ίδιες τις αρχές της διαφάνειας.
Το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ αναδεικνύεται σε σύμβολο θεσμικής αποδόμησης. Δεν πρόκειται απλώς για διοικητικές παραλείψεις ή αδυναμίες ελέγχου, αλλά για έναν δομημένο μηχανισμό παραπλάνησης, στον οποίο εμπλέκονται παραγωγοί, κρατικοί λειτουργοί, τεχνικοί σύμβουλοι, γεωτεχνικοί και συνεργαζόμενες εταιρείες. Οι επιδοτήσεις, αντί να λειτουργήσουν ως εργαλείο στήριξης της πρωτογενούς παραγωγής, κατέληξαν να αποτελούν μέσο παράνομου πλουτισμού, υπονομεύοντας το κύρος της δημόσιας διοίκησης και την αξιοπιστία της χώρας έναντι των ευρωπαϊκών εταίρων.
Η κυβέρνηση προσπαθεί να περιορίσει το πολιτικό κόστος, ποντάροντας στην αδυναμία της αντιπολίτευσης να κεφαλαιοποιήσει τη φθορά. Όμως, το έλλειμμα εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς, η υποψία γενικευμένης ατιμωρησίας και η έκρηξη κοινωνικής οργής συνθέτουν ένα περιβάλλον αβεβαιότητας. Η επόμενη φάση των αποκαλύψεων και οι κινήσεις της Δικαιοσύνης θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό τις πολιτικές ισορροπίες. Σε κάθε περίπτωση, το σκάνδαλο του ΟΠΕΚΕΠΕ σηματοδοτεί την απαρχή μιας νέας πολιτικής και θεσμικής πραγματικότητας, με άγνωστη ακόμη κατάληξη.
Ραγδαίες εξελίξεις στη ΝΔ μετά την αποκάλυψη σοκ της Καθημερινής
Η αποκάλυψη που κάνει σήμερα η Καθημερινή έχει κλονίσει κι άλλο το Μέγαρο Μαξίμου, που καταβάλει μάταιες προσπάθειες να στήσει ένα ανάχωμα στην κοινωνική κατακραυγή και τη φθορά. Οι βουλευτές νιώθουν ακάλυπτοι και το σενάριο για αλλαγή εν κινήσει από την Κοινοβουλευτική Ομάδα ακούγεται όλο και πιο έντονα. Το ερώτημα των ημερών δεν είναι άλλο από το αν ο Μητσοτάκης θα βρει διέξοδο στις εκλογές. Ακόμα και Υπουργοί διακινούν μέσω των γραφείων τους ότι είναι το πιο πιθανό ενδεχόμενο. Μοιάζει παράλογο ο Πρωθυπουργός να σύρει τη χώρα σε εκλογές εν μέσω ανοικτού σκανδάλου. Και στο κάτω κάτω ποια διέξοδο να βρει στις εκλογές. Είναι όμως το συμπέρασμα στο οποίο καταλήγουν όλοι βλέποντας το Μέγαρο Μαξίμου να μη δείχνει την παραμικρή αντίδραση στα όσα συμβαίνουν. Σαν να έχει αποδεχθεί τη μοίρα του και να περιμένει να έρθουν κι άλλα.
Στο δημοσίευμα αναφέρεται ότι υπήρξαν δύο επιστολές, που εστάλησαν ως ενημερωτικά σημειώματα, τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο του 2023, από τον πρώην Πρόεδρο του ΟΠΕΚΕΠΕ, Ευάγγελο Σημανδράκο στον τότε υφυπουργό στον Πρωθυπουργό Γιάννη Μπρατάκο.
Ο κ. Σαμανδράκος ο οποίος έχει καταθέσει στην ευρωπαία εισαγγελέα για την υπόθεση, ενημέρωνε τότε το Μαξίμου ότι υπήρχαν 9.309 «αμαρτωλά» ΑΦΜ, τα οποία μάλιστα εξαίρεσε από τις τότε πληρωμές. Το αιτιολογικό ήταν ότι δεν πληρούσαν τα κριτήρια επιλεξιμότητας για την επιδότηση, με το 63% μάλιστα να προέρχονται από την Κρήτη.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες της εφημερίδας, ο κ. Σημανδράκος αφού περιέγραψε συνολικά την κατάσταση του Οργανισμού και κυρίως τα ζητήματα εποπτείας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ζήτησε από τον κ. Μπρατάκο «να υπάρξει μια μεσολάβηση, η οποία θα οδηγήσει σε αποκατάσταση της δημόσιας εικόνας του Οργανισμού προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως προς το κύρος του και την εγκυρότητα του έργου του».
Εξαιτίας αυτής της κατάστασης είχε προκληθεί ένταση ανάμεσα στον κ. Σημανδράκο και τον τότε υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Λευτέρη Αυγενάκη, ο οποίος προφανώς διαφωνούσε με την επιλογή του προέδρου του ΟΠΕΚΕΠΕ.
Το Μαξίμου όμως, αντί να αναγνωρίσει και να αποδεχθεί ότι υπάρχει πρόβλημα νομιμότητας, επιχείρησε, μέσω μίας σύσκεψης μάλιστα, να… γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ Σημανδράκου και Αυγενάκη.
Ενώ δηλαδή όφειλε να αντιμετωπίσει το σκάνδαλο και να δώσει ένα τέλος στη δράση του κυκλώματος, που περιγράφει τώρα η ευρωπαϊκή εισαγγελία, προτίμησε να κάνει πολιτική διαχείριση του προβλήματος για να μην δυσαρεστήσει όσους καρπώνονταν τις παράνομες επιδοτήσεις.
Στο τέλος αυτής της φάσης έφυγε ο κ. Σημανδράκος και έμεινε ο κ. Αυγενάκης, με τα επίχειρα να… εισπράττονται σήμερα.
Δεκάδες βουλευτές της ΝΔ, ειδικά από περιοχές με αγροτικό πληθυσμό, που δέχονται πίεση από την εκλογική τους βάση για τον κίνδυνο απώλειας νόμιμων επιδοτήσεων, θεωρούν αναγκαία τη σύγκληση της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος για να ξεκαθαριστεί η κατάσταση και να λάβουν δεσμεύσεις από την κυβέρνηση ότι δεν θα την πληρώσουν οι κανονικοί αγρότες.
