Η διατήρηση των πληθωριστικών πιέσεων στην ελληνική οικονομία καθίσταται αδιαμφισβήτητα συνδεδεμένη με την επιμονή και τη διαρκή άνοδο των τιμών στον τομέα των υπηρεσιών. Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία, η συνεισφορά των υπηρεσιών στην αύξηση του Ενιαίου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) φτάνει το εντυπωσιακό ποσοστό του 80%. Αυτό το δεδομένο καταρρίπτει πλήρως το αφήγημα που προβάλλει η κυβέρνηση, σύμφωνα με το οποίο η ακρίβεια οφείλεται κυρίως σε εισαγόμενους παράγοντες και εξωγενείς πιέσεις, αποδεικνύοντας ότι ο εσωτερικός παράγοντας της οικονομίας παίζει τον πρωτεύοντα ρόλο.
Μία λεπτομερής ανάλυση που δημοσιεύτηκε από την Alpha Bank προσδιορίζει τους βασικούς παράγοντες που έχουν οδηγήσει στη σημαντική αύξηση των τιμών στις υπηρεσίες και, κατ’ επέκταση, στην επιμονή του πληθωρισμού συνολικά. Πρώτον, η ισχυρή ζήτηση αποτελεί τον βασικό μοχλό αυτής της ανόδου, με ειδική αναφορά στην εξωτερική ζήτηση που προκύπτει από τον τομέα του τουρισμού, ο οποίος αποτελεί έναν από τους κύριους πυλώνες της ελληνικής οικονομίας και δρα ως καταλύτης για τις υπηρεσίες. Η αυξημένη τουριστική κίνηση εντείνει την ανάγκη για υπηρεσίες διαμονής, εστίασης, μεταφορών και αναψυχής, ωθώντας τις τιμές προς τα πάνω.
Δεύτερον, η αύξηση των αποδοχών στο σύνολο της οικονομίας είχε πιο έντονη επίδραση στις τιμές των υπηρεσιών σε σχέση με άλλους τομείς. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο τομέας των υπηρεσιών είναι περισσότερο εντάσεως εργασίας, δηλαδή το κόστος της εργασίας αποτελεί μεγαλύτερο ποσοστό στο συνολικό κόστος παραγωγής και παροχής των υπηρεσιών. Κατά συνέπεια, οι αυξήσεις στις αποδοχές μεταφέρονται πιο άμεσα και έντονα στις τιμές των υπηρεσιών προς τους τελικούς καταναλωτές.
Τρίτον, σημαντική συμβολή είχε και η αύξηση της έμμεσης φορολογίας, ειδικά στους κλάδους της εστίασης και της διαμονής, η οποία ξεκίνησε στα μέσα της προηγούμενης χρονιάς και συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά το κόστος των υπηρεσιών. Η επιβολή αυξημένων φόρων σε αυτούς τους τομείς μετακυλίεται με τη μορφή αυξήσεων στις τιμές, ενισχύοντας τις πληθωριστικές τάσεις.
Όσον αφορά τις επιμέρους κατηγορίες υπηρεσιών, σύμφωνα με την ταξινόμηση της Eurostat, όλες οι βασικές κατηγορίες σημείωσαν σημαντική άνοδο από τις αρχές του 2025. Αναλυτικότερα, η κατηγορία που αφορά στη στέγαση παρουσίασε τη μεγαλύτερη αύξηση, με τις τιμές να εκτοξεύονται κατά 8,1% στο πρώτο οκτάμηνο του έτους, ενώ τα ενοίκια σημείωσαν ακόμη μεγαλύτερη άνοδο, φτάνοντας το 10,6%. Ακολουθούν οι υπηρεσίες πακέτων διακοπών και παροχής καταλυμάτων με αύξηση 7,8%, καθώς και οι υπηρεσίες αναψυχής και προσωπικής φροντίδας που κατέγραψαν άνοδο 5,9%. Οι αυξήσεις στις υπηρεσίες μεταφορών ανήλθαν σε 3,5%, ενώ μικρότερες, αλλά σημαντικές αυξήσεις κατεγράφησαν σε διάφορες άλλες υπηρεσίες (2,8%) και στην επικοινωνία (2,1%).
Επιπλέον, η Alpha Bank επισημαίνει ένα τεχνικό χαρακτηριστικό που καθιστά τις αυξήσεις των τιμών των υπηρεσιών πιο επιδραστικές στον συνολικό πληθωρισμό στην Ελλάδα. Πρόκειται για την αυξημένη στάθμιση των υπηρεσιών στον ΕνΔΤΚ, που για το 2025 αντιστοιχεί σχεδόν στο 49% του δείκτη, καθιστώντας την Ελλάδα τρίτη στην ευρωζώνη με το υψηλότερο ποσοστό στάθμισης. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι οι αυξήσεις στις τιμές των υπηρεσιών έχουν δυσανάλογα μεγάλο βάρος στον συνολικό δείκτη και, συνεπώς, επιτείνουν την πίεση που ασκείται στον πληθωρισμό και στην αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.
Συνοψίζοντας, η επιμονή του πληθωρισμού στις υπηρεσίες, ενισχυμένη από την ισχυρή ζήτηση, την αύξηση των μισθών και τη φορολογική επιβάρυνση, καθώς και η σημαντική στάθμιση των υπηρεσιών στον ΕνΔΤΚ, αποτελούν τα βασικά χαρακτηριστικά που καθορίζουν τις πληθωριστικές τάσεις στην Ελλάδα το 2025. Η εικόνα αυτή αναδεικνύει την ανάγκη για στοχευμένες πολιτικές παρεμβάσεις που θα αντιμετωπίσουν τα δομικά αυτά χαρακτηριστικά και όχι απλώς τις εξωγενείς αιτίες της ακρίβειας.
