Στο περιθώριο της τεχνολογικής μετάβασης και της νέας ευρωπαϊκής ρύθμισης για τις πληρωμές, οι ελληνικές τράπεζες – αντί να παραδεχτούν την πολυετή αδράνειά τους – επιχειρούν να βαφτίσουν την ανάγκη “ευκαιρία”. Όπως ανέφερε στο 9ο Συνέδριο Payments360 ο Γιάννης Γραμματικός, υψηλόβαθμο στέλεχος της Τράπεζας Πειραιώς, οι αλλαγές στο κανονιστικό πλαίσιο ωθούν τις τράπεζες να επανεφεύρουν τον εαυτό τους, όχι όμως πάντα με όρους εξυπηρέτησης του πολίτη.
Η πραγματικότητα πίσω από τις “ευκαιρίες” που παρουσιάζονται με επενδύσεις σε τεχνητή νοημοσύνη και «ψηφιακή εμπειρία» είναι πως το παραδοσιακό μοντέλο χρεώσεων των τραπεζών έχει καταρρεύσει. Οι τράπεζες αναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις εύκολες απολαβές από προμήθειες και να στραφούν – υποτίθεται – σε καινοτομία. Όμως ο τελικός στόχος δεν αλλάζει: αύξηση εσόδων και διατήρηση ελέγχου στο χρηματοπιστωτικό οικοσύστημα.
Μιλούν για “προστιθέμενη αξία” με premium συνδρομές, εφαρμογές, alerts και robo-advisors, ενώ για χρόνια αδιαφορούσαν για τις βασικές ανάγκες των πολιτών. Τώρα, με όχημα την Τεχνητή Νοημοσύνη, σχεδιάζουν νέους τρόπους για να πουλήσουν “υπηρεσίες”, ακόμα και την ώρα που ο πελάτης προσπαθεί απλώς να πληρώσει έναν λογαριασμό.
Παράλληλα, οι τράπεζες φλερτάρουν με οικοσυστήματα εκτός του παραδοσιακού τους ρόλου – τηλεπικοινωνίες, real estate, startup συνεργασίες – σε μια προσπάθεια να παραμείνουν σχετικές, όχι όμως με διαφάνεια και λογοδοσία, αλλά με αδιαφανείς συνεργασίες και αμφιλεγόμενα API. Ο κίνδυνος; Να γίνουν απρόσωπα data hubs, με την πελατειακή σχέση απλώς πρόσχημα για συλλογή και εμπορική εκμετάλλευση δεδομένων.
Η Πειραιώς δηλώνει πως “βλέπει τον νέο κανονισμό ως επιτάχυνση μετασχηματισμού”, όμως αποφεύγει να αναφερθεί στο γιατί φτάσαμε σε αυτό το σημείο. Με πολιτικές αποφάσεις υπέρ τους επί δεκαετίες, οι τράπεζες στήριξαν ένα μοντέλο που πλέον δεν λειτουργεί. Τώρα, αφού το «φούσκωμα» τελείωσε, μιλούν για “στροφή στον πελάτη”.
Η αλήθεια είναι πως αν δεν υπήρχε πολιτική πίεση από την Ε.Ε., αν δεν υπήρχε ανάγκη συμμόρφωσης, καμία ελληνική τράπεζα δεν θα επένδυε σε «ψηφιακή εμπειρία». Και η εμπιστοσύνη των πολιτών δεν θα αποκατασταθεί με push notifications και ρομποτικές συμβουλές, αλλά με διαφάνεια, δίκαιη μεταχείριση και πραγματική εξυπηρέτηση. Μέχρι τότε, τα «νέα μοντέλα» είναι απλώς παλιά κόλπα σε ψηφιακό περιτύλιγμα.
