Η αεροναυτική άσκηση «Γαλάζια Πατρίδα-2025» (Mavi Vatan-2025), η οποία διεξάγεται από τις 7 έως τις 16 Ιανουαρίου σε Αιγαίο, Μεσόγειο και Μαύρη Θάλασσα, δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολιών για τις τουρκικές στρατηγικές προθέσεις. Το γεγονός ότι το κύριο σενάριο της άσκησης περιλαμβάνει την κατάληψη νησιού, εκτός από την επίδειξη στρατιωτικής ισχύος, παραπέμπει άμεσα σε επιθετικές κινήσεις και προσχεδιασμένη προκλητικότητα, κάτι που η κυβέρνηση Ερντογάν δεν έχει κρύψει ποτέ.
Αυτή η στρατιωτική επιχείρηση εντάσσεται στη συνεχιζόμενη στρατηγική της Τουρκίας για ενίσχυση της παρουσίας της σε κρίσιμες θαλάσσιες περιοχές και για την εδραίωση της τουρκικής κυριαρχίας σε αμφισβητούμενα εδάφη και θαλάσσιες ζώνες, όπως το Αιγαίο και η Κύπρος. Η Τουρκία συνεχώς επενδύει σε στρατιωτικά μέσα και εξοπλισμούς που υπογραμμίζουν τη δυναμική της στρατιωτική παρουσία στην περιοχή.
Η «επιτυχής» κατάληψη νησιού στην άσκηση και οι δηλώσεις του Γιασάρ Γκιουλέρ
Σύμφωνα με τις τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις, η άσκηση περιλαμβάνει «επιτυχημένη» κατάληψη νησιού, επισημαίνοντας τις ικανότητες των τουρκικών μονάδων αμφίβιων επιχειρήσεων. Αυτή η δραστηριότητα φανερώνει τον στρατηγικό στόχο της Τουρκίας να ενισχύσει την ετοιμότητά της για πιθανές επεμβάσεις σε αμφισβητούμενα νησιά και περιοχές στην Ανατολική Μεσόγειο και το Αιγαίο.
Ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας, Γιασάρ Γκιουλέρ, παρακολουθώντας τις δραστηριότητες της άσκησης από την φρεγάτα TCG Salihreis, προχώρησε σε νέες προκλητικές δηλώσεις. Ο ίδιος τόνισε ότι «όλοι, ιδίως ο γείτονάς μας», δηλαδή η Ελλάδα, «πρέπει να είναι βέβαιοι ότι θέλουμε να δούμε την Μεσόγειο και το Αιγαίο ως περιοχές σταθερότητας και ευημερίας». Παρόλα αυτά, επεσήμανε ότι η Τουρκία δεν θα συμβιβαστεί ποτέ όσον αφορά τα «εθνικά της δικαιώματα και συμφέροντα», αφήνοντας να εννοηθεί ότι η Άγκυρα θα συνεχίσει να επιδιώκει την επιβολή των θέσεών της, με όποιο κόστος.
Ο Γκιουλέρ αναφέρθηκε και στο Κυπριακό, επαναλαμβάνοντας τη θέση της Τουρκίας για δύο «χωριστά κράτη» στο νησί, κάτι που η Άγκυρα θεωρεί πλέον ως την «μοναδική και οριστική λύση» και τονίζοντας ότι η διεθνής κοινή γνώμη αρχίζει να αποδέχεται αυτή τη θέση. Η δήλωση αυτή, η οποία χαρακτηρίζει «ξεπερασμένη» τη θέση που προβάλλει τη λύση της επανένωσης της Κύπρου, εντάσσεται στην τουρκική προσπάθεια να νομιμοποιήσει την κατοχή του βόρειου τμήματος της Κύπρου και να απομονώσει τις προτάσεις για επανένωση του νησιού.
Η ελληνική απάντηση και οι διεθνείς αντιδράσεις
Η Ελλάδα και οι διεθνείς φορείς παρακολουθούν την εξέλιξη αυτής της άσκησης με αυξημένη ανησυχία. Η επιθετική ρητορική και οι στρατιωτικές κινήσεις της Τουρκίας, ιδίως σε μια περίοδο έντασης στις σχέσεις των δύο χωρών, εντείνουν τις ανησυχίες για την αποσταθεροποίηση της περιοχής. Η ελληνική κυβέρνηση, παρά την ένταση που δημιουργούν οι τουρκικές κινήσεις, συνεχίζει να διατηρεί στάση ψυχραιμίας και να αποφεύγει την υπερβολική όξυνση, επικεντρωμένη στη διπλωματική πίεση και τις διεθνείς συμμαχίες για την αποτροπή κλιμάκωσης.
Αν και η Ελλάδα έχει επανειλημμένα εκφράσει την αντίθεσή της στις προκλητικές τουρκικές ενέργειες, η Τουρκία, μέσω αυτών των στρατιωτικών ασκήσεων και πολιτικών δηλώσεων, φαίνεται αποφασισμένη να επιμείνει στην στρατηγική της υπεράσπισης των «εθνικών συμφερόντων», ακόμα και αν αυτό σημαίνει συνέχιση των εντάσεων με την Ελλάδα και άλλες χώρες της περιοχής.
Η στρατιωτική παρουσία και οι επιδείξεις ισχύος από την πλευρά της Άγκυρας δεν αφήνουν περιθώρια για εφησυχασμό, και το ερώτημα παραμένει αν η διεθνής κοινότητα θα μπορέσει να περιορίσει αυτή την επιθετικότητα ή αν οι εξελίξεις θα οδηγήσουν σε μια επικίνδυνη κλιμάκωση των στρατιωτικών συγκρούσεων στην περιοχή.