Οι θησαυροί της Ελλάδας βρίσκονται ανάμεσα στον τουρισμό και τη διατήρηση

ΑΘΗΝΑ- Με 18 μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO, συμπεριλαμβανομένης της Ακρόπολης να αντιμετωπίζει μία νέα ώθηση στον τουρισμό, οι ειδικοί ζητούν να επιτευχθεί μία «λεπτή ισορροπία» μεταξύ της προστασίας των μεγάλων αρχαίων μνημείων της Ελλάδας και της παραιτέρω ανάπτυξης.

Για τον εορτασμό της 50ης Επετείου της Σύμβασης για την Παγκόσμια Κληρονομιά της UNESCO, ένα νέο συνέδριο εγκαινιάζεται στους Δελφούς την Πέμπτη, υπό το έμβλημα των «εποχών προκλήσεων που ενισχύουν την ανθεκτικότητα και τη βιωσιμότητα».

Περισσότερα από τα μισά μνημεία της Ελλάδας χρονολογούνται από την Αρχαιότητα, όπως ο Παρθενώνας στην Αθήνα, ο ναός του Απόλλωνα, η Ολυμπία και το ίδιο το Ιερό των Δελφών.

Αλλά Βυζαντινές και Μεσαιωνικές τοποθεσίες περιλαμβάνονται επίσης στη λίστα της UNESCO, όπως το Σπήλαιο της Αποκάλυψης στην Πάτμο, τη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου και το Άγιο Όρος, τον μοναστικό θύλακα που απαγορεύει τις γυναίκες.

«Όλα έχουν ενισχυμένη προστασία», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.

«Προφανώς ο ήδη υψηλός αριθμός επισκεπτών έχει αυξηθεί», πρόσθεσε.

Τα μνημεία παγκόσμιας κληρονομιάς απολαμβάνουν προνομιακή θέση σε σχέση με τα υπόλοιπα μνημεία της Ελλάδας, αν και υπόκεινται επίσης σε αυστηρή νομοθετική προστασία.

Οι χώροι της UNESCO  «προσελκύουν ευκολότερα Ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για τη διατήρηση τους», δήλωσε η Αντωνία Ζερβάκη, επίκουρη καθηγήτρια Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

«Προτεραιότητα η ανάπτυξη»

Τον Αύγουστο στο αποκορύφωμα της τουριστικής περιόδου, η Μενδώνη και ο Υπουργός Τουρισμού Βασίλης Κικίλιας, καυχιόνταν ότι η Ακρόπολη δεχόταν 16.000 τουρίστες την ημέρα, πολύ περισσότερους από πέρυσι.

Τους πρώτους μήνες του 2022, οι αφίξεις ξένων τουριστών υπερδιπλασιάστηκαν σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Αυτό πυροδότησε συζήτηση για την απειλή του υπερτουρισμού.

Γυρίζοντας σελίδα στην οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας και την πανδημία του Covid-19, η Αθήνα έχει θέσει την τουριστική ανάπτυξη ως τον κύριο οικονομικό μοχλό, βάζοντας την στις προτεραιότητες της, μια απόφαση που επικρίθηκε από ειδικούς.

«Η ελληνική κρίση επιδείνωσε την παρακμή του επιστημονικού μοντέλου….προς όφελος της ανάπτυξης, η οποία αποτελεί πλέον προτεραιότητα από ποτέ», δήλωσε ο Γιάννης Θεοχάρης, αρχαιολόγος στο Υπουργείο Πολιτισμού, προσθέτοντας ότι αυτό δεν βοηθά στη βιώσιμη ανάπτυξη.

Ο Αντιπρόεδρος Ελλήνων Αρχαιολόγων εξέφρασε τη λύπη του «που πολλά μνημεία έχουν υποβαθμιστεί» από αναπτυξιακές εργασίες.

«Οι εργολάβοι εμπλέκονται στην κατάσταση για χρηματικούς λόγους και όχι για πολιτιστικούς», είπε.

Η Ακρόπολη βρέθηκε στο κέντρο της διαμάχης πριν 2 χρόνια, όταν η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε ότι ένας ανελκυστήρας και μία τσιμεντένια ράμπα, ήταν «απαραίτητα» για την πρόσβαση των ατόμων με ειδικές ανάγκες.

Αυτό οδήγησε μερικούς αρχαιολόγους να καταδικάσουν μία υπερτεχνολογική προσέγγιση που «αλλάζει ένα μνημείο αισθητικά», αν και οι δύο καινοτομίες κατασκευάστηκαν.

«Μεγάλες προκλήσεις»

«Η υποδοχή και η διαχείριση των επισκεπτών θέτει μεγάλες προκλήσεις», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο διευθυντής του Κέντρου Παγκόσμιας Κληρονομιάς Λαζάρε Ελουντού Άσομο, στο συνέδριο των Δελφών.

«Η Ελλάδα καταβάλλει πραγματική προσπάθεια να λάβει υπόψη του τι διακυβεύεται από τον υπερτουρισμό, με απτά αποτελέσματα», πρόσθεσε. Ηλεκτρονικά συστήματα έκδοσης εισιτηρίων και άλλα συστήματα διαχείρισης…

Ηλεκτρονικά συστήματα έκδοσης εισιτηρίων και άλλα συστήματα διαχείρισης έχουν δημιουργηθεί για την αντιμετώπιση του αριθμού των επισκεπτών σε τοποθεσίες όπως η Ακρόπολη, είπε.

Για την Αντωνία Ζερβάκη, “Δεν είναι όλα μαύρα ή άσπρα. Η διατήρηση και η εκμετάλλευση βρίσκονται σε διαρκή αγώνα για να βρουν μια λεπτή ισορροπία.”