Ο πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών στο ΝΑΤΟ, Μάθιου Γουίτακερ, ανακοίνωσε ότι οι χώρες της συμμαχίας θα προβούν σε μια σημαντική ανακοίνωση την Τετάρτη 15 Οκτωβρίου, σχετικά με την κατανομή νέων πόρων για την αγορά όπλων υπέρ της Ουκρανίας. Όπως διαφαίνεται, οι ευρωπαϊκές χώρες αναμένεται να αναλάβουν νέες δεσμεύσεις για την ενίσχυση της χρηματοδότησης που αφορά την προμήθεια οπλισμού και αμυντικού εξοπλισμού προς το Κίεβο, ενισχύοντας περαιτέρω το οικονομικό βάρος που ήδη φέρουν από την παρατεταμένη σύγκρουση.
Ο Αμερικανός διπλωμάτης δήλωσε το βράδυ της Τρίτης 14 Οκτωβρίου ότι η αγορά αμερικανικών όπλων θα χρηματοδοτηθεί απευθείας από τους Ευρωπαίους εταίρους μέσω του προγράμματος PURL του ΝΑΤΟ, ενός μηχανισμού μέσω του οποίου η Ουκρανία προμηθεύεται οπλικά συστήματα από τις Ηνωμένες Πολιτείες χρησιμοποιώντας ευρωπαϊκά κονδύλια. Ο Γουίτακερ υπογράμμισε ότι το πρόγραμμα «λειτουργεί ομαλά και αποτελεσματικά» έως σήμερα, ενώ άφησε να εννοηθεί πως θα υπάρξουν περαιτέρω επεκτάσεις της πρωτοβουλίας.
Ο Αμερικανός εκπρόσωπος τόνισε ότι οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι θα συνεχίσουν στην επόμενη φάση να χρηματοδοτούν την αγορά όπλων και στρατιωτικού εξοπλισμού για λογαριασμό της Ουκρανίας, σημειώνοντας πως η επικείμενη ανακοίνωση θα έχει «ιδιαίτερη σημασία» για τη συνέχιση αυτής της στρατηγικής. «Αυτή τη στιγμή περιμένουμε απλώς οι Ευρωπαίοι σύμμαχοί μας να συνεχίσουν να αγοράζουν. Όπως είπα, θα υπάρξουν κάποιες σημαντικές ανακοινώσεις που αναμένω σύντομα», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Γουίτακερ, σύμφωνα με το Bloomberg, ενόψει της συνόδου των υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ που διεξάγεται στις Βρυξέλλες.
Πρόσθεσε ότι το βήμα αυτό εντάσσεται στο πλαίσιο της συνολικής προσπάθειας του ΝΑΤΟ να ενισχύσει τις στρατιωτικές δυνατότητες της Ουκρανίας, με σκοπό –όπως είπε– να «δημιουργηθούν οι συνθήκες για την επίτευξη μιας μελλοντικής ειρηνευτικής συμφωνίας». Ουσιαστικά, πρόκειται για την επικαιροποίηση ενός μηχανισμού που συμφωνήθηκε τον περασμένο Αύγουστο μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και των ευρωπαϊκών κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, ο οποίος επιτρέπει τη διοχέτευση ευρωπαϊκών πόρων σε αμερικανικές αμυντικές εταιρείες για την προμήθεια όπλων στην Ουκρανία, επιταχύνοντας τον ρυθμό της δυτικής στρατιωτικής βοήθειας.
Πηγές της συμμαχίας, ωστόσο, επισημαίνουν ότι η ευρωπαϊκή συμμετοχή δεν είναι ομοιογενής. «Κατά καιρούς, ορισμένες χώρες υστερούν πολύ σε σχέση με αυτό που θα έπρεπε να κάνουν», δήλωσε ανώτερος διπλωμάτης του ΝΑΤΟ λίγο πριν από τη σύνοδο, προσθέτοντας πως «αν η Ουκρανία καταρρεύσει, οι αμυντικές δαπάνες θα ξεπεράσουν κατά πολύ το 5% του ΑΕΠ», αναφερόμενος στον στόχο των κρατών-μελών για αύξηση των στρατιωτικών επενδύσεων.
Η Γαλλία, από την πλευρά της, διατηρεί σαφείς επιφυλάξεις για το πρόγραμμα PURL και δεν σκοπεύει να συμμετάσχει, εκτιμώντας ότι τα ευρωπαϊκά κονδύλια θα πρέπει να κατευθυνθούν στην ανάπτυξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας και όχι στην ενίσχυση της αμερικανικής. Παρά τις αντιρρήσεις του Παρισιού, η Ουάσιγκτον θεωρεί ότι η νέα αυτή μορφή «κοινής χρηματοδότησης» αποτελεί μοντέλο συνεργασίας που διασφαλίζει τη συνέχιση της στρατιωτικής στήριξης προς το Κίεβο χωρίς να επιβαρύνει άμεσα τον αμερικανικό προϋπολογισμό.
Έτσι, καθώς πλησιάζει η κρίσιμη σύνοδος του ΝΑΤΟ, οι Ευρωπαίοι εταίροι καλούνται για ακόμη μία φορά να καλύψουν το κόστος της αμερικανικής στρατηγικής στην Ουκρανία, ενισχύοντας τον ρόλο τους ως χρηματοδότες μιας σύγκρουσης που παραμένει ανοιχτή και αβέβαιη.
