Λίγο πριν αναχωρήσει για τη Νίκαια της Γαλλίας και τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς, το περιβάλλον του πρωθυπουργού έσπευσε να προαναγγείλει -ανεπίσημα- την παρουσία του στη φετινή συνεδρίαση της Λέσχης Μπίλντερμπεργκ, που θα πραγματοποιηθεί στη Στοκχόλμη. Η δημοσιοποίηση της πληροφορίας, παρά την πλήρη απουσία επίσημων στοιχείων για το πρόγραμμα και τους συμμετέχοντες της συνεδρίασης, προκάλεσε ερωτήματα για τη σκοπιμότητα της συγκεκριμένης κίνησης, αλλά και για τον επικοινωνιακό χρόνο στον οποίο επιλέχθηκε να γίνει.
Πρόκειται για την πρώτη φορά που ο Κυριάκος Μητσοτάκης προσκαλείται στη Λέσχη ως πρωθυπουργός – γεγονός που, εκ των πραγμάτων, έχει πολιτική βαρύτητα. Είχαν προηγηθεί δύο συμμετοχές του, το 2016 στη Δρέσδη και το 2018 στο Τορίνο, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης τότε. Από τότε μέχρι σήμερα, ωστόσο, έχει αλλάξει ριζικά το διεθνές σκηνικό – και, σε μεγάλο βαθμό, οι ισορροπίες στις οποίες στηρίχθηκαν οι διεθνείς «λέσχες ισχύος».
Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, η οποία ήδη αφήνει το στίγμα της στις διατλαντικές σχέσεις. Η φετινή συνεδρίαση της Μπίλντερμπεργκ είναι η πρώτη που πραγματοποιείται μετά τη νίκη του Τραμπ, και το πλαίσιο των θεμάτων που –σύμφωνα με διεθνή δημοσιεύματα– αναμένεται να απασχολήσουν τις κλειστές συζητήσεις είναι ενδεικτικό της αναταραχής: γεωπολιτικές εντάσεις σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή, κλιματική πολιτική, τεχνολογική ασφάλεια και, κυρίως, ο ρόλος των θεσμών σε μια εποχή ενισχυμένου λαϊκισμού.
Σε αυτό το περιβάλλον, η παρουσία του Έλληνα πρωθυπουργού στη Στοκχόλμη ενδέχεται να αποσκοπεί σε δύο πράγματα: αφενός, στην επιδίωξη διατήρησης επαφών με τους διαμορφωτές της δυτικής πολιτικής και οικονομικής ελίτ· αφετέρου, στην αποστολή ενός εσωτερικού πολιτικού μηνύματος σταθερότητας και διεθνούς αποδοχής, τη στιγμή που στο εσωτερικό της χώρας εντείνονται οι επικρίσεις για σειρά θεσμικών και πολιτικών επιλογών.
Η επιλογή του Grand Hôtel της σουηδικής πρωτεύουσας –με την πλήρη κάλυψη των εργασιών από τον Σουηδό μεγιστάνα Μάρκους Βάλενμπεργκ– δεν είναι τυχαία. Οι Βάλενμπεργκ, επί δεκαετίες, λειτουργούν ως άτυποι «οικοδεσπότες» της λέσχης στη Σκανδιναβία και διατηρούν δίκτυα σε διεθνείς τραπεζικούς και αμυντικούς κύκλους. Η απόφαση να γίνει η φετινή συνεδρίαση στη Σουηδία, χώρα που πρόσφατα εντάχθηκε στο ΝΑΤΟ, δείχνει ότι η γεωστρατηγική συγκυρία επηρεάζει ακόμη και τα κλειστά φόρα.
Η παρουσία Μητσοτάκη, ωστόσο, γίνεται σε μια στιγμή πυκνή σε μηνύματα. Η αποχή σημαντικών προσώπων από διπλωματικές επαφές με την Αθήνα, όπως η μη προγραμματισμένη άφιξη της Αμερικανίδας αξιωματούχου Κίμπερλι για ενεργειακά και στρατηγικά ζητήματα, δεν περνά απαρατήρητη. Την ίδια ώρα, ο ομόλογός της στην Τουρκία, Τομ Μπάρακ, φέρεται να εντείνει τις επαφές στην Ουάσιγκτον για τον καθορισμό της επίσκεψης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στον Λευκό Οίκο – ένα γεγονός με προφανείς γεωπολιτικές προεκτάσεις.
Στο φόντο αυτό, η απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη να επισκεφθεί προηγουμένως την Οδησσό, για να συναντήσει ξανά τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, αποκτά χαρακτήρα επιβεβαίωσης της προσήλωσης της Ελλάδας στο ευρωατλαντικό στρατόπεδο, έστω κι αν η εσωτερική πολιτική σκηνή τρέφεται πλέον από αμφισβήτηση και δυσπιστία προς παραδοσιακούς θεσμούς και πρότυπα εξουσίας.
Τέλος, η παραίτηση του Κλάους Σβαμπ από τη διεύθυνση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός –με φόντο ερευνητικά δημοσιεύματα για χρηματοοικονομικές παρατυπίες– ενισχύει την εντύπωση ότι η εποχή της «σιωπηλής επιρροής» φθίνει. Και μαζί της, ενδεχομένως, και η δυνατότητα για πολιτικά πρόσωπα όπως ο Κυριάκος Μητσοτάκης να αποκαταστήσουν εικόνες και σχέσεις, μέσα από συμμετοχές σε φόρα που, πλέον, καλούνται να επαναπροσδιορίσουν και τη θέση τους στον παγκόσμιο δημόσιο λόγο.
