Ο γρίφος της χρηματοδότησης για την «πράσινη μετάβαση» – «Χρειάζονται τρισεκατομμύρια δολάρια» λέει η Παγκόσμια Τράπεζα

Την εκτίμηση ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες θα χρειαστούν περισσότερα από 1 τρισ. δολ. -σε ετήσια βάση- για να σημειώσουν σημαντική πρόοδο στη μετάβαση στο κλίμα, εξέφρασε η Mari Pangestu, πρώην αξιωματούχος της World Bank.

«Η εκτίμηση είναι περίπου 1 [τρισεκατομμύριο] έως 3 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως για να μπορέσουν οι αναπτυσσόμενες χώρες να πραγματοποιήσουν τη μετάβαση», δήλωσε η ίδια μιλώντας στο CNBC.

Η έλλειψη χρηματοδότησης έχει δυσκολέψει τις χώρες αυτές να μειώσουν τις υψηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και να μεταβούν σε καθαρή ενέργεια, πρόσθεσε η Pangestu. Αυτό έχει οδηγήσει σε εντάσεις μεταξύ των αναπτυσσόμενων χωρών και του ανεπτυγμένου κόσμου, οι οποίες πιέζουν για μεγαλύτερη πρόοδο σε θέματα που σχετίζονται με το κλίμα.

«Αυτή η συζήτηση θα συνεχιστεί, εκτός εάν οι ανεπτυγμένες χώρες μπορούν να δουν ότι πρόκειται για την ανάπτυξη και το κλίμα – όχι μόνο για το κλίμα», δήλωσε η Pangestu, πρώην υπουργός εμπορίου και τουρισμού της Ινδονησίας.

«Και αυτό ήταν η πηγή της έντασης. Δεν μπορείτε να διαχωρίσετε αυτά τα δύο», πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας ότι «η λέξη-κλειδί είναι στην πραγματικότητα – η μετάβαση».

«Πώς μεταβαίνετε από τις υψηλές εκπομπές ρύπων τώρα στην καθαρή ενέργεια; Αυτό θα απαιτήσει να έχουμε πόρους». Αυτό ήταν «μέρος του μήλου της έριδος», για την έλλειψη προόδου που σημειώθηκε στην πρόσφατα ολοκληρωθείσα σύνοδο των υπουργών κλιματικής πολιτικής του G20 στην Ινδία, δήλωσε η Pangestu.

Οι συνομιλίες στα τέλη Ιουλίου ολοκληρώθηκαν χωρίς συναίνεση σε κρίσιμα ζητήματα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, όπως το ζήτημα της χρηματοδότησης για τη στήριξη των αναπτυσσόμενων χωρών, όπως προκύπτει από το έγγραφο.

Ο υπουργός κλιματικής αλλαγής της Ινδίας Bhupender Yadav, ο οποίος προέδρευσε της συνάντησης, αναγνώρισε ότι υπήρξαν «κάποια ζητήματα σχετικά με την ενέργεια και κάποια θέματα που αφορούν στόχους».

Έντονη κριτική

Η συνάντηση του Ιουλίου για το κλίμα θεωρήθηκε ως μια ευκαιρία για τους μεγαλύτερους ρυπαντές του κόσμου να λάβουν συγκεκριμένα μέτρα ενόψει της συνάντησης των ηγετών της G20 τον Σεπτέμβριο στο Νέο Δελχί και της συνόδου κορυφής COP28 στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα τον Δεκέμβριο. Η αποτυχία επίτευξης συμφωνίας προκάλεσε σφοδρή κριτική από ακτιβιστές για το περιβάλλον.

«Η Ευρώπη και η Βόρεια Αφρική καίγονται, η Ασία μαστίζεται από πλημμύρες, αλλά οι υπουργοί κλιματικής πολιτικής της G20 απέτυχαν να συμφωνήσουν σε μια κοινή κατεύθυνση για να σταματήσουν την κλιματική κρίση που κλιμακώνεται μέρα με τη μέρα», δήλωσε ο Alex Scott από το think-tank για την κλιματική αλλαγή E3G.

«Οι αναφορές ότι η Σαουδική Αραβία και η Κίνα καταπνίγουν τον πολιτικό χώρο του φόρουμ για να συζητήσουν ακόμη και μια νέα κατεύθυνση για την ενεργειακή μετάβαση έρχονται σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς τους ότι υπερασπίζονται τα συμφέροντα των αναπτυσσόμενων χωρών», πρόσθεσε. Η Κίνα απέρριψε τις αναφορές ότι παρεμπόδισε τις συζητήσεις για το κλίμα στη συνάντηση της G20 για το κλίμα, λέγοντας ότι «οι σχετικές αναφορές έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τα γεγονότα».

Το Υπουργείο Εξωτερικών επέμεινε ότι η συνάντηση «πέτυχε θετικά και ισορροπημένα αποτελέσματα». «Ωστόσο, ορισμένες χώρες εισήγαγαν γεωπολιτικά ζητήματα ως εμπόδιο και η συνάντηση απέτυχε να υιοθετήσει ένα ανακοινωθέν. Η Κίνα το βρίσκει λυπηρό», δήλωσε το υπουργείο χωρίς να δώσει περισσότερες διευκρινίσεις.

Η χρηματοδότηση

Υπάρχει «κλίμακα και επείγουσα ανάγκη» για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, δήλωσε η Pangestu, προσθέτοντας ότι απαιτείται μεγαλύτερη προσπάθεια από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς.

«Μέρος αυτού θα πρέπει να προέλθει από τους ίδιους τους πόρους των χωρών», σημείωσε. «Επίσης, ένα μέρος πρέπει να προέλθει από πολυμερείς αναπτυξιακές τράπεζες και άλλες πηγές, οι οποίες θα μειώσουν το κόστος και τους κινδύνους – έτσι ώστε να μπορέσετε να κάνετε τον ιδιωτικό τομέα να συμμετάσχει».

Η Pangestu υποστήριξε ότι αν οι ανεπτυγμένες χώρες θέλουν να απομακρυνθούν από τα ορυκτά καύσιμα και να “αποσύρουν νωρίς τις μονάδες άνθρακα”, θα πρέπει να παρασχεθεί περισσότερη στήριξη στις αναπτυσσόμενες χώρες.

«Αυτό που έκαναν πιο πρόσφατα η Νότια Αφρική και η Ινδονησία για το συγκεκριμένο θέμα είναι να πουν: “Ωραία και καλά, θέλετε να βγούμε νωρίς” – αλλά ποιος θα χρηματοδοτήσει το κόστος της πρόωρης αποχώρησης;» ρώτησε.

«Πρόκειται για ιδιωτικές εταιρείες, πρέπει επίσης να τις αποζημιώσετε. Υπάρχει νομικό ζήτημα, οικονομικό ζήτημα. Επομένως, εδώ είναι που πρέπει πραγματικά να μπούμε στις πολιτικές και τις μεταρρυθμίσεις».