Ο Αλέξης Τσίπρας, ο άνθρωπος που με τον νόμο 4354 του 2015 επέτρεψε τη μαζική πώληση κόκκινων δανείων στα ξένα funds και εγκαινίασε την εποχή των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, επανεμφανίζεται σήμερα ως τιμητής των ίδιων καρτέλ που εκείνος πρώτος έφερε στην Ελλάδα. Δέκα χρόνια μετά, η Ιστορία δεν επαναλαμβάνεται ως φάρσα, αλλά ως εφιάλτης. Ο εμπρηστής της χώρας επιστρέφει φορώντας τη στολή του πυροσβέστη, σε ένα πολιτικό θέατρο όπου οι ρόλοι εναλλάσσονται, αλλά το σενάριο παραμένει το ίδιο.
Η λεηλασία της χώρας δεν υπήρξε ποτέ «οικονομικό ατύχημα». Είναι μια μακρά πολιτική μεθόδευση, ένας μηχανισμός πλουτισμού όσων νομοθετούν εις βάρος των πολιτών. Την ώρα που η κοινωνία παλεύει με τον πληθωρισμό και τη φτώχεια, οι πολιτικοί της Νέας Δημοκρατίας αύξησαν τον προσωπικό τους πλούτο κατά 211,64% από το 2019 έως σήμερα. Από τον Τσίπρα ως τον Μητσοτάκη, οι κυβερνήσεις αλλάζουν πρόσωπα και χρώμα γραβάτας, αλλά γράφουν με το ίδιο χέρι τους νόμους της υποτέλειας.
Ο Τσίπρας άνοιξε πρώτος την πόρτα στις ύαινες των αγορών. Τα δάνεια των πολιτών πωλήθηκαν στα funds στο 10%-20% της αξίας τους, την ώρα που οι τράπεζες, «σωσμένες» με 47 δισ. ευρώ από το δημόσιο ταμείο, απαλλάσσονταν από τα βάρη τους. Τα funds, εταιρείες χωρίς ΑΦΜ, με κεφάλαια-μακέτες των 100 ευρώ και έδρα στο Δουβλίνο, πέρασαν στην ιδιοκτησία των πολιτικών τους προστάτων. Σπίτια, χωράφια, αναμνήσεις άλλαξαν χέρια με υπογραφές που γράφτηκαν στο όνομα της «ανάπτυξης».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήρθε για να ολοκληρώσει την εργασία. Με τον νόμο 5037 του 2023 πρόσφερε στα ίδια funds φοροαπαλλαγές και νομική ασυλία. Το ελληνικό κράτος, αντί να προστατεύει τους πολίτες, ευχαρίστησε τους λεηλατητές για τις «επενδύσεις» τους. Η ολομέλεια του Αρείου Πάγου, με την απόφαση 1/2023, νομιμοποίησε τους servicers — τις εταιρείες που εκτελούν πλειστηριασμούς για λογαριασμό των funds. Η νομιμότητα αυτής της απόφασης αμφισβητείται, καθώς η Τράπεζα της Ελλάδος φέρεται να είχε προαναγγείλει το αποτέλεσμά της. Ελάχιστοι δικαστές αντιστάθηκαν, λίγοι άνθρωποι που κράτησαν ζωντανό το αίσθημα του δικαίου μέσα στα Πρωτοδικεία μιας χώρας που παραδόθηκε στη σιωπή.
Δύο Ελλάδες υπάρχουν πλέον: η μία των πολιτικών που λεηλατούν με το αζημίωτο και η άλλη των δικαστών που ακόμη πιστεύουν στη Δικαιοσύνη. Η νέα πολιτική μαφία δεν κρατά όπλα — κρατά νομοσχέδια και στυλό. Τα θαλασσοδάνεια Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ, σχεδόν ένα δισεκατομμύριο ευρώ, παραμένουν απλήρωτα. Τα funds που γεννήθηκαν επί Τσίπρα αποκομίζουν ετήσια κέρδη 200 εκατομμυρίων ευρώ. Από το 2016 έως σήμερα, έχουν απορροφήσει 85 δισεκατομμύρια ευρώ από την οικονομία, καταβροχθίζοντας επιχειρήσεις και περιουσίες. Οι λεγόμενες επιχειρήσεις-zombie, που επιβιώνουν χάρη στα προγράμματα ΕΣΠΑ και τα NPLs, υπονομεύουν την παραγωγικότητα και κρατούν ζωντανή την ψευδαίσθηση της «ανάκαμψης».
Στο πολιτικό παρασκήνιο, οι Γερμανοί μεσάζοντες διοχέτευσαν εκατομμύρια σε μίζες, ενώ τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης εξασφάλισαν γενναίες δανειοδοτήσεις για να διατηρήσουν τη σιωπή τους. Το Δημόσιο κατέβαλε 3,7 εκατομμύρια ευρώ σε εταιρείες προπαγάνδας — υπόθεση που ήδη ερευνά η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία (EPPO).
Στον ΟΠΕΚΕΠΕ, οι ευρωπαϊκές επιδοτήσεις μετατράπηκαν σε κομματικά λάφυρα. Το Politico αποκάλυψε το 2025 ότι 11,9 εκατομμύρια ευρώ εξαφανίστηκαν μέσω του προγράμματος «σπιτάκια ανακύκλωσης». Την ίδια χρονιά, ο νόμος 5193/2025 άνοιξε και τον ΕΦΚΑ στα funds, επιτρέποντάς τους να διαχειρίζονται οφειλές αγροτών και ελεύθερων επαγγελματιών. Η κοινωνική ασφάλιση, θεμέλιο του κοινωνικού κράτους, εκχωρείται πλέον στην ιδιωτική κερδοσκοπία.
Ακόμη πιο προκλητική είναι η αναβίωση της διάταξης Κατρούγκαλου του 2016, που τιμωρεί τον συνταξιούχο αν πουλήσει έστω και ένα λίτρο λαδιού από το χωράφι του με πρόστιμο δώδεκα συντάξεων. Το μέτρο που προωθεί η σημερινή κυβέρνηση δείχνει τη θεσμική παρακμή μιας χώρας που ποινικοποιεί την ανάγκη και χαρίζει αμνηστία στην απληστία.
Η Ελλάδα, με βαθμολογία 59/100 στη διαφάνεια, βρίσκεται πλέον στην τελευταία θέση της Ευρώπης. Η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, Λάουρα Κοβέσι, καταγγέλλει παρεμβάσεις, εκφοβισμούς εισαγγελέων και οργανωμένη σιωπή. Οι θεσμοί λυγίζουν κάτω από την πίεση ενός συστήματος που λειτουργεί με τη λογική του κυκλώματος.
Το σχήμα είναι απλό: οι πολιτικοί ψηφίζουν νόμους, οι τράπεζες διασώζονται με τα χρήματα των φορολογουμένων, τα funds αρπάζουν τα σπίτια, και τα καρτέλ αγοράζουν τη σιωπή. Κάθε πλειστηριασμός είναι μια σφαίρα υπογεγραμμένη από υπουργό. Κάθε νόμος μια ακόμα πληγή στην κοινωνία. Όταν ξεσπά σκάνδαλο, ιδρύεται επιτροπή· όταν αυξάνεται η οργή, έρχεται μια τροπολογία. Το κράτος λειτουργεί πλέον ως εταιρία, οι νόμοι είναι ασπίδες για τους ισχυρούς και τα ΦΕΚ μοιάζουν με επιτύμβιες στήλες της Δημοκρατίας.
Από το 2015 μέχρι σήμερα, η συνταγή δεν αλλάζει: διευκολύνσεις στους ολιγάρχες, φοροαπαλλαγές στα funds, ανακεφαλαιοποιήσεις στις τράπεζες, μίζες στα κανάλια, «διορθώσεις» στη Δικαιοσύνη. Ο Τσίπρας άνοιξε το φρενοκομείο, ο Μητσοτάκης άφησε την πόρτα ανοιχτή. Και οι δύο πλήρωσαν γενναία τη σιωπή των μέσων ενημέρωσης, για να μη δει ο λαός τη φωτιά που τον καταπίνει.
Η Ελλάδα καίγεται σιωπηλά. Και μέσα στις στάχτες, ο εμπρηστής επιστρέφει, ζητώντας ψήφο για να «σώσει» ό,τι ο ίδιος έκαψε — με νέες υποσχέσεις, νέες συμφωνίες τύπου Πρεσπών, νέα ψευτοδημοψηφίσματα. Η χώρα ζει ξανά τη φάρσα της σωτηρίας από εκείνους που την παρέδωσαν. Και ο λαός, εγκλωβισμένος ανάμεσα στη φτώχεια και την παραπληροφόρηση, καλείται να διαλέξει ανάμεσα στους ίδιους σωτήρες με διαφορετικό χαμόγελο.
