Σειρά φιλόδοξων παρεμβάσεων με στόχο την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και την ενίσχυση της φορολογικής συμμόρφωσης προγραμματίζει η ελληνική κυβέρνηση από το 2026, όπως προκύπτει από το νέο Δημοσιονομικό Σχέδιο (Draft Budgetary Plan) που υποβλήθηκε στις Βρυξέλλες από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Οι προωθούμενες δράσεις καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα, από την υποχρεωτική ψηφιοποίηση των συναλλαγών και την αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης έως τη φορολόγηση των πολυεθνικών επιχειρήσεων και των κρυπτονομισμάτων, με στόχο την ενίσχυση των δημόσιων εσόδων και τον περιορισμό της γραφειοκρατίας.
Κεντρικό στοιχείο της νέας στρατηγικής αποτελεί η καθιέρωση της ηλεκτρονικής τιμολόγησης ως υποχρεωτικής για όλες τις επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους ή δραστηριότητας. Παράλληλα, επεκτείνεται η ψηφιακή υποβολή δελτίων αποστολής σε περισσότερους κλάδους, διασφαλίζοντας έτσι την απευθείας και σε πραγματικό χρόνο διασύνδεση των συναλλαγών με τη φορολογική διοίκηση. Στο πλαίσιο αυτό, δρομολογείται επίσης η δημιουργία Ψηφιακού Μητρώου Πελατών ειδικά για τον τομέα των εκδηλώσεων, ο οποίος χαρακτηρίζεται από αυξημένες συναλλαγές με μετρητά και συχνά παρατηρούμενα φαινόμενα φοροδιαφυγής.
Σημαντικό εργαλείο στη φαρέτρα της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων θα αποτελέσει η νέα πλατφόρμα με την ονομασία ΜΙΔΑ (Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων), η οποία βρίσκεται ήδη υπό ανάπτυξη και αναμένεται να τεθεί σε πλήρη λειτουργία το 2026. Μέσω της ΜΙΔΑ θα καταγράφονται αναλυτικά η ιδιοκτησία και η χρήση όλων των ακινήτων στη χώρα, επιτρέποντας την πιο αποτελεσματική παρακολούθηση και τον περιορισμό της αδήλωτης περιουσίας.
Επιπρόσθετα, ενισχύεται η τεχνολογική υποδομή της φορολογικής διοίκησης με την ανάπτυξη συστημάτων Τεχνητής Νοημοσύνης και Ανάλυσης Δεδομένων. Το Σύστημα Επιχειρηματικής Ευφυΐας (Business Intelligence) και οι πλατφόρμες Διαχείρισης Κινδύνου Συμμόρφωσης (CRM) και Επιχειρησιακού Κινδύνου (ERM) θα επιτρέπουν την προληπτική ανίχνευση συμπεριφορών υψηλού φορολογικού κινδύνου, επιτρέποντας πιο στοχευμένους και αποδοτικούς ελέγχους από την ΑΑΔΕ.
Ένα ακόμη σημαντικό βήμα προς τον εκσυγχρονισμό της φορολογικής πολιτικής αποτελεί η δημιουργία ρυθμιστικού και φορολογικού πλαισίου για τα κρυπτονομίσματα. Η αρμόδια ομάδα εργασίας εργάζεται ήδη προς αυτή την κατεύθυνση, με στόχο την ολοκλήρωση του πλαισίου εντός του 2026. Το νέο σύστημα θα συμβαδίζει με το ευρωπαϊκό κανονιστικό περιβάλλον και θα διασφαλίζει τη φορολόγηση των συναλλαγών σε ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία, περιορίζοντας τα κενά και την αβεβαιότητα που παρατηρούνται σήμερα.
Ιδιαίτερης σημασίας είναι και η εφαρμογή του λεγόμενου «Pillar II», της ευρωπαϊκής οδηγίας που αφορά την επιβολή ελάχιστου συντελεστή φορολόγησης 15% σε πολυεθνικούς ομίλους και μεγάλες επιχειρήσεις με διεθνή δραστηριότητα. Η Ελλάδα ενσωμάτωσε ήδη τη σχετική οδηγία μέσω του Νόμου 5100/2024, ενώ η ΑΑΔΕ ετοιμάζει εξειδικευμένα εργαλεία για την υλοποίησή της, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι επιχειρήσεις αυτές δεν θα μπορούν πλέον να μεταφέρουν τα κέρδη τους σε φορολογικούς παραδείσους.
Τέλος, το νέο σχέδιο προβλέπει και την υιοθέτηση ενός θεσμικού πλαισίου για την έκδοση προκαταρκτικών φορολογικών αποφάσεων (advance tax rulings). Η νέα διαδικασία θα επιτρέπει σε επιχειρήσεις να ζητούν εκ των προτέρων επίσημες διευκρινίσεις σχετικά με τη φορολογική μεταχείριση συγκεκριμένων συναλλαγών, μειώνοντας την αβεβαιότητα και δημιουργώντας ένα πιο σταθερό περιβάλλον για την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις.
Τα παραπάνω μέτρα εντάσσονται στο γενικότερο σχέδιο της κυβέρνησης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της φορολογικής διοίκησης και την ενίσχυση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, σε απόλυτη ευθυγράμμιση με τις ευρωπαϊκές κατευθύνσεις. Με τις παρεμβάσεις αυτές, η Ελλάδα φιλοδοξεί να περάσει σε μια νέα εποχή διαφάνειας, δικαιοσύνης και αποτελεσματικότητας στον τομέα της φορολογίας.
