Την ικανοποίησή του για τα «σημαντικά βήματα ως προς την υλοποίηση μιας κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής» εξέφρασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη λήξη των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, αναφερόμενος ειδικότερα στη θεσμοθέτηση της ρήτρας διαφυγής και στο πρόγραμμα SAFE. Ο Έλληνας πρωθυπουργός υπογράμμισε ότι είναι κρίσιμο πως στον Οδικό Χάρτη για την Ετοιμότητα της ΕΕ έως το 2030 περιλαμβάνονται εμβληματικά έργα, τα οποία αποτελούσαν διαχρονικά εθνική προτεραιότητα, όπως η δημιουργία αντιπυραυλικής ασπίδας. Τόνισε ότι για πρώτη φορά αναγνωρίζεται ρητά πως κάθε αμυντικό έργο οφείλει να λαμβάνει υπόψη το σύνολο των ευρωπαϊκών συνόρων, γεγονός που συνιστά ουσιαστική πρόοδο.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την πρότασή του για έναν κοινό ευρωπαϊκό μηχανισμό δανεισμού, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι προς το παρόν δεν έχουν εξειδικευθεί τα χρηματοδοτικά εργαλεία για τα αμυντικά έργα που συζητούνται. Εξήγησε ότι η ιδέα ενός Ευρωπαϊκού Αμυντικού Ταμείου κοινής χρηματοδότησης δεν έχει ακόμη ωριμάσει, αλλά διαβεβαίωσε πως θα συνεχίσει να προωθεί την πρόταση αυτή στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, καθώς ανταποκρίνεται –όπως είπε– σε μια πραγματική και επιτακτική ευρωπαϊκή ανάγκη για συλλογική ασφάλεια και στρατηγική αυτονομία.
Σε ερώτηση που αφορούσε το πρόγραμμα SAFE και τη συζήτηση για το δάνειο επανόρθωσης προς την Ουκρανία με αξιοποίηση των «παγωμένων» ρωσικών κεφαλαίων, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξεκαθάρισε πως η Ελλάδα θεωρεί ότι η Τουρκία δεν πληροί τα απαραίτητα κριτήρια συμμετοχής, καθώς εξακολουθεί να διατηρεί το casus belli εναντίον της Ελλάδας και να αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία επί νησιών του Αιγαίου. Ο πρωθυπουργός επιβεβαίωσε ότι δεν ελήφθη καμία απόφαση σχετικά με το δάνειο επανόρθωσης, διευκρινίζοντας ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καλείται να παρουσιάσει σύντομα μια νομικά τεκμηριωμένη πρόταση, η οποία θα διασφαλίζει πως οι ευρωπαϊκές χώρες δεν θα εκτεθούν σε αχρείαστα συστημικά ρίσκα.
Αναφερόμενος στη συζήτηση για το στεγαστικό πρόβλημα που πραγματοποιήθηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης επεσήμανε ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση του ζητήματος της στέγης, υπενθυμίζοντας το μέτρο της επιστροφής ενός ολόκληρου ενοικίου στα τέλη Νοεμβρίου. Εξέφρασε την ικανοποίησή του που η συγκεκριμένη θεματική αναγνωρίζεται πλέον ως ζήτημα ευρωπαϊκής διάστασης, σημειώνοντας ότι η Ευρώπη μπορεί να συνδράμει δίνοντας μεγαλύτερη ευελιξία στη χρήση των κοινοτικών προγραμμάτων. Ενδεικτικά ανέφερε τη δυνατότητα χρηματοδότησης επισκευών κατοικιών χωρίς να περιορίζεται η χρήση των πόρων αποκλειστικά σε ενεργειακές αναβαθμίσεις. Προανήγγειλε δε νέες ανακοινώσεις από την ελληνική κυβέρνηση προς αυτή την κατεύθυνση, τονίζοντας πως η χώρα μπορεί να πρωτοστατήσει σε τέτοιες πρωτοβουλίες και πως στο πλαίσιο του επόμενου ευρωπαϊκού προϋπολογισμού θα εξεταστούν ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης.
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με την ανταγωνιστικότητα και την πράσινη μετάβαση, ο πρωθυπουργός υπογράμμισε την ανάγκη η ενεργειακή μετάβαση να είναι ταυτόχρονα φιλόδοξη και ρεαλιστική, ώστε να μην υπονομευθεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας ούτε να επιβληθεί δυσβάστακτο κόστος στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις. Τόνισε ότι υπάρχει πλέον κοινή κατανόηση πως η ΕΕ πρέπει να επιδείξει ευελιξία και ρεαλισμό, αποφεύγοντας να θέσει τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας υπεράνω άλλων εξίσου κρίσιμων στόχων όπως η κοινωνική συνοχή και η οικονομική ανθεκτικότητα. Σύμφωνα με τον ίδιο, το τελικό κείμενο των συμπερασμάτων του Συμβουλίου αποτυπώνει με σαφήνεια τις ελληνικές προτεραιότητες, αποτέλεσμα –όπως είπε– μιας εκτενούς και ουσιαστικής διαπραγμάτευσης, από την οποία η Ελλάδα εξήλθε με ικανοποιητικά αποτελέσματα.
Τέλος, αναφερόμενος στην πρωτοβουλία που ανακοίνωσε πρόσφατα για τη δημιουργία του σχήματος «5Χ5» στην Ανατολική Μεσόγειο, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε ότι σύντομα το Υπουργείο Εξωτερικών θα παρουσιάσει έναν πιο αναλυτικό οδικό χάρτη για την υλοποίηση της ιδέας αυτής. Υπογράμμισε πως η Ελλάδα έχει μακρά εμπειρία στη δημιουργία πολυμερών σχημάτων συνεργασίας στην περιοχή και ότι είναι ανοιχτή στη συμμετοχή και άλλων κρατών της Ανατολικής Μεσογείου, εφόσον το επιθυμούν. Ξεκαθάρισε ωστόσο ότι υπάρχει ένας και απαράβατος όρος για την επιτυχία μιας τέτοιας πρωτοβουλίας: ο αδιαπραγμάτευτος σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο και στο Δίκαιο της Θάλασσας, που πρέπει να αποτελούν το κοινό θεμέλιο κάθε διαλόγου, τόσο για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών όσο και για την αντιμετώπιση περιφερειακών προκλήσεων, όπως η κλιματική κρίση.
