Η κίνηση της Ρωσίας για ανασχηματισμό της ιδιοκτησίας του έργου φυσικού αερίου Sakhalin-2 μπορεί να περιορίσει ακόμη περισσότερο τις παγκόσμιες αγορές πιέζοντας την Ιαπωνία να ανταγωνιστεί την Ευρώπη για εναλλακτικές πηγές προμήθειας. Το Κρεμλίνο με εντολή του προέδρου Πούτιν, έθεσε το έργο υπό κρατικό έλεγχο με μία απόφαση που αιφνιδίασε πολλούς. Οι λόγοι όμως φαίνεται πως είναι ξεκάθαρα γεωπολιτικοί.
Η Ιαπωνία, ο δεύτερος μεγαλύτερος αγοραστής LNG στον κόσμο σκέφτεται να αντικαταστήσει τις ρωσικές πηγές ενέργειας αγοράζοντας LNG από την αγορά spot ή από άλλες χώρες, δήλωσε ο υπουργός Εμπορίου Koichi Hagiuda. Η Ιαπωνία ζήτησε ήδη από κυβερνητικούς αξιωματούχους στις ΗΠΑ και την Αυστραλία περισσότερη προμήθεια προκειμένου να μειώσει την εξάρτηση από τη Ρωσία.
Η εξέλιξη αυτή όμως έρχεται να επιβαρύνει τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να απογαλακτιστεί από τις ρωσικές προμήθειες ενεργειακών πόρων ως αντίποινα για την εισβολή στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της συμφωνίας να αγοράσει επιπλέον LNG από τις ΗΠΑ φέτος. Η Ρωσία περιόρισε σοβαρά τις εισαγωγές αγωγών στην Ευρώπη τον περασμένο μήνα, καθώς ο Πούτιν εντείνει τη χρήση του φυσικού αερίου ως όπλο, προκαλώντας νέα σοκ τιμών ενόψει της αιχμής της χειμερινής ζήτησης.
Η φωτιά όμως στο Φρίπορτ του Τέξας, τον κύριο κόμβο εξαγωγής αμερικανικού LNG προς την Ευρώπη, έχει περιπλέξει ακόμα περισσότερο την κατάσταση, καθώς αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι θα χρειαστούν πολύ μήνες μέχρι να αποκατασταθούν οι ζημιές από την πυρκαγιά και να επανέλθει η λειτουργία του εργοστασίου.
«Εάν το έργο Sakhalin, το οποίο προμηθεύει LNG την Ιαπωνία σε ανταγωνιστικές τιμές, περιέλθει σε τέτοια κατάσταση αδιεξόδου (Στον απόλυτο έλεγχο του Πούτιν), οι τιμές κινδυνεύουν να αυξηθούν περαιτέρω, κάτι που θα μπορούσε ακόμη και να προκαλέσει πανικό στην αγορά», δήλωσε ο Χιρόσι Χασιμότο αναλυτής της Ινστιτούτο Ενεργειακής Οικονομίας στην Ιαπωνία. Οι τιμές του ευρωπαϊκού φυσικού αερίου υπερδιπλασιάστηκαν από την αρχή του έτους, ενώ οι ασιατικές τιμές αυξήθηκαν κατά περίπου ένα τρίτο.
Το LNG είναι ήδη περιορισμένο. Επιπλέον, οι Ασιάτες αγοραστές έχουν χάσει από την Ευρώπη αφού το πληρώνει ακριβότερα, πράγμα που σημαίνει ότι το LNG από τις ΗΠΑ ευνοεί προορισμούς από το Ηνωμένο Βασίλειο προς την Ισπανία αντί για την Ιαπωνία ή την Κίνα. Οι ιαπωνικές επιχειρήσεις κοινής ωφελείας έσπευσαν ήδη να αγοράσουν περισσότερα καύσιμα κατά τη διάρκεια ενός καύσωνα – ρεκόρ στα τέλη Ιουνίου, συμβάλλοντας στην εκτίναξη των τιμών LNG στην Ασία.
Η παγκόσμια αγορά LNG αναμένεται να παραμείνει σε μέγγενη μέχρι το 2026, σύμφωνα με το Bloomberg. Η πρόσθετη προμήθεια από νέα εργοστάσια στο Κατάρ και τις ΗΠΑ θα χρειαστεί αρκετά χρόνια για να ολοκληρωθεί, δυνητικά προκαλώντας συνεχή ανταγωνισμό και ελλείψεις σε εκείνα τα έθνη που δεν μπορούν να πληρώσουν υψηλότερες τιμές.
Είναι η δεύτερη φορά που το Κρεμλίνο παρενέβη άμεσα στο έργο Sakhalin-2, απειλώντας τις ξένες επενδύσεις. Το 2006, ο προμηθευτής φυσικού αερίου αγωγών Gazprom PJSC, που δεν είχε εμπειρία στο LNG, ανέλαβε τον έλεγχο της ανάπτυξης από τη Shell Plc αφού οι ρυθμιστικές αρχές απείλησαν να κλείσουν το έργο των 22 δισεκατομμυρίων δολαρίων για περιβαλλοντικούς λόγους.
Το έργο 100% ξένης ιδιοκτησίας, που εγκρίθηκε ως συμφωνία κατανομής της παραγωγής το 1994, είχε προκαλέσει ανωμαλία καθώς ο Πούτιν αύξησε τον έλεγχο στην εγχώρια ενεργειακή βιομηχανία. Η Shell, η οποία κατέχει μερίδιο 27,5% στις εγκαταστάσεις στην Άπω Ανατολή της Ρωσίας, ανακοίνωσε ότι θα αποχωρήσει από το έργο μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Επίσης, δεν θα δεσμευτεί για νέες επενδύσεις στη χώρα.
Η Ιαπωνία θα αποφασίσει εάν μπορεί να παραμείνει στο έργο, αφού αξιολογήσει τις προσφερόμενες συνθήκες, είπε ο Χασιμότο. Και θα ήταν όλο και πιο δύσκολο να δραστηριοποιηθεί κανείς στη Ρωσία τα επόμενα χρόνια, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής σε μελλοντικά έργα υγροποίησης όπως το Arctic LNG 2 της Novatek PJSC.
Εάν η Ιαπωνία επιλέξει να αποχωρήσει, τότε θα έρθει σε ενεργειακό πόλεμο με την Δύση, πληρώνοντας τεράστιο τμήμα αφού οι αγορές θα εκτοξευτούν παγκοσμίως, αλλά στην Ιαπωνία κυριολεκτικά η αύξηση θα είναι εκρηκτική υποθηκεύοντας όλη την οικονομία της.
