Ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, σε εκτενή συνέντευξή του, τόνισε ότι η ελληνική διπλωματία επιτελεί πάντοτε το βέλτιστο για την πατρίδα, αναφερόμενος διεξοδικά στις πρόσφατες διεθνείς εξελίξεις που αφορούν την Ελλάδα.
Σχετικά με τον κανονισμό SAFE, ο κ. Γεραπετρίτης υπογράμμισε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση μεταβαίνει σε έναν πιο γεωπολιτικό χαρακτήρα, γεγονός που επιβάλλει την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας. Η ΕΕ επιλέγει να ανοίξει την αγορά της για τρίτα κράτη, είτε πρόκειται για χώρες σε ενταξιακό καθεστώς είτε για τρίτες χώρες όπως οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά αυτό δεν γίνεται οριζόντια ή επ’ αόριστον. Ο κανονισμός SAFE καθορίζει τη διαδικασία και τους συμμετέχοντες σε ένα τετραετές ευρωπαϊκό πρόγραμμα ύψους 150 δισ. ευρώ. Η ελληνική διπλωματία, όπως τόνισε, επιτέλεσε άριστα το καθήκον της στη θέση σε ισχύ του κανονισμού.
Ειδικότερα, ο κανονισμός ψηφίζεται με ειδική πλειοψηφία, που απαιτεί 15 από τα 27 κράτη μέλη και το 65% του συνολικού πληθυσμού της ΕΕ. Ο ισχυρισμός ότι η Ελλάδα δεν έκλεισε την πόρτα στην Τουρκία χαρακτηρίστηκε από τον υπουργό ως αποτέλεσμα άγνοιας ή πολιτικού καιροσκοπισμού. Αντίθετα, η Ελλάδα τήρησε σθεναρή στάση στη διαδικασία ψήφισης, επιδιώκοντας μια όσο το δυνατόν πιο ανοικτή αγορά εξοπλισμών για να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός και να μειωθούν οι αμυντικές δαπάνες.
Η Αθήνα πέτυχε δύο κρίσιμες αλλαγές: πρώτον, να μην εντάσσονται αυτομάτως τρίτα κράτη στα εξοπλιστικά προγράμματα, αλλά να απαιτείται υποχρεωτικά διμερής συμφωνία μεταξύ ΕΕ και τρίτου κράτους, η οποία προϋποθέτει ομοφωνία. Δεύτερον, να υπάρχει ρητή αναφορά ότι στις διμερείς αυτές συμφωνίες θα λαμβάνονται υπόψη τα ζητήματα εθνικής ασφάλειας των κρατών μελών, με δυνατότητα ενεργοποίησης βέτο από κάθε κράτος. Με αυτόν τον τρόπο, η Ελλάδα δημιούργησε ουσιαστικά ένα βέτο που προστατεύει τα εθνικά συμφέροντα όλων των κρατών μελών.
Στο θέμα της Λιβύης, ο κ. Γεραπετρίτης χαρακτήρισε τη χώρα ως πεδίο μεγάλης αστάθειας και ανακοίνωσε ότι θα επισκεφθεί και τις δύο αντίπαλες πλευρές. Η Ελλάδα επιδιώκει να εξυπηρετήσει τη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής και τα εθνικά της συμφέροντα, που συνδέονται με τη Λιβύη, όπως η οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών και η αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης. Για τη στάση του Χαφτάρ στο τουρκολιβυκό μνημόνιο, ο υπουργός απέφυγε να προκαταλάβει τις εξελίξεις, επισημαίνοντας την ανάγκη δημιουργίας συστήματος επαφών και ουσιαστικής διπλωματίας με την Ανατολική και τη Δυτική Λιβύη, ώστε να αποκατασταθεί η ισόρροπη επικοινωνία που είχε χαθεί για ιστορικούς λόγους. Τόνισε ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019 δεν παράγει έννομα αποτελέσματα έναντι τρίτων, καθώς δεν έχει νομική υπόσταση λόγω της απουσίας αντικείμενων ακτών μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, όπως απαιτεί το Δίκαιο της Θάλασσας2.
Αναφορικά με τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά, ο υπουργός διευκρίνισε ότι η δικαστική εκκρεμότητα είναι υπερδεκαετής και διαβεβαίωσε ότι δεν υπάρχει κίνδυνος για την οικονομική επιβίωση της Μονής. Η ελληνική σημαία θα συνεχίσει να κυματίζει εκεί. Εξηγώντας την προσπάθεια εξωδικαστικής επίλυσης, σημείωσε ότι αυτή θα έπαυε την αντιδικία αλλά δεν θα κατοχύρωνε δια παντός τον λατρευτικό χαρακτήρα της Μονής. Η εφετειακή απόφαση, όπως είπε, διασφαλίζει τον ελληνορθόδοξο λατρευτικό χαρακτήρα της Μονής στο διηνεκές, γεγονός μοναδικό στους 15 αιώνες λειτουργίας της, ενώ το αρνητικό είναι ότι δεν αποδίδει την κυριότητα στη Μονή.
Για τα ελληνοτουρκικά, ο κ. Γεραπετρίτης υπογράμμισε ότι οι συχνές συναντήσεις με τον Τούρκο ομόλογό του Φιντάν στοχεύουν στη διατήρηση περιοδικού διαύλου επικοινωνίας για την πρόληψη εντάσεων και τη διαχείρισή τους. Αναφέρθηκε σε περιπτώσεις που εν δυνάμει εντάσεις, όπως στο μεταναστευτικό, αποφεύχθηκαν χάρη σε αυτούς τους διαύλους. Τόνισε ότι ούτε η Ελλάδα ούτε η Τουρκία αναμένεται να υπαναχωρήσουν από τις βασικές τους θέσεις, αλλά επιδιώκεται η δημιουργία λειτουργικής σχέσης και στοιχειώδους εμπιστοσύνης. Υπενθύμισε το παρελθόν με τις μαζικές μεταναστευτικές ροές και την τρέχουσα κατάσταση όπου Τούρκοι τουρίστες επισκέπτονται ειρηνικά τα ελληνικά νησιά, ενισχύοντας τις τοπικές οικονομίες και δημιουργώντας πνεύμα αμοιβαίας κατανόησης26.
Τέλος, ο υπουργός Εξωτερικών διαβεβαίωσε ότι η ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Κρήτης θα πραγματοποιηθεί και εξέφρασε αισιοδοξία για την πορεία του Κυπριακού
