Προκαλεί δυσφορία –και όχι μόνο δημοσιογραφική– η συντονισμένη προσπάθεια που βρίσκεται σε εξέλιξη στην Ελλάδα και την Κύπρο, με μέσα ενημέρωσης «σε διατεταγμένη υπηρεσία», καλοπληρωμένα τρολ και «γνωστές φωνές», να επιχειρούν να φορτώσουν στην κυπριακή πλευρά την ευθύνη για το διαφαινόμενο ναυάγιο της ηλεκτρικής διασύνδεσης. Ενός έργου που μέχρι πρόσφατα παρουσιαζόταν ως εμβληματικό για την ενεργειακή και γεωπολιτική σύζευξη των δύο χωρών.
Η στοχευμένη αυτή επιχείρηση δεν είναι τυχαία. Το blame game ξεκίνησε μεθοδικά, υπό την ανοχή ή και την καθοδήγηση κύκλων της κυβέρνησης στην Αθήνα. Στόχος: να μετατεθούν οι ευθύνες για τις καθυστερήσεις και τα τεχνικά αδιέξοδα στον –κατά τα άλλα πρόθυμο– Κύπριο Υπουργό Οικονομικών, ώστε να αποσιωπηθεί η πραγματική αιτία: η αδυναμία της Ελλάδας να στηρίξει το έργο στην πράξη, μπροστά στην ανοιχτή τουρκική απειλή.
Από «εθνικής σημασίας έργο», η ηλεκτρική διασύνδεση μετατρέπεται σε επικοινωνιακή νάρκη. Η κυπριακή κυβέρνηση, η οποία ζητά εγγυήσεις και διαφάνεια πριν δεσμεύσει κονδύλια του δημοσίου, παρουσιάζεται ξαφνικά ως ανασταλτικός παράγοντας. Ο Υπουργός Οικονομικών, Μάκης Κεραυνός, με μακρά πορεία και τεκμηριωμένο εθνικό φρόνημα, ζητά το αυτονόητο: να διασφαλιστεί ότι η Ελλάδα διαθέτει την πολιτική και επιχειρησιακή βούληση να προχωρήσει το έργο. Χωρίς υπεκφυγές.
Αντί απάντησης, δέχεται επιθέσεις. Πρώτα μέσω διαρροών, στη συνέχεια με στοχευμένα δημοσιεύματα, και εντέλει με υπόγεια πίεση προς τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη να τον απομακρύνει – υποτίθεται ως ένδειξη «δυσαρέσκειας» από την Αθήνα. Μια τακτική που δεν είναι καινούργια, αλλά επαναλαμβάνεται κάθε φορά που η κυπριακή πλευρά σηκώνει ανάστημα.
Το φόντο αυτής της σύγκρουσης είναι βαθύτερο. Ο ΑΔΜΗΕ, στον οποίο έχει ανατεθεί το έργο, βρίσκεται σε δεινή θέση. Έχει υπογράψει σύμβαση με τη γαλλική Nexans για την κατασκευή του καλωδίου, η οποία, βλέποντας την υλοποίηση να καθυστερεί, ζητά άμεσες πληρωμές. Την ίδια ώρα, ο οργανισμός εμφανίζει σημαντική έλλειψη ρευστότητας και επιχειρεί να «στριμώξει» την Κύπρο με απαιτήσεις προκαταβολικών πληρωμών.
Πολλές από αυτές τις κινήσεις, ωστόσο, συνοδεύονται από σιωπή σε κρίσιμα ερωτήματα: ποιος παγώνει τις έρευνες στην περιοχή; πότε θα επανέλθει το ιταλικό ερευνητικό σκάφος; γιατί καθυστερεί η ενεργοποίηση της ευρωπαϊκής επιδότησης ύψους 658 εκατομμυρίων ευρώ; Και γιατί όλα αυτά αποκρύπτονται από τον δημόσιο διάλογο στην Ελλάδα;
Παράλληλα, αποσιωπάται το γεγονός ότι στο Διοικητικό Συμβούλιο του ΑΔΜΗΕ συμμετέχουν στελέχη της κινεζικής State Grid, η οποία διαθέτει σημαντικό ποσοστό στο μετοχικό κεφάλαιο του οργανισμού. Την ίδια ώρα, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία φέρεται να ερευνά πτυχές της μετάβασης του έργου από την προηγούμενη κοινοπραξία (EuroAsia) στον ελληνικό φορέα, περιπλέκοντας ακόμη περισσότερο το τοπίο.
Ο κυπριακός Τύπος αντέδρασε έντονα. Ο «Φιλελεύθερος», η μεγαλύτερη εφημερίδα του νησιού, ήταν η πρώτη που αποκάλυψε τις πιέσεις του ΑΔΜΗΕ, δημοσιεύοντας επιστολές με ευθεία απαίτηση χρηματοδότησης από το κυπριακό δημόσιο. Ο Γιώργος Καλλινίκου και ο Κώστας Βενιζέλος έθεσαν τα ερωτήματα που δεν θέλει να απαντήσει η Αθήνα. Με άρθρα αιχμηρά αλλά τεκμηριωμένα, ανέδειξαν τη δυστοκία της ελληνικής πλευράς να αναμετρηθεί με την ουσία.
Και ενώ η πολιτική διαχείριση βυθίζεται στο τέλμα, οι οικονομικές και γεωστρατηγικές επιπτώσεις πυκνώνουν. Η εικόνα της Ελλάδας πλήττεται τόσο στον ευρωπαϊκό χώρο όσο και στην ανατολική Μεσόγειο, καθώς εμφανίζεται να μην μπορεί –ή να μην θέλει– να υπερασπιστεί ένα έργο που η ίδια διαφήμιζε ως εμβληματικό. Και η Κύπρος, που ζητά στοιχειώδη σοβαρότητα πριν επενδύσει εκατομμύρια, γίνεται στόχος μιας αδικαιολόγητης εκστρατείας απαξίωσης.
Το καλώδιο δεν έχει κοπεί τεχνικά. Αλλά οι πολιτικοί και θεσμικοί χειρισμοί δείχνουν ότι η ενεργειακή σύνδεση απειλείται σοβαρά. Και όχι από εξωτερικούς παράγοντες. Από τους ίδιους τους εταίρους που, αντί να σχεδιάζουν κοινά βήματα, αλληλοϋπονομεύονται.
Η συντονισμένη επίθεση κατά της κυπριακής ηγεσίας για το ενεργειακό project του καλωδίου δεν είναι απλώς άδικη. Είναι επικίνδυνη. Όταν οι ίδιοι που αποδομούν την κυπριακή πλευρά αποφεύγουν οποιαδήποτε ευθεία σύγκρουση με την Τουρκία, τότε η στοχοποίηση του Προέδρου Χριστοδουλίδη και του ΥΠΟΙΚ Κεραυνού γίνεται όχι μόνο πολιτική υπονόμευση, αλλά και εθνική ντροπή.
