Ιδιωτικά πανεπιστήμια: Προβληματική αποδεικνύεται η ίδρυση και λειτουργία των νέων ιδιωτικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων στη χώρα, καθώς παρά τις πανηγυρικές ανακοινώσεις του υπουργείου Παιδείας, η πραγματικότητα αναδεικνύει συνεχή κενά, δυσλειτουργίες και σοβαρές παραλείψεις. Αν και ορισμένα τμήματα έχουν ήδη ξεκινήσει τη λειτουργία τους, οι φοιτητές βρίσκονται σε καθεστώς αβεβαιότητας, καθώς σχεδόν κάθε εβδομάδα ανακύπτουν νέα ζητήματα που εντείνουν την ανησυχία τους για το μέλλον των προγραμμάτων στα οποία έχουν εγγραφεί.
Μετά τις πρώτες προσβολές των αδειών λειτουργίας, σειρά πλέον παίρνουν οι προσφυγές για τον τρόπο πιστοποίησης των προγραμμάτων σπουδών. Καθηγητές από τη Νομική και την Ιατρική Σχολή του ΕΚΠΑ προσφεύγουν στο Συμβούλιο της Επικρατείας, αμφισβητώντας τις αποφάσεις της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης, με τις οποίες πιστοποιήθηκαν δεκάδες προγράμματα σπουδών των παραρτημάτων «CIT – Ευρωπαϊκό Παράρτημα του Πανεπιστημίου York», «UNIC Athens» και «University of Keele Greece».
Οι πανεπιστημιακοί καθηγητές Παναγιώτης Λαζαράτος και Κωνσταντίνος Πάντος υποστηρίζουν ότι οι πιστοποιήσεις είναι άκυρες, καθώς στηρίζονται σε άδειες λειτουργίας που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου 5094/2024. Όπως επισημαίνουν, για να εκδοθεί άδεια εγκατάστασης παραρτήματος πανεπιστημίου απαιτείται να έχουν κατατεθεί προγράμματα σπουδών ήδη εγκεκριμένα από το μητρικό ίδρυμα και από τον αντίστοιχο φορέα πιστοποίησης του κράτους–μέλους. Στην προκειμένη περίπτωση, σύμφωνα με τους προσφεύγοντες, η τεκμηρίωση αυτή δεν υπήρξε.
Μιλώντας στην One Voice, ο κ. Λαζαράτος τονίζει ότι υπάρχουν δύο κρίσιμα ερωτήματα: εάν τα προγράμματα έχουν πράγματι αναγνωριστεί από τις ακαδημαϊκές αρχές των μητρικών ιδρυμάτων και από τον επίσημο φορέα πιστοποίησης της χώρας προέλευσης, και εάν η πρόσφατη μαζική πιστοποίηση από την ΕΘΑΑΕ έγινε βάσει των ορθών διαδικασιών. Επιπλέον, ο καθηγητής θέτει το ζήτημα του ποιος φορέας –το μητρικό πανεπιστήμιο ή το παράρτημα– είχε την ακαδημαϊκή ευθύνη υπογραφής και έγκρισης των προγραμμάτων σπουδών, υπογραμμίζοντας ότι τα παραρτήματα δεν μπορούν να παράγουν αυτόνομα εκπαιδευτικά προϊόντα χωρίς την πλήρη θεσμική κάλυψη των ιδρυμάτων της αλλοδαπής.
Οι δύο καθηγητές εγείρουν ζήτημα παραβίασης του ευρωπαϊκού δικαίου και ζητούν από το Συμβούλιο της Επικρατείας να απευθύνει προδικαστικό ερώτημα στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Υποστηρίζουν ότι η εγκατάσταση παραρτημάτων όπως υλοποιείται αυτή τη στιγμή έρχεται σε αντίθεση με τη Συνθήκη Λειτουργίας της Ε.Ε. και τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι δύο από τις τρεις ιδιωτικές Νομικές Σχολές, του Keele και του York, δεν έλαβαν άδεια πιστοποίησης από την ΕΘΑΑΕ. Μόνο η Νομική του UNIC Athens εγκρίθηκε, με τις υπόλοιπες σχολές να υποχρεώνονται να καταθέσουν νέο φάκελο για το ακαδημαϊκό έτος 2026–27. Σύμφωνα με τον κ. Λαζαράτο, η Επιτροπή Αξιολόγησης εντόπισε πολεοδομικές παραβάσεις στις εγκαταστάσεις, γεγονός που προκαλεί νέα ερωτήματα για το πότε εκδόθηκαν οι απαραίτητες γνωμοδοτήσεις και κατά πόσο ευθυγραμμίζονται με τις διαπιστώσεις της ΕΘΑΑΕ.
Οι καθηγητές ζητούν επίσης τη συσχέτιση των νέων αιτήσεων ακύρωσης με προηγούμενες προσφυγές που είχαν κατατεθεί τον Οκτώβριο από τον κ. Λαζαράτο, με τις οποίες είχε ζητηθεί η ανάκληση τριών αδειών εγκατάστασης ιδιωτικών πανεπιστημίων. Οι υποθέσεις αυτές αναμένεται να συζητηθούν στις 6 Φεβρουαρίου 2026 στην επταμελή σύνθεση του Γ’ Τμήματος του ΣτΕ, το οποίο θα κληθεί να κρίνει τη νομιμότητα του συνολικού εγχειρήματος σε σειρά κρίσιμων θεμάτων που αφορούν τη σχέση μητρικών πανεπιστημίων και των νέων Νομικών Προσώπων Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης.
Σε κάθε περίπτωση, η ακαδημαϊκή κοινότητα επισημαίνει ότι για να λειτουργήσουν τα ιδιωτικά ιδρύματα με θεσμική σταθερότητα, για να προστατευθούν οι φοιτητές και για να εξασφαλιστεί η εγκυρότητα των προγραμμάτων, απαιτείται πλήρης και αυστηρή τήρηση του νομικού πλαισίου, χωρίς εκπτώσεις και παρακάμψεις.
