Στη Βουλή φέρνει ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος το μείζον ζήτημα που απειλεί να αφανίσει την ελληνική καπνοκαλλιέργεια, με αφορμή την αναθεώρηση της Οδηγίας για τη Φορολογία Καπνού (TED) από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η αναθεώρηση, που παρουσιάζεται από τις Βρυξέλλες ως μέτρο κατά της λαθρεμπορίας, στην πράξη, όπως υπογραμμίζει ο κ. Βελόπουλος, συνιστά τη «χαριστική βολή» για χιλιάδες Έλληνες καπνοπαραγωγούς, ενώ ταυτόχρονα ευνοεί τις εισαγωγές καπνού από τρίτες χώρες, κυρίως την Κίνα.
Σε ερώτησή του προς τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και τον υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, ο κ. Βελόπουλος επισημαίνει ότι οι Βρυξέλλες «θυσιάζουν τους Έλληνες καπνοπαραγωγούς στις εισαγωγές της Κίνας», καλώντας την κυβέρνηση να αναλάβει άμεση δράση για τη στήριξη και προστασία τους. «Στη Βόρεια Ελλάδα – στη Δυτική Θράκη, την Κεντρική και τη Δυτική Μακεδονία – η καλλιέργεια ανατολικών καπνών αποτελεί την ψυχή των χωριών, στηρίζει χιλιάδες οικογένειες και συντηρεί την τοπική οικονομία σε περιοχές όπου οι ευκαιρίες είναι ελάχιστες», τονίζει χαρακτηριστικά.
Στην ερώτηση του προέδρου της Ελληνικής Λύσης σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει την αναθεώρηση της TED ως δήθεν μέτρο για τον περιορισμό του λαθρεμπορίου, όμως η πραγματικότητα είναι ακριβώς αντίθετη. «Η νέα οδηγία ενισχύει τα κυκλώματα λαθρεμπορίου και στερεί από το ελληνικό Δημόσιο εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ, καθώς μόνο το 2024 το 25% του καπνού που καταναλώθηκε στη χώρα ήταν λαθραίο, με απώλειες που άγγιξαν τα 670 εκατομμύρια», αναφέρει ο κ. Βελόπουλος, προειδοποιώντας για τις τεράστιες συνέπειες που θα έχει η επιβολή αυστηρότερων κανονισμών και φορολογικών επιβαρύνσεων.
Ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης θέτει τρία κρίσιμα ερωτήματα προς την κυβέρνηση: γιατί αποδέχεται σιωπηρά την αναθεώρηση της Οδηγίας, θυσιάζοντας χιλιάδες αγρότες· αν προτίθεται να υπερασπιστεί δημόσια τα συμφέροντα των Ελλήνων παραγωγών ενώπιον της Ευρωπαϊκής Ένωσης· και ποια συγκεκριμένα μέτρα θα λάβει για να αποτρέψει την κατάρρευση του κλάδου και την ενίσχυση της λαθραίας αγοράς.
Η αναθεώρηση της Οδηγίας TED θεωρείται από τους ίδιους τους παραγωγούς μία από τις πιο αντικοινωνικές και καταστροφικές παρεμβάσεις των τελευταίων ετών, καθώς στο όνομα της «ευρωπαϊκής ενοποίησης» καταργεί τη φορολογική αυτονομία των κρατών-μελών και επιβάλλει ενιαίο καθεστώς ελέγχου στην παραγωγή και διακίνηση καπνού. Πίσω από την επίφαση της «δημόσιας υγείας» κρύβεται, σύμφωνα με τους επικριτές, η πρόθεση των Βρυξελλών να κεντρικοποιήσουν τα έσοδα και να ελέγξουν τις αγορές, εξυπηρετώντας τα συμφέροντα των πολυεθνικών και όχι των μικρών παραγωγών.
Η Ελλάδα είναι η τρίτη μεγαλύτερη παραγωγός χώρα ακατέργαστου καπνού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με μερίδιο 13% και ετήσια αξία παραγωγής που ξεπερνά τα 54,6 εκατομμύρια ευρώ. Περισσότερα από το 10% των αγροτικών νοικοκυριών στη χώρα εξαρτώνται άμεσα από την καλλιέργεια καπνού, κυρίως στις περιοχές της Ξάνθης, της Ροδόπης, της Καβάλας, των Σερρών και της Κατερίνης. Για τις κοινότητες αυτές, ο καπνός δεν είναι απλώς μια καλλιέργεια, αλλά τρόπος ζωής, παράδοση και κύρια πηγή εισοδήματος.
Η εφαρμογή της νέας ευρωπαϊκής οδηγίας, με τα αυστηρά μέτρα ελέγχου της πρώτης ύλης και τη δραστική αύξηση της φορολογίας, θα επιφέρει συντριπτικό πλήγμα στους μικροπαραγωγούς, που διαθέτουν ελάχιστα στρέμματα και παρωχημένες υποδομές. Οι περισσότεροι αδυνατούν να ανταποκριθούν στο υψηλό κόστος συμμόρφωσης και θα εξαναγκαστούν να εγκαταλείψουν την καλλιέργεια. Οι συνεταιρισμοί, όπως η ιστορική ΣΕΚΕ Α.Ε., κινδυνεύουν να συρρικνωθούν, ενώ οι τοπικές οικονομίες θα αντιμετωπίσουν κύμα ανεργίας και ερήμωσης.
Η απώλεια της εγχώριας παραγωγής θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στην αύξηση των εισαγωγών. Ήδη χώρες όπως η Τουρκία, η Βόρεια Μακεδονία και η Κίνα προετοιμάζονται να καλύψουν το κενό στην αγορά πρώτης ύλης, εκτοπίζοντας τον ελληνικό καπνό. Η Ελλάδα, δεύτερη παγκοσμίως σε παραγωγή ανατολικών ποικιλιών, κινδυνεύει να χάσει το ιστορικό της συγκριτικό πλεονέκτημα, ενώ οι χιλιάδες οικογένειες καλλιεργητών που στήριξαν επί δεκαετίες την αγροτική οικονομία της Θράκης και της Μακεδονίας θα βρεθούν στο περιθώριο.
Ο Κυριάκος Βελόπουλος ζητά από την κυβέρνηση να τοποθετηθεί άμεσα και δημόσια απέναντι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να υπερασπιστεί την ελληνική παραγωγή και να απαιτήσει ρήτρες προστασίας για τους μικρούς καλλιεργητές. «Η σιωπή ισοδυναμεί με συνενοχή», αναφέρει στην ερώτησή του, υπογραμμίζοντας ότι το ζήτημα δεν είναι μόνο οικονομικό, αλλά και εθνικό, καθώς αφορά τη διατήρηση της παραγωγικής ταυτότητας ολόκληρων περιοχών της χώρας.
Η υπόθεση της Οδηγίας TED εξελίσσεται έτσι σε μια κρίσιμη δοκιμασία για την ελληνική κυβέρνηση και τη στάση της απέναντι στην ευρωπαϊκή πολιτική που, πίσω από τη ρητορική της «ενοποίησης», απειλεί να εξαφανίσει έναν ιστορικό πυλώνα της ελληνικής υπαίθρου.
