Η Τουρκία, με το βλέμμα στραμμένο στο επόμενο αδιέξοδο και την επερχόμενη διαχείριση της επόμενης ημέρας, προσαρμόζει τη στρατηγική της με γνώμονα τις εξελίξεις στο Κυπριακό. Η Άγκυρα προετοιμάζει τις κινήσεις της ενόψει της άτυπης Πενταμερούς, η οποία αναμένεται να πραγματοποιηθεί τον Μάρτιο του 2025, και επικεντρώνεται σε ένα βασικό στόχο: το καθεστώς της τουρκοκυπριακής πλευράς, σε περίπτωση νέου αδιεξόδου στις διαπραγματεύσεις.
Αναμένονται εντατικοποιημένες προσπάθειες από την Τουρκία για την αναβάθμιση του καθεστώτος του ψευδοκράτους, με σκοπό την πίεση σε χώρες που είναι φιλικές προς την Άγκυρα, ώστε να προχωρήσουν σε αναγνωρίσεις ή άλλες κινήσεις υπέρ του καθεστώτος που έχει επιβληθεί στα κατεχόμενα. Παρόλο που η πλήρης αναγνώριση του κατεχόμενου εδάφους δεν θεωρείται άμεσα εφικτή, η Τουρκία επιδιώκει να εισάγει το ζήτημα στην διεθνή ατζέντα και να προκαλέσει συζήτηση γύρω από αυτό.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Τουρκία προετοιμάζει το έδαφος για την εφαρμογή αυτού του σεναρίου, παρουσιάζοντας έναν αφηγηματικό λόγο που επικεντρώνεται στις αποτυχημένες διαπραγματεύσεις του παρελθόντος και προσπαθεί να επιρρίψει την ευθύνη για την αδυναμία εύρεσης λύσης στη Λευκωσία, ενώ παράλληλα υπογραμμίζει τις «πραγματικότητες» που επικρατούν στην Κύπρο, με την τουρκική κατοχή να αποτελεί μέρος αυτών.
Το γεγονός ότι ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, παρουσίασε τις περιπτώσεις του Νότιου Σουδάν και του Ανατολικού Τιμόρ ως παραδείγματα αποσχισμένων περιοχών, αποσκοπεί στην ενίσχυση του επιχειρήματος για την αναγνώριση του καθεστώτος των κατεχομένων. Αν και οι συγκρίσεις αυτές είναι αβάσιμες για την Κύπρο, η Τουρκία τις χρησιμοποιεί ως εργαλείο στις επαφές της με τρίτες χώρες και επιμένει στην ανάγκη για αναγνώριση της «κυριαρχικής ισότητας» και ισότιμου διεθνούς καθεστώτος για την τουρκοκυπριακή πλευρά.
Η Τουρκία έχει καταθέσει αυτές τις θέσεις στο τραπέζι της άτυπης Πενταμερούς που πραγματοποιήθηκε τον Απρίλιο του 2021 στη Γενεύη. Στο πλαίσιο αυτής της συνάντησης, με έγγραφο του Ερσίν Τατάρ, υπογραμμίστηκε ότι οι διαπραγματεύσεις θα πρέπει να επικεντρωθούν στη σχέση μεταξύ δύο «ανεξάρτητων κρατών». Η τουρκική πλευρά θεωρεί ότι με την παραμονή αυτού του εγγράφου στις συζητήσεις, η θέση της έχει «νομιμοποιηθεί» και δικαιούται να θέτει και πάλι το ζήτημα στην επικαιρότητα.
Από την πλευρά της, η Λευκωσία προσπαθεί να σπάσει το αδιέξοδο, αν και αντιλαμβάνεται τις δυσκολίες, προσβλέποντας στην ενεργοποίηση διαδικασιών που θα αποτρέψουν την περαιτέρω τουρκική αναβάθμιση του ψευδοκράτους. Για αυτό το λόγο, η Κυπριακή Δημοκρατία επιδιώκει να ενισχύσει τις διεθνείς της συμμαχίες, δημιουργώντας στενές σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τις ΗΠΑ και άλλους διεθνείς παίκτες, προκειμένου να αποτρέψει τη συνέχιση των τουρκικών διεκδικήσεων. Παράλληλα, η Λευκωσία προσπαθεί να κεφαλαιοποιήσει τις εξελίξεις στην περιοχή, αναδεικνύοντας τον ρόλο που διαδραματίζει στο γεωπολιτικό σκηνικό, και χρησιμοποιώντας αυτές τις σχέσεις για να ισχυροποιήσει τη θέση της απέναντι στην τουρκική «επέλαση», ιδιαίτερα στη Συρία.
Αναφορικά με τις εξελίξεις στη Συρία, η Κυπριακή Δημοκρατία παρακολουθεί στενά τις διαβουλεύσεις για τη σύναψη συμφωνίας καθορισμού θαλάσσιων συνόρων μεταξύ Τουρκίας και Συρίας, αν και, όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, δεν υπάρχει κανένας εφησυχασμός από την πλευρά της Λευκωσίας. Οι πληροφορίες δείχνουν ότι η Κύπρος επιδιώκει να διατηρήσει τη διαδικασία ζωντανή και να επαναφέρει τη συζήτηση στο προσκήνιο, προκειμένου να αποτρέψει την υλοποίηση των τουρκικών σχεδίων σχετικά με το καθεστώς των κατεχόμενων.
Όσον αφορά τη συνάντηση του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τον Ερσίν Τατάρ, η συζήτηση αναμένεται να επικεντρωθεί στην πιθανότητα διάνοιξης νέων διόδων κατά μήκος της «πράσινης γραμμής». Παρά τις διαφωνίες, η Κυπριακή Δημοκρατία προτείνει την ανοικοδόμηση δύο σημείων, των Κοκκίνων και του Πυρόι, ενώ η κατοχική πλευρά ζητά να λειτουργήσει δίοδος στη Μια Μηλιά. Αν και η Λευκωσία δεν αναμένεται να προχωρήσει σε μονομερή κίνηση που να ικανοποιεί αποκλειστικά τις τουρκικές απαιτήσεις, υπάρχει η πιθανότητα να ανοίξει μια δίοδος στην παλιά πόλη της Λευκωσίας, στην περιοχή της παλιάς αγοράς, για πεζούς. Το ζήτημα αυτό προβάλλεται κυρίως από τον δήμαρχο της κατεχόμενης Λευκωσίας.
Η συνάντηση αυτή αναμένεται να θέσει το πλαίσιο για μια σειρά από μικρά βήματα, με στόχο την αποφυγή μιας αποτυχίας που θα μπορούσε να καταστήσει την κατάσταση πιο δύσκολη, ειδικά ενόψει της επίσκεψης της Αναπληρώτριας Γενικής Γραμματέα του ΟΗΕ, Ρόζμαρι Ντι Κάρλο, το Φεβρουάριο. Οι προσδοκίες είναι ότι η συνάντηση θα καταλήξει σε κάποια μικρά βήματα ή τουλάχιστον θα αφήσει ανοιχτό το παράθυρο για μελλοντική εξέλιξη, ενώ η κ. Ντι Κάρλο θα προετοιμάσει και την άτυπη Πενταμερή που θα ακολουθήσει.