Ο Dario Amodei, επικεφαλής της εταιρείας τεχνητής νοημοσύνης Anthropic, εξέφρασε με απόλυτη σαφήνεια την ανησυχία του για τις κοινωνικές συνέπειες της ταχύτατης εξάπλωσης της AI. Σύμφωνα με τον ίδιο, η τεχνητή νοημοσύνη ενδέχεται να αντικαταστήσει έως και το 50% των θέσεων εργασίας που κατέχουν σήμερα νέοι εργαζόμενοι σε γραφεία – ένα ποσοστό που μεταφράζεται σε εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Πρόκειται, όπως είπε, όχι απλώς για μια φυσιολογική τεχνολογική πρόοδο, αλλά για μια «ριζική αναδιάρθρωση» της επαγγελματικής καθημερινότητας, η οποία δεν αφήνει περιθώρια για υπερβολική αισιοδοξία.
«Έχει έρθει η στιγμή να εγκαταλείψουμε τις αυταπάτες», δήλωσε χαρακτηριστικά. «Δεν μπορούμε πια να παρουσιάζουμε μια ωραιοποιημένη εικόνα. Η κοινωνία πρέπει να αφυπνιστεί». Ο Amodei κάλεσε τις κυβερνήσεις να κινητοποιηθούν άμεσα και να σχεδιάσουν ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο αντιμετώπισης της επερχόμενης ανατροπής, προτού οι επιπτώσεις γίνουν μη αναστρέψιμες. Κατά τον ίδιο, η πρόκληση δεν περιορίζεται σε τεχνικά ζητήματα, αλλά αφορά ένα συνολικό κοινωνικό και πολιτισμικό σοκ, που θα δοκιμάσει τις αντοχές των θεσμών και των κοινωνικών δομών.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στους νέους, τους οποίους χαρακτήρισε ως τους πρώτους και πλέον εκτεθειμένους σε αυτή τη νέα πραγματικότητα. Φοιτητές, απόφοιτοι, άνθρωποι που τώρα ξεκινούν τη σταδιοδρομία τους – όλοι τους αποτελούν την αιχμή του δόρατος μιας γενιάς που εισέρχεται σε μια αγορά εργασίας μεταμορφωμένη από τις δυνατότητες των αλγορίθμων. Η απορρύθμιση που επέρχεται δεν είναι προσωρινή – μοιάζει μάλλον με μόνιμη μετάβαση σε ένα εντελώς διαφορετικό μοντέλο απασχόλησης.
Παρότι ο ίδιος δεν παραβλέπει τα θετικά της τεχνολογίας –όπως οι εφαρμογές της AI στη διάγνωση ασθενειών ή την καταπολέμηση του καρκίνου–, εντούτοις προειδοποιεί ότι ο συνολικός κοινωνικός αντίκτυπος μπορεί να αποβεί ολέθριος. Η αβεβαιότητα δεν αφορά μόνο την εργασία αλλά τη συνοχή ολόκληρων κοινωνιών.
Η ανησυχία του Amodei δεν αποτελεί μεμονωμένη φωνή. Αντίστοιχες εκτιμήσεις έχουν εκφράσει και άλλες ηγετικές προσωπικότητες του τεχνολογικού κόσμου. Ο Μπιλ Γκέιτς, συνιδρυτής της Microsoft, έχει δηλώσει ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα επηρεάσει σχεδόν κάθε τομέα της εργασίας, με ορισμένες εξαιρέσεις όπως η βιοτεχνολογία, η ενέργεια και η ανάπτυξη λογισμικού.
Παράλληλα, ο Ντέμις Χασάμπις, επικεφαλής της DeepMind, μίλησε για μια νέα εποχή που πλησιάζει: την έλευση της λεγόμενης τεχνητής γενικής νοημοσύνης (AGI), η οποία –όπως εκτιμά– θα μπορούσε να ξεπεράσει τις ανθρώπινες ικανότητες. Ο ίδιος δεν έκρυψε την ανησυχία του, σημειώνοντας ότι η πρόοδος αυτή εγείρει βαθιά υπαρξιακά ερωτήματα για το μέλλον της ανθρωπότητας.
Σε αντίθετη κατεύθυνση, ο Sam Altman της OpenAI, επιχειρεί να διατηρήσει έναν περισσότερο ισορροπημένο τόνο. Αν και αναγνωρίζει την επικείμενη έλευση της AGI, εκτιμά πως η προσαρμογή θα είναι σταδιακή και πως οι σοβαροί κίνδυνοι δεν θα εκδηλωθούν άμεσα.
Πιθανό σενάριο εξαφάνισης του ανθρώπινου είδους με ποσοστό κινδύνου… 99,999999%.
Ωστόσο, η πιο δραματική εκτίμηση ανήκει στον Roman Yampolskiy, ειδικό στην ασφάλεια της AI, ο οποίος μιλά για ένα πιθανό σενάριο εξαφάνισης του ανθρώπινου είδους με ποσοστό κινδύνου… 99,999999%. Πρόκειται για αριθμό που προκαλεί σοκ, και που αναδεικνύει το μέγεθος της υπαρξιακής πρόκλησης που αντιμετωπίζει πλέον η ανθρωπότητα.
Το κοινό συμπέρασμα όλων αυτών των φωνών είναι πως η αλλαγή είναι ήδη εδώ – δεν αποτελεί υπόθεση του μέλλοντος, αλλά πραγματικότητα του παρόντος. Για τους νέους που τώρα ξεκινούν το επαγγελματικό τους ταξίδι, η αγορά εργασίας εμφανίζεται ως ένα ρευστό και ασταθές πεδίο, όπου η ανθρώπινη εργασία επαναπροσδιορίζεται μέσα από τα μάτια των μηχανών. Το αν η μετάβαση αυτή θα γίνει με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης ή με όρους απώλειας, θα εξαρτηθεί από τις πολιτικές αποφάσεις που θα ληφθούν – ή δεν θα ληφθούν – στο αμέσως επόμενο διάστημα.