Υψηλές θερμοκρασίες και εργασία: Μείωση της παραγωγικότητας έως 44% λόγω θερμικής καταπόνησης
Μια νέα επιστημονική μελέτη, που αναμένεται να δημοσιοποιηθεί σύντομα, προειδοποιεί ότι η κλιματική αλλαγή επιβαρύνει σημαντικά την παραγωγικότητα των εργαζομένων, με άμεσες επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία.
Η έρευνα, που εκπονήθηκε από τον Δρ Ανδρέα Δ. Φλουρή και τον Δρ Λεωνίδα Γ. Ιωάννου του Εργαστηρίου Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας FAME Lab (Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας), αναδεικνύει τη θερμική καταπόνηση ως έναν αόρατο κίνδυνο, ο οποίος επηρεάζει εργαζομένους και επιχειρήσεις ακόμη και πέρα από τις περιόδους ακραίων καυσώνων.
Η εργασία σε υψηλές θερμοκρασίες μειώνει την απόδοση
Σύμφωνα με τη μελέτη, η παρατεταμένη έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να οδηγήσει σε:
- Θερμική εξάντληση και θερμοπληξία.
- Μειωμένη νοητική λειτουργία και αντανακλαστικά.
- Αυξημένο κίνδυνο εργατικών ατυχημάτων.
- Σημαντική πτώση της παραγωγικότητας σε πολλούς κλάδους.
Όπως επισημαίνει ο Δρ Φλουρής, η Ελλάδα και η υπόλοιπη Ευρώπη θερμαίνονται με ταχύτερο ρυθμό από τον παγκόσμιο μέσο όρο, γεγονός που επιδεινώνει το πρόβλημα.
Η έρευνα υπογραμμίζει ότι η θερμοκρασία του σώματος δεν πρέπει να ξεπερνά τους 38°C για μεγάλο χρονικό διάστημα, καθώς αυτό αυξάνει τον κίνδυνο σοβαρών επιπτώσεων στην υγεία και την απόδοση των εργαζομένων.
Ποιοι κλάδοι επηρεάζονται περισσότερο
Η μελέτη αναλύει τις επιπτώσεις σε 88 διαφορετικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας, με προσομοιώσεις σε πραγματικές συνθήκες εργασίας.
Οι τομείς με τη μεγαλύτερη μείωση παραγωγικότητας:
- Πρωτογενής τομέας: Γεωργία, δασοκομία.
- Δευτερογενής τομέας: Κατασκευές, διύλιση πετρελαίου.
- Τριτογενής τομέας: Τουρισμός, εστίαση, ταχυμεταφορές.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι η μειωμένη παραγωγικότητα λόγω θερμικής καταπόνησης επεκτείνεται διαχρονικά, με τις μεγαλύτερες επιπτώσεις να καταγράφονται στη Θεσσαλία.
Σενάρια για το μέλλον: Πόσο μπορεί να χειροτερέψει η κατάσταση
Η μελέτη εξετάζει διαφορετικά σενάρια εξέλιξης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ώστε να προβλέψει τις μελλοντικές επιπτώσεις.
Τα ευρήματα είναι ανησυχητικά
- Χωρίς μέτρα μετριασμού της κλιματικής αλλαγής, έως και 44% των κλάδων της ελληνικής οικονομίας μπορεί να υποστεί μέτρια έως πολύ έντονη πτώση παραγωγικότητας.
- Οι απώλειες θα είναι εντονότερες σε περιοχές με έντονη θερμική επιβάρυνση, όπως η Θεσσαλία.
- Εάν ληφθούν κατάλληλα μέτρα, οι επιπτώσεις μπορούν να περιοριστούν σημαντικά.
«Η προσαρμογή είναι κρίσιμη. Αν δεν δράσουμε εγκαίρως, οι συνέπειες θα επηρεάσουν όχι μόνο τους εργαζόμενους, αλλά και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας», σημειώνει ο Δρ Φλουρής.
Τι μπορεί να γίνει – Προτάσεις για προστασία των εργαζομένων
Οι ερευνητές προτείνουν συγκεκριμένες στρατηγικές για την αντιμετώπιση του προβλήματος, με στόχο την προστασία της υγείας των εργαζομένων και τη διατήρηση της οικονομικής απόδοσης.
Προτεινόμενα μέτρα
- Αξιολόγηση της θερμικής καταπόνησης βάσει πολλαπλών παραμέτρων (υγρασία, άνεμος, ηλιακή ακτινοβολία).
- Εφαρμογή του δείκτη ΘΥΒΜΑΣ (Θερμοκρασία Υγρού Βολβού και Μαύρου Σφαιριδίου) στις πολιτικές για την εργασία.
- Διαλείμματα, σωστή ενυδάτωση και ελαφριά ένδυση για την αποφυγή υπερθέρμανσης.
- Ενημέρωση εργοδοτών και εργαζομένων για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην εργασία.
Η μελέτη του FAME Lab υπογραμμίζει την ανάγκη προσαρμογής της αγοράς εργασίας στα νέα κλιματικά δεδομένα.
Εάν δεν ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα, οι οικονομικές απώλειες θα είναι μεγάλες και η εργασία σε πολλές περιοχές της χώρας θα γίνει πιο δύσκολη και επικίνδυνη.
Όπως τονίζει ο Δρ Φλουρής στο ΑΠΕ, «Το ζήτημα δεν είναι να σταματήσουμε να δουλεύουμε λόγω ζέστης, αλλά να μάθουμε να εργαζόμαστε με βιώσιμο και ασφαλή τρόπο. Η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να πρωτοπορήσει, εφαρμόζοντας πρακτικές που θα προστατεύσουν τόσο τους εργαζόμενους όσο και την οικονομία της».

