Σε εποχές που η σωματική αποτοξίνωση παρουσιάζεται ως θεμέλιο υγείας, είναι ίσως πιο επείγουσα η ανάγκη για μια βαθύτερη, λεκτική αποτοξίνωση: μια απεξάρτηση από έννοιες και λέξεις που έχουν δηλητηριάσει τη σκέψη, υπονομεύσει τη διαύγεια και αλλοιώσει τη δυνατότητά μας να κατανοούμε την πραγματικότητα με ειλικρίνεια.
Πρόκειται για λέξεις που υιοθετήθηκαν και διαδόθηκαν από ανθρώπους που περιγράφουν τον εαυτό τους ως «προοδευτικούς», «απελευθερωμένους», «ευαίσθητους» και «συνειδητοποιημένους». Κι όμως, αυτοί οι όροι δεν λειτουργούν πλέον ως εργαλεία ελευθερίας και έκφρασης, αλλά ως μέσα πειθάρχησης, ελέγχου και καταστολής. Συνιστούν τη σύγχρονη «γλώσσα της δουλείας», η οποία παρουσιάζεται με τον φλοιό της ηθικής ανωτερότητας, αλλά εντός της κρύβει την επιβολή της σιωπής, την περιθωριοποίηση του αντιφρονούντος και την αποθέωση της συμμόρφωσης.
Ας τις ονομάσουμε και ας τις εκθέσουμε, μία προς μία:
Παραπληροφόρηση: Υποτίθεται ότι αφορά ψευδείς πληροφορίες. Στην πραγματικότητα, είναι κάθε γνώμη που δεν συνάδει με τις κυρίαρχες αφηγήσεις και πρέπει να λογοκριθεί.
Άκρα δεξιά: Υποτίθεται ότι αναφέρεται σε φανατικούς. Στην πράξη, χαρακτηρίζει οποιαδήποτε άποψη αποκλίνει από το πολιτικά ορθό.
Ξενοφοβία: Φαίνεται να σημαίνει μίσος για τους ξένους. Στην πράξη, στοχοποιεί όσους υπερασπίζονται την πολιτισμική τους ταυτότητα ή επιζητούν έλεγχο στη μετανάστευση.
Ρητορική μίσους: Υποτίθεται ότι αφορά υποτιμητικό λόγο. Στην πράξη, είναι κάθε κριτική προς προστατευμένες κοινωνικές ομάδες ή θεσμοθετημένα αφηγήματα.
Ανοχή: Προβάλλεται ως αρετή κατανόησης. Στην πράξη, επιβάλλει τον υποχρεωτικό εορτασμό όλων των τρόπων ζωής, απαγορεύοντας τη διαφωνία ή την ηθική κριτική.
Ασφαλής διαδικτυακή εμπειρία: Υποτίθεται ότι προστατεύει από πορνογραφία και βία. Στην πράξη, είναι φίμωση πολιτικού λόγου και αποστείρωση της δημόσιας σφαίρας.
Ισότητα στην υγεία: Φαίνεται να αφορά δίκαιη πρόσβαση. Στην πράξη, λειτουργεί ως όχημα για τη βιοπολιτική επιτήρηση και τον υποχρεωτικό ιατρικό έλεγχο.
Ψηφιακή ένταξη: Φαίνεται να σημαίνει τεχνολογική ενδυνάμωση. Στην πράξη, επιβάλλει συστήματα ψηφιακής ταυτότητας, παρακολούθησης και οικονομικού αποκλεισμού.
Περιβαλλοντική βιωσιμότητα: Υποτίθεται ότι προωθεί τη φιλική συνύπαρξη με τη φύση. Στην πράξη, οδηγεί στην οικονομική ασφυξία, στην ενοχοποίηση της παραγωγής και στην υπαγωγή του ανθρώπου σε «πράσινες» απαγορεύσεις.
Τρανσφοβία: Φαίνεται να σημαίνει μίσος κατά των τρανς. Στην πράξη, στιγματίζει κάθε άποψη που στηρίζεται στη βιολογική πραγματικότητα ή εκφράζει επιφυλάξεις για τις κοινωνικές επιπτώσεις της έμφυλης ιδεολογίας.
Θεωρητικός συνωμοσίας: Φαίνεται να σημαίνει παρανοϊκός. Στην πράξη, καταστέλλει τη λογική υποψία και την ερευνητική σκέψη απέναντι σε εξουσίες που λειτουργούν στο σκοτάδι.
Αυτοί οι όροι δεν είναι ουδέτερα εργαλεία σκέψης. Είναι όπλα που διαμορφώνουν τη συλλογική συνείδηση, εγκλωβίζουν τον διάλογο και κατασκευάζουν έναν νέο, αόρατο ζυγό. Αν επιθυμούμε την αληθινή ελευθερία, οφείλουμε να αποτοξινωθούμε όχι μόνο από τις τοξίνες της αγοράς, αλλά από τις τοξίνες της γλώσσας που μας επιβάλλει η νέα πολιτισμική εξουσία.
Η ανάγκη για λεκτική αποτοξίνωση είναι πλέον επιτακτική. Όχι μόνο για να απελευθερωθεί η σκέψη από το φίλτρο του φόβου, αλλά και για να ξαναγίνει η γλώσσα πεδίο αλήθειας, διαλόγου και ελευθερίας. Η γλώσσα της δουλείας πρέπει να αποκαλυφθεί, να απορριφθεί και να αντικατασταθεί από λέξεις που υπηρετούν την αλήθεια και όχι την εξουσία.
