Μετά από μια μαραθώνια συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που διήρκησε περισσότερο από δώδεκα ώρες, οι Ευρωπαίοι ηγέτες κατέληξαν τελικά σε μια απόφαση που δεν ήταν απόφαση: την αναβολή μέχρι τον Δεκέμβριο της συμφωνίας για τη χρήση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων προς όφελος της Ουκρανίας. Το ζήτημα της Ουκρανίας και της Ρωσίας κυριάρχησε στις συνομιλίες της Πέμπτης 23 Οκτωβρίου, με το Βέλγιο να εκφράζει έντονη κριτική απέναντι στο σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη χορήγηση δανείου ύψους 140 δισεκατομμυρίων ευρώ στο Κίεβο, χρηματοδοτούμενου από τα δεσμευμένα ρωσικά κεφάλαια. Παρών στη συνεδρίαση ήταν και ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο οποίος άκουσε τους Ευρωπαίους ηγέτες να επαναλαμβάνουν τη «συνεχή και ακλόνητη υποστήριξή τους στην ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της». Παρ’ όλα αυτά, η συνάντηση δεν απέφερε κανένα συγκεκριμένο οικονομικό αποτέλεσμα για τη χώρα του.
Στο κοινό ανακοινωθέν, οι 26 από τους 27 ηγέτες της ΕΕ —με την Ουγγαρία να διαφοροποιείται— δήλωσαν πως «η Ευρωπαϊκή Ένωση θα συνεχίσει να παρέχει, σε συντονισμό με συμμάχους και ομοϊδεάτες εταίρους, ολοκληρωμένη πολιτική, χρηματοοικονομική, ανθρωπιστική, στρατιωτική και διπλωματική υποστήριξη στην Ουκρανία και τον λαό της». Η τελική διατύπωση, ωστόσο, κατέληξε σε μια τυπική ευρωπαϊκή «δημιουργική ασάφεια»: η ουσία του ζητήματος, δηλαδή η τύχη των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων και η μορφή του δανείου προς την Ουκρανία, παραπέμφθηκε για μελλοντική εξέταση.
That’s a wrap for #EUCO!
EU leaders discussed:
📌 support for Ukraine
📌 latest developments in the Middle East
📌 European defence and security
📌 competitiveness, green and digital transition
📌 housing
📌 migration
📌 MoldovaSee main results → https://t.co/ritFED2Cos
— EU Council (@EUCouncil) October 23, 2025
Στο επίσημο κείμενο των συμπερασμάτων του Συμβουλίου, η παράγραφος που αφορά τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας περιλαμβάνει μια γενική δέσμευση να καλυφθούν οι «πιεστικές οικονομικές ανάγκες της χώρας» για την περίοδο 2026–2027, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών και αμυντικών της αναγκών. Οι ηγέτες καλούν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρουσιάσει «το συντομότερο δυνατό» εναλλακτικές επιλογές χρηματοδότησης βάσει αξιολόγησης των ουκρανικών αναγκών και να προχωρήσουν οι σχετικές εργασίες, ώστε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να επανέλθει στο θέμα κατά την επόμενη συνεδρίασή του. Παράλληλα, το κείμενο επισημαίνει ότι, «με την επιφύλαξη του δικαίου της ΕΕ, τα περιουσιακά στοιχεία της Ρωσίας θα παραμείνουν παγωμένα έως ότου η Ρωσία τερματίσει τον επιθετικό πόλεμό της και αποζημιώσει την Ουκρανία για τις ζημίες που προκάλεσε». Στην πράξη, ωστόσο, πρόκειται για μια αναφορά χωρίς συγκεκριμένο περιεχόμενο, αφού δεν περιλαμβάνει καμία απόφαση ούτε για το ξεπάγωμα των ρωσικών κεφαλαίων ούτε για την απευθείας διοχέτευση χρημάτων στην Ουκρανία.
Μετά από παρατεταμένες και περίπλοκες διαπραγματεύσεις, ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Μπαρτ Ντε Βέβερ, αποδέχθηκε τελικά μια διατύπωση που μεταθέτει τη συζήτηση για τον Δεκέμβριο. Το Βέλγιο, το οποίο φιλοξενεί το μεγαλύτερο μέρος των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων μέσω ευρωπαϊκών θεσμών με έδρα τις Βρυξέλλες, εξέφρασε φόβους για ενδεχόμενα νομικά και οικονομικά αντίποινα από τη Μόσχα και ζήτησε από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη να μοιραστούν το ρίσκο. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, απευθυνόμενος στους Ευρωπαίους ηγέτες, διαβεβαίωσε ότι το Κίεβο θα δώσει προτεραιότητα στην εγχώρια και ευρωπαϊκή βιομηχανία κατά τη διάθεση των κονδυλίων από το δάνειο, επιμένοντας ωστόσο ότι πρέπει να διατηρήσει τη δυνατότητα αγοράς αμερικανικών οπλικών συστημάτων εάν αυτό κριθεί αναγκαίο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, από την πλευρά της, δήλωσε αποφασισμένη να συνεχίσει και να εντείνει την πίεση προς τη Ρωσία για τον τερματισμό του πολέμου, μέσω νέων κυρώσεων και ενίσχυσης των μηχανισμών αποτροπής καταστρατηγήσεων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «χαιρέτισε την έγκριση της 19ης δέσμης κυρώσεων» κατά της Μόσχας και υπογράμμισε τη σημασία στενότερου συντονισμού με τους εταίρους της G7 προκειμένου να αποφευχθούν παρακάμψεις του καθεστώτος κυρώσεων και να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των μέτρων.
Απαντώντας στις επικρίσεις που δέχθηκε για τη στάση του, ο Βέλγος πρωθυπουργός δήλωσε ότι δεν αποδέχεται τον χαρακτηρισμό του «απρόθυμου» ή «αρνητή» της ευρωπαϊκής συναίνεσης. «Είναι λίγο άσχημο να μας κατηγορούν τώρα ως τη χώρα που μπλοκάρει τη διαδικασία», είπε, σημειώνοντας ότι και άλλες χώρες κατέχουν ρωσικά περιουσιακά στοιχεία αλλά δεν δέχονται παρόμοια πίεση. Αναφερόμενος με ειρωνικό ύφος στη λίστα του Politico που τον παρουσίαζε ως ένα από τα «κακά παιδιά» της συνόδου κορυφής, σχολίασε χαρακτηριστικά: «Κακό παιδί; Εγώ;».
Την ίδια στιγμή, ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ ανακοίνωσε ότι η Ισπανία θα συμμετάσχει με οικονομική συνεισφορά στο ταμείο PURL που έχει δημιουργήσει το ΝΑΤΟ για την αγορά οπλικών συστημάτων για την Ουκρανία, επιλέγοντας να προμηθευτεί αμερικανικά προϊόντα, καθώς —όπως είπε— «δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή ευρωπαϊκή εναλλακτική». «Σήμερα τα περισσότερα από τα συστήματα αεράμυνας, όπως οι Patriot ή οι Tomahawk, τα οποία η Ουκρανία χρειάζεται επειγόντως, κατασκευάζονται αποκλειστικά στις Ηνωμένες Πολιτείες», ανέφερε, δικαιολογώντας την επιλογή του να στηρίξει την αμερικανική βιομηχανία άμυνας.
Έτσι, η σύνοδος κορυφής των Βρυξελλών ολοκληρώθηκε χωρίς ουσιαστικές αποφάσεις, επιβεβαιώνοντας την αδυναμία των ευρωπαϊκών θεσμών να επιτύχουν συναίνεση σε ένα από τα κρισιμότερα ζητήματα της εποχής: το πώς θα στηριχθεί οικονομικά η Ουκρανία χωρίς να διακινδυνεύσει περαιτέρω η νομική και οικονομική σταθερότητα της ίδιας της Ευρώπης.
