Ο ΣΥΡΙZA –κάποτε φορέας ελπίδας, κοινωνικής ριζοσπαστικότητας και προοδευτικής διακυβέρνησης– βιώνει σήμερα μια ταπεινωτική πολιτική έκλειψη, αποτέλεσμα όχι εξωτερικών συνωμοσιών, αλλά δικών του επιλογών, αλλοπρόσαλλων στρατηγικών και θεμελιώδους ιδεολογικής σύγχυσης.
Η καταβαράθρωση του στις τελευταίες δημοσκοπήσεις, με ποσοστά κάτω από το όριο της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης, επιβεβαιώνει αυτό που αρνείται να δει η ηγεσία του: η κοινωνική βάση τον έχει εγκαταλείψει. Κανένα επικοινωνιακό σόου, καμία μετάθεση ευθυνών στις “αναξιόπιστες” εταιρείες δημοσκοπήσεων δεν μπορεί να αποκρύψει την κατάρρευση ενός κόμματος που από το 36% και την εξουσία, κατέληξε να αμφισβητείται η ύπαρξή του.
Η διαδρομή του ΣΥΡΙΖΑ από τα κοινωνικά φόρα, το αντιπαγκοσμιοποιητικό κίνημα και τις πλατείες της αγανάκτησης, στην αγκαλιά του ΔΝΤ, του ΕSM και των μνημονίων, δεν υπήρξε απλώς μεταστροφή· ήταν μετάλλαξη. Ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας, άλλοτε σημαιοφόρος της “ρήξης”, έγινε εν τέλει το πρόσωπο της πολιτικής “κωλοτούμπας”, υπογράφοντας το τρίτο και πιο επαχθές μνημόνιο, αθετώντας το ίδιο το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του 2015.
Η αλαζονεία της απόλυτης εξουσίας, οι εσωκομματικοί διορισμοί χωρίς αντίπαλο, η αλλεργία στην αυτοκριτική και η υποκατάσταση της πολιτικής σκέψης από έναν στείρο αρχηγισμό, έστρωσαν το έδαφος για την εσωτερική διάσπαση και τελικά για την αποσύνθεση. Οι πολιτικές ομάδες που προέκυψαν –από τη ΛΑΕ μέχρι το Κίνημα Δημοκρατίας του Σ. Κασσελάκη– δεν αποτελούν παρά απομεινάρια ενός πάλαι ποτέ συλλογικού εγχειρήματος.
Πιο αποκαλυπτική από κάθε στατιστική είναι η εικόνα της παρακμής: ένα κόμμα που, ενώ πάει σε συνέδριο για νέα Κεντρική Επιτροπή, δεν καταφέρνει καν να καλύψει τις εκλόγιμες θέσεις. Αυτό δεν είναι απλώς πολιτική κόπωση· είναι υπαρξιακή κρίση.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, που κάποτε υποσχέθηκε “ελπίδα”, έγινε τελικά η πιο τρανταχτή απόδειξη ότι η εξουσία χωρίς πυξίδα και αξιακό υπόβαθρο διαφθείρει ταχύτερα κι από το πιο σκληρό κατεστημένο. Κι αν πράγματι υπάρχει πολιτικό μέλλον για ό,τι απέμεινε, αυτό ίσως δεν βρίσκεται στο όνομα ούτε στην ηγεσία, αλλά σε μια ειλικρινή επανίδρυση. Ή αλλιώς, στην αξιοπρεπή πολιτική αυτοδιάλυση.