Σε μια περίοδο συνεχών γεωπολιτικών προκλήσεων, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης τόνισε την ανάγκη για ενότητα, εγρήγορση και στρατηγική προσαρμογή της Ευρώπης, κατά τη διάρκεια συζήτησης στο συνέδριο του Economist με την πρώην υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας και νέα πρόεδρο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, Αναλένα Μπέρμποκ. Όπως επισήμανε, «οι καιροί είναι γεμάτοι προκλήσεις και η κατάσταση γίνεται συνεχώς χειρότερη, καθώς καμία πρόκληση δεν περιορίζεται πια σε μία μόνο χώρα ή περιοχή».
Ο κ. Γεραπετρίτης αναφέρθηκε σε παγκόσμια φαινόμενα όπως οι συγκρούσεις στη Συρία και την Ουκρανία, η επισιτιστική ασφάλεια, η κλιματική κρίση και η τεχνητή νοημοσύνη, σημειώνοντας πως όλα αυτά πυροδοτούν ένα ντόμινο εξελίξεων που επηρεάζει ολόκληρο τον πλανήτη. Υπογράμμισε ότι είναι η κατάλληλη στιγμή για την Ευρωπαϊκή Ένωση να δηλώσει παρούσα στον παγκόσμιο διάλογο και πως οι ευρωατλαντικές σχέσεις παραμένουν κρίσιμες για τη διατήρηση της διεθνούς ασφάλειας.
Σχολιάζοντας τις αμυντικές δαπάνες, ανέφερε ότι όλα τα μέλη του ΝΑΤΟ, πλην της Ισπανίας, υποστήριξαν την πρόταση για αύξηση τους στο 3,5% του ΑΕΠ, επισημαίνοντας ότι «σε μια δημοκρατία πρέπει να αξιολογούμε τις ανάγκες μας και, συχνά, λειτουργούμε με υπερβολική αυτοπεποίθηση». Ο υπουργός επανέλαβε τη σημασία ενός ισχυρού κοινωνικού κράτους στην ΕΕ, παρατηρώντας πως είναι αναγκαία μια ισορροπημένη επαναξιολόγηση των προτεραιοτήτων, χωρίς απόκλιση από τις βασικές ευρωπαϊκές αρχές.
Παράλληλα, ανέφερε ότι οι πολιτικοί οφείλουν να είναι ανοιχτοί και ειλικρινείς με τους πολίτες, τονίζοντας τη μάχη κατά της παραπληροφόρησης ως ζήτημα υψίστης σημασίας. Όπως είπε, η Δύση πρέπει να παραμείνει ενωμένη στη βάση κοινών αξιών, με διαφάνεια και ίσους όρους. Αναφέρθηκε στη μετάβαση της Ευρώπης από την οικονομική και πολιτική εποχή στη σημερινή γεωπολιτική φάση, επισημαίνοντας πως αυτό σημαίνει ότι «έχεις άποψη για τα παγκόσμια φαινόμενα» και η ΕΕ καλείται να κινητοποιηθεί με βάση αυτό τον ρόλο.
Ο υπουργός διατύπωσε ανησυχία για τη νέα φάση διεθνούς αστάθειας, αναγνώρισε ωστόσο ότι ορισμένες εξελίξεις ενισχύουν την ευρωπαϊκή αυτάρκεια και ανθεκτικότητα. Χαρακτηριστικά ανέφερε τη δραστική μείωση της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, από 50% στο 10%, ως δείγμα της ικανότητας της ΕΕ να προσαρμόζεται και να ενισχύεται στρατηγικά. Ολοκληρώνοντας, δήλωσε την πίστη του στο ευρωπαϊκό όραμα και την ενότητα της Δύσης, σημειώνοντας πως «αν επενδύσουμε στο μέλλον με όραμα, δεν έχουμε να φοβηθούμε».
Από την πλευρά της, η Αναλένα Μπέρμποκ επεσήμανε ότι τα γεγονότα στη Συρία και τη Μέση Ανατολή έχουν άμεσο αντίκτυπο στην Ευρώπη, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για δράση χωρίς αναμονή εξωτερικών παρεμβάσεων. Αναφορικά με την Κίνα, παραδέχθηκε πως η Γερμανία άργησε να χαράξει στρατηγική, αλλά τώρα υπάρχει το υπόβαθρο για μια νέα γεωπολιτική προσέγγιση.
Τόνισε τη σημασία της απεμπλοκής από κινδύνους, με ρεαλιστική αλλά αποφασιστική στρατηγική. Αναγνώρισε ότι η πλήρης αισιοδοξία είναι αφέλεια, αλλά εξέφρασε την πεποίθηση πως η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αποδείξει πως μπορεί να φέρει αλλαγές, φέρνοντας ως παράδειγμα την αποφασιστική στάση της ΕΕ το Σαββατοκύριακο που ακολούθησε την εισβολή στην Ουκρανία, με την επιβολή του μεγαλύτερου πακέτου κυρώσεων. Κατέληξε λέγοντας ότι αν η Ευρώπη συνεργαστεί εντός του ΝΑΤΟ και με τα Δυτικά Βαλκάνια, υπάρχουν σημαντικές δυνατότητες προόδου.
