Με αισθητές μεταβολές στον πληθυσμό των παραγωγικών ζώων και στις εκμεταλλεύσεις που τα εκτρέφουν, δημοσιεύτηκαν τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για το ζωικό κεφάλαιο της χώρας το έτος 2024. Τα στοιχεία αφορούν τους τέσσερις βασικούς κλάδους: βοοειδή, χοίρους, πρόβατα και αίγες και καταγράφουν με ακρίβεια τις τάσεις στον αγροκτηνοτροφικό τομέα.
Βοοειδή: Πτώση 6,8% στον ζωικό πληθυσμό
Ο αριθμός των βοοειδών παρουσίασε αξιοσημείωτη μείωση της τάξης του 6,8% μέσα σε ένα χρόνο. Συγκεκριμένα, από 638.822 ζώα το 2023, καταγράφηκαν 595.153 το 2024. Αντίστοιχα, οι εκμεταλλεύσεις που εκτρέφουν βοοειδή περιορίστηκαν κατά 6%, από 10.107 σε 9.499 μονάδες. Ακόμα και ο δείκτης ζώων ανά εκμετάλλευση υποχώρησε ελαφρώς από 63,2 σε 62,7 ζώα.
Χοίροι: Αυξήθηκε ο αριθμός των ζώων, μειώθηκαν οι μονάδες
Αντίθετα με τα υπόλοιπα είδη, οι χοίροι κατέγραψαν αύξηση 1,9%, φτάνοντας τα 786.156 ζώα, από 771.480 το 2023. Εντυπωσιακή ήταν και η αύξηση κατά 14,6% στον αριθμό χοίρων ανά εκμετάλλευση, καθώς καταγράφηκαν 183,4 χοίροι ανά μονάδα το 2024, έναντι 159,9 το 2023. Παρά την αύξηση αυτή, οι κτηνοτροφικές μονάδες μειώθηκαν κατά 11,1%, από 4.823 σε 4.287.
Πρόβατα: Πτωτική τάση στον πιο πολυπληθή ζωικό πληθυσμό
Τα πρόβατα παραμένουν το πολυπληθέστερο είδος στην ελληνική κτηνοτροφία, ωστόσο το 2024 σημειώθηκε μείωση 2,8% στον πληθυσμό τους. Καταγράφηκαν 7.774.172 ζώα, έναντι 7.994.140 το 2023. Μειωμένος ήταν και ο αριθμός των μονάδων: 52.640 εκμεταλλεύσεις (-2%). Το μέσο μέγεθος ανά μονάδα ήταν 147,7 ζώα, από 148,8 την προηγούμενη χρονιά.
Αίγες: Η μεγαλύτερη ποσοστιαία πτώση
Τη μεγαλύτερη αρνητική μεταβολή παρουσίασαν οι αίγες, με μείωση 9,1% στον αριθμό των ζώων, που περιορίστηκαν σε 2.576.743 από 2.836.064. Αντίστοιχα, οι εκμεταλλεύσεις έπεσαν κατά 6,2%, από 31.958 σε 29.967. Η παραγωγικότητα ανά μονάδα μειώθηκε επίσης κατά 3,1% (από 88,7 σε 86,0 ζώα ανά εκμετάλλευση).
Συνολική εικόνα: Πτώση 4,9% στις Ζωικές Μονάδες (ΖΜ)
Η γενική εικόνα για το 2024 είναι πτωτική, καθώς το σύνολο του ζωικού κεφαλαίου, εκφρασμένο σε Ζωικές Μονάδες (ΖΜ), παρουσίασε μείωση 4,9% σε σύγκριση με το 2023. Συγκεκριμένα, οι ΖΜ μειώθηκαν από 1.745.877 σε 1.660.009.
Αναλυτικά ανά κατηγορία:
- Βοοειδή: -8,5% (423.935 ΖΜ)
- Χοίροι: +0,8% (200.983 ΖΜ)
- Πρόβατα: -2,8% (777.417 ΖΜ)
- Αίγες: -9,1% (257.674 ΖΜ)
Οι πρόσφατες μεταβολές αντανακλούν σοβαρές πιέσεις στον κτηνοτροφικό τομέα, οι οποίες σχετίζονται με την αύξηση του κόστους παραγωγής, την απώλεια ανθρώπινου δυναμικού στην περιφέρεια, αλλά και την περιορισμένη στήριξη μέσω επιδοτήσεων.
Μεθοδολογικά στοιχεία
Οι έρευνες της ΕΛΣΤΑΤ για το ζωικό κεφάλαιο πραγματοποιούνται ετησίως από το 1982 και διενεργούνται με βάση δειγματοληπτική μονοσταδιακή, στρωματοποιημένη μέθοδο, καλύπτοντας το σύνολο της επικράτειας και όλες τις κατηγορίες μεγέθους εκμεταλλεύσεων. Η ακρίβεια των αποτελεσμάτων θεωρείται υψηλή, με σφάλματα κάτω του 1% για τα βασικά σύνολα.
Τα στοιχεία είναι θεμελιώδη για τον σχεδιασμό της αγροτικής πολιτικής, αλλά και την παρακολούθηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής της Ε.Ε., ενώ χρησιμοποιούνται και σε διεθνές επίπεδο.
Συμπεράσματα και Προβληματισμοί
Η συρρίκνωση του ζωικού κεφαλαίου, ειδικά στα βοοειδή, τα αιγοπρόβατα και τις μονάδες εκτροφής, εγείρει κρίσιμα ερωτήματα για το μέλλον της ελληνικής κτηνοτροφίας. Παρά τις μεμονωμένες ενδείξεις ανάκαμψης στους χοίρους, η συνολική τάση είναι καθοδική.
Σε μια εποχή όπου η επισιτιστική ασφάλεια, η αυτάρκεια και η ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής καθίστανται στρατηγικές προτεραιότητες, τα ευρήματα της ΕΛΣΤΑΤ για το 2024 δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού.
Η ανάγκη για ουσιαστικές παρεμβάσεις πολιτικής, αναδιάρθρωση του μοντέλου παραγωγής, στήριξη των μικρών εκμεταλλεύσεων και θεσμική εγγύηση βιωσιμότητας, καθίσταται πιο επιτακτική από ποτέ.