Η κυβέρνηση, με πρωτοβουλία του υπουργού Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκου, επιχείρησε να παρέμβει στη διαχείριση της ακρίβειας, ζητώντας από τους εκπροσώπους της Βιομηχανίας Τροφίμων και των αλυσίδων σούπερ μάρκετ να περιορίσουν τα κέρδη τους, μετά από συνάντηση διάρκειας 90 λεπτών. Ωστόσο, το αίτημα του υπουργού, παρότι επιδιώκει τη συγκράτηση των τιμών, αποκαλύπτει τις δυσκολίες και τις αντιφάσεις που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση στην προσπάθεια ελέγχου της αγοράς.
Ο Ιωάννης Γιώτης, πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών και επικεφαλής μιας από τις μεγαλύτερες βιομηχανίες τροφίμων, σημείωσε ότι η ακρίβεια αποτελεί τον “χειρότερο εχθρό” της βιομηχανίας. Εξήγησε ότι η αύξηση των τιμών δεν συμφέρει τους παραγωγούς, καθώς περιορίζει τις πωλήσεις και καθιστά δύσκολη την κάλυψη των παραγωγικών τους εξόδων. Ανέφερε, δε, ότι η βιομηχανία έχει αναλάβει σημαντική «ευθύνη» στη συγκράτηση των τιμών, αλλά δεν είναι εφικτό να το κάνει χωρίς επαρκή υποστήριξη.
Ο υπουργός από την πλευρά του εξέφρασε ανησυχία για τη ραγδαία αύξηση των τιμών σε βασικά καταναλωτικά αγαθά, όπως η σοκολάτα, το κακάο, οι χυμοί πορτοκαλιού και το μοσχάρι. Η τιμή του μοσχαρίσιου κρέατος, για παράδειγμα, έχει εκτοξευτεί στα 15 ευρώ το κιλό, με την χονδρική τιμή να αυξάνεται κατά 2 ευρώ το τελευταίο δίμηνο. Η αύξηση αυτή είναι εν μέρει συνέπεια της πολιτικής της πράσινης μετάβασης, που επιβάλλει μείωση του αριθμού των αγελάδων στην Ολλανδία, περιορίζοντας την προσφορά κρέατος στην Ευρώπη.
Η Ελλάδα καλύπτει μόλις το 15% των αναγκών της σε κρέας, με το υπόλοιπο 85% να προέρχεται από εισαγωγές, αξίας 1,2 δισ. ευρώ. Η τιμή του μοσχαρίσιου κρέατος αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω μέχρι τον Ιούνιο, με αποτέλεσμα οι καταναλωτές να στραφούν σε άλλες μορφές κρέατος, όπως το κοτόπουλο, το αιγοπρόβειο και το χοιρινό. Αυτή η στροφή στη ζήτηση αναμένεται να αυξήσει και τις τιμές αυτών των προϊόντων.
Ο υπουργός Θεοδωρικάκος, παρά την ελεύθερη αγορά που επικρατεί στην Ελλάδα από το 2011, υπογράμμισε τον ρόλο του κράτους στην επιτήρηση των τιμών και την ανάγκη να ενεργοποιηθεί το «οπλοστάσιο» της κυβέρνησης σε περίπτωση που δεν υπάρξουν αποτελέσματα. Αλλά οι εκπρόσωποι των σούπερ μάρκετ που συμμετείχαν στη συνάντηση φεύγοντας άφησαν να εννοηθεί ότι οι συζητήσεις δεν ήταν παραγωγικές και εκφράστηκαν αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των κυβερνητικών ενεργειών.
Τα σούπερ μάρκετ, από την πλευρά τους, επισημαίνουν ότι όταν οι τιμές ανεβαίνουν σε υψηλά επίπεδα, τα προϊόντα αυτά αποσύρονται από τα ράφια, καθώς δεν μπορούν να προσφέρουν ελκυστικές τιμές στους καταναλωτές. Ένας εκπρόσωπος αλυσίδας σούπερ μάρκετ ανέφερε ότι για το μοσχάρι, αν συνεχιστεί η ανοδική πορεία των τιμών, οι ποσότητες εισαγωγής θα μειωθούν, με ενδεχόμενη έλλειψη του προϊόντος στα κρεοπωλεία.
Αναφορικά με τη σχέση του υπουργείου Ανάπτυξης με τους βιομηχάνους και τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ, το βασικό σημείο τριβής είναι η εφαρμογή πλαφόν στα μικτά περιθώρια κέρδους, που τέθηκε σε εφαρμογή το 2022 και παρατάθηκε μέχρι το 2025. Ο υπουργός Θεοδωρικάκος, αν και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να παραμείνει το πλαφόν, παραδέχτηκε ότι αυτό περιορίζει την εμπορική πολιτική των επιχειρήσεων, χαρακτηρίζοντας την ανησυχία για τις επιπτώσεις του ως “περιπτωσιολογία”.
Τέλος, είναι αξιοσημείωτο ότι οι οργανωμένες αλυσίδες σούπερ μάρκετ παρουσίασαν αύξηση 2,6% στις πωλήσεις τους το 2024, με τον συνολικό τζίρο να φτάνει τα 12,1 δισ. ευρώ, από 11,8 δισ. ευρώ το 2023, ενώ ο όγκος πωλήσεων αυξήθηκε κατά 2,3%.