Οι πρόεδροι των Ηνωμένων Πολιτειών, με την απονομή του Προεδρικού Μετάλλιου της Ελευθερίας, έχουν πάντα την ευκαιρία να δείξουν με επισημότητα ποιους θεωρούν πρότυπα για την αμερικανική κοινωνία. Αυτό το μετάλλιο, η υψηλότερη διάκριση της χώρας, απονέμεται σε άτομα που έχουν προσφέρει σημαντική συνεισφορά στην ασφάλεια, την ειρήνη, τις πολιτιστικές αξίες ή την κοινωνική πρόοδο. Για τους αμερικανούς προέδρους, λοιπόν, είναι μια ευκαιρία να διαμορφώσουν τις κοινωνικές προτεραιότητες και να αναδείξουν τις αξίες που υποστηρίζουν.
Ωστόσο, την τελευταία στιγμή της θητείας του, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν επέλεξε να απονείμει το Προεδρικό Μετάλλιο σε 19 άτομα που αναγνωρίζονται για τη σημαντική τους επιρροή στους τομείς της πολιτικής, των media, της μουσικής βιομηχανίας και του Χόλιγουντ, συμπεριλαμβανομένων δωρητών του Δημοκρατικού Κόμματος και διάσημων προσωπικοτήτων που τον υποστήριξαν.
Στην πραγματικότητα, η απόφαση του Μπάιντεν φάνηκε να αντανακλά την επιθυμία του να επιβραβεύσει αυτούς που αποτελούν τον πυρήνα της πολιτικής και κοινωνικής ελίτ στην οποία ανήκει. Τα Μετάλλια της Ελευθερίας για τους Σόρος και Κλίντον, καθώς και για άλλες αμφιλεγόμενες προσωπικότητες, προκάλεσαν αντιδράσεις, τόσο σε αμερικανικό όσο και σε διεθνές επίπεδο. Αντί για την αναγνώριση των πραγματικών ηρώων ή των προσωπικοτήτων που αγωνίζονται για το κοινό καλό, τα μετάλλια απονεμήθηκαν σε άτομα που θεωρούνται μέρος ενός κατεστημένου που συχνά επικρίνεται για την ιδεολογική του μονομέρεια και την πολιτική του επιρροή.
Ο Τζορτζ Σόρος, για παράδειγμα, παρά τη γενναιόδωρη χρηματοδότηση σε διάφορες «προοδευτικές» δράσεις και την υποστήριξή του σε πολιτικές που συχνά συγκρούονται με τα συμφέροντα παραδοσιακών κρατών, ήταν τιμώμενος με το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας. Η απονομή αυτού του μεταλλίου στον Σόρος προκάλεσε έντονες αντιδράσεις, τόσο εντός της Αμερικής όσο και στο εξωτερικό, καθώς ο Σόρος κατηγορείται για πολιτικές παρεμβάσεις που αποσταθεροποιούν χώρες και υπονομεύουν εθνικές κυριαρχίες. Στην Ινδία, για παράδειγμα, το «Open Society Foundation» του Σόρος θεωρείται απειλή για τη δημοκρατία και την πολιτική σταθερότητα, λόγω της υποστήριξης σε ανεξάρτητο Κασμίρ και άλλες αμφιλεγόμενες πολιτικές.
Η απονομή του Μετάλλιου στον Σόρος εκλήφθηκε ως επιβράβευση της επιρροής που ασκεί το ίδρυμα του στην αμερικανική πολιτική σκηνή και αναδείχθηκε το γεγονός ότι ο Σόρος είναι πλέον ένα βασικό πρόσωπο για τους Δημοκρατικούς. Όπως σημείωσε και η πρώην πρέσβειρα Νίκι Χέιλι, η απόφαση αυτή φανερώνει τον έλεγχο που ασκεί ο Σόρος στους Δημοκρατικούς και η αντίθεση με τους Ρεπουμπλικάνους, οι οποίοι βλέπουν αυτόν τον έλεγχο ως αρνητική δύναμη για την πολιτική ανεξαρτησία και τις δημοκρατικές αξίες.
Η βράβευση της Χίλαρι Κλίντον, με τη σειρά της, προκάλεσε διπλωματικά και πολιτικά σχόλια, καθώς η πρώην υπουργός Εξωτερικών και υποψήφια πρόεδρος της Αμερικής παραμένει μία από τις πιο πολωτικές φιγούρες στην αμερικανική πολιτική. Από το σκάνδαλο της χρήσης ιδιωτικού email για κυβερνητικές υποθέσεις, έως τις αμφιλεγόμενες χρηματοδοτήσεις του Ιδρύματος Κλίντον από ξένες κυβερνήσεις, η Κλίντον αποτελεί προσωπικότητα που προκαλεί έντονο δημόσιο διχασμό. Ωστόσο, η απόφαση του Μπάιντεν να την τιμήσει με το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας φάνηκε περισσότερο να αναγνωρίζει την πίστη των υποστηρικτών του παρά τη συνεισφορά της σε αντικειμενικούς τομείς, με πολλούς να τη βλέπουν ως σύμβολο του πολιτικού κατεστημένου που τον υποστήριξε.
Αναμφίβολα, οι απονομές του Προεδρικού Μετάλλιου της Ελευθερίας από τον Μπάιντεν ανέδειξαν μια επικοινωνιακή κίνηση που στόχευε στην εσωτερική πολιτική σύμπνοια του Δημοκρατικού Κόμματος, ενώ την ίδια στιγμή προκάλεσε ένα ρεύμα αποδοκιμασίας από τους Ρεπουμπλικάνους και άλλες πολιτικές ομάδες που θεωρούν την κίνηση αυτή ως ένα μήνυμα ότι το κατεστημένο της πολιτικής και οικονομικής ελίτ συνεχίζει να επικρατεί. Οι αντιδράσεις υπογραμμίζουν την απόσταση που υπάρχει μεταξύ της πολιτικής ελίτ και των κοινωνικών τάξεων που αισθάνονται περιθωριοποιημένες από το πολιτικό σύστημα και τις αποφάσεις του Λευκού Οίκου.
Η απονομή των μεταλλίων μπορεί να φαντάζει μια απλή χειρονομία τιμής, αλλά στην πραγματικότητα αναδεικνύει τις βαθιές ιδεολογικές διαφορές και την ένταση που επικρατεί στο πολιτικό τοπίο της Αμερικής. Ο Μπάιντεν, με τη συγκεκριμένη επιλογή του, ουσιαστικά προβάλλει την ιδεολογική του ατζέντα και αναγνωρίζει τους συμμάχους του, ακόμα και αν αυτό φέρνει επικρίσεις και δυσφορία από εκείνους που αντιτίθενται στο πολιτικό κατεστημένο των ΗΠΑ. Ωστόσο, το αίσθημα ότι η αμερικανική πολιτική σκηνή είναι σε μεγάλο βαθμό ελεγχόμενη από λίγους ισχυρούς παράγοντες αποδεικνύεται μέσα από αυτή τη διαδικασία, με το κοινό να αισθάνεται ότι η ίδια η δημοκρατία έχει χάσει το πραγματικό της νόημα.