Η αγορά εργασίας δείχνει έντονα σημάδια επιβράδυνσης, καθώς η πτώση στις προσλήψεις για τρίτο συνεχόμενο μήνα αποτυπώνει την απότομη ανακοπή της θετικής πορείας που είχε καταγραφεί τα προηγούμενα χρόνια. Η λήξη της θερινής τουριστικής περιόδου έχει πλήξει καίρια τους κλάδους του τουρισμού και της εστίασης, οι οποίοι αποτελούν βασικό πυλώνα απασχόλησης στη χώρα. Τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος «Εργάνη» για τον Σεπτέμβριο είναι ενδεικτικά του προβληματισμού, καθώς οι αποχωρήσεις εργαζομένων ξεπέρασαν τις προσλήψεις, με το ισοζύγιο να εμφανίζει αρνητικές 9.196 θέσεις εργασίας. Πρόκειται για την πρώτη φορά από το 2015 που ο συγκεκριμένος μήνας καταγράφει αρνητικό πρόσημο, επιβεβαιώνοντας ότι οι συνθήκες διαφοροποιούνται αισθητά σε σύγκριση με το πρόσφατο παρελθόν.
Η εικόνα αυτή δεν έρχεται ως κεραυνός εν αιθρία. Ήδη από τον Ιούλιο είχε διαφανεί μια σταδιακή υποχώρηση της απασχόλησης, με απώλειες 20.729 θέσεων, ενώ τον Αύγουστο χάθηκαν 2.542 θέσεις, καταδεικνύοντας το τέλος της υψηλής τουριστικής ζήτησης και τη φυσιολογική συρρίκνωση της εποχικής απασχόλησης. Ωστόσο, η ένταση της πτώσης τον Σεπτέμβριο σηματοδοτεί πιο απότομη προσαρμογή, η οποία γίνεται ακόμη πιο εμφανής όταν εξεταστούν οι επιμέρους κλάδοι.
Ο τουρισμός καταγράφει τις μεγαλύτερες πληγές, με τα καταλύματα να παρουσιάζουν απώλειες 23.212 θέσεων εργασίας και την εστίαση να χάνει μέσα σε έναν μόλις μήνα 56.135 θέσεις, καταδεικνύοντας τον βαθμό εξάρτησης της ελληνικής οικονομίας από την εποχικότητα. Σημαντικές απώλειες εντοπίζονται επίσης στο λιανικό εμπόριο με 7.311 θέσεις λιγότερες, καθώς και στη βιομηχανία τροφίμων με μείωση 5.559 θέσεων, κλάδοι άμεσα συνδεδεμένοι με την τουριστική δραστηριότητα.
Η γεωγραφική κατανομή των στοιχείων αποτυπώνει τις μεγάλες εξαρτήσεις των τουριστικών περιοχών από την καλοκαιρινή περίοδο. Το Νότιο Αιγαίο σημείωσε απώλειες 19.109 θέσεων, η Κεντρική Μακεδονία 9.967 και τα Ιόνια Νησιά 9.862, περιοχές όπου η ολοκλήρωση της σεζόν συνεπάγεται αυτομάτως και μαζική αποχώρηση εποχικού προσωπικού. Την ίδια ώρα, τα ποιοτικά δεδομένα των συμβάσεων δείχνουν αύξηση της επισφαλούς απασχόλησης, καθώς το 52% των νέων συμβάσεων τον Σεπτέμβριο αφορά μερική ή εκ περιτροπής εργασία, έναντι 45,3% πλήρους απασχόλησης, ανατρέποντας τη θετικότερη εικόνα του εννεαμήνου όπου κυριαρχούσε η πλήρης εργασία.
Παρά τη συγκυριακή υποχώρηση, το συνολικό ισοζύγιο για το διάστημα Ιανουάριος – Σεπτέμβριος παραμένει θετικό, με 308.105 περισσότερες θέσεις εργασίας, έναντι 302.744 το αντίστοιχο περσινό διάστημα, γεγονός που δείχνει ότι η αγορά εξακολουθεί να διατηρεί μια δυναμική, αν και εμφανώς ηπιότερη. Παράγοντες του υπουργείου Εργασίας επισημαίνουν ότι η εικόνα επιβράδυνσης θα συνεχιστεί πιθανότατα και τον Οκτώβριο, μέχρι να ολοκληρωθεί ο κύκλος της θερινής περιόδου στα μέσα Νοεμβρίου. Στη συνέχεια, αναμένεται μετατόπιση της απασχόλησης σε τομείς που παραδοσιακά ενισχύονται στο τέλος του έτους, όπως το λιανικό εμπόριο λόγω των εορτών, οι μεταφορές και η μεταποίηση.
Οι ειδικοί πάντως προειδοποιούν ότι, όσο η ελληνική οικονομία παραμένει στενά συνδεδεμένη με τον τουρισμό, η αγορά εργασίας θα εξακολουθήσει να παρουσιάζει έντονες διακυμάνσεις. Η ανάγκη υιοθέτησης νέων εργαλείων που θα ενισχύουν την σταθερή και ποιοτική απασχόληση καθίσταται κρίσιμη, με στόχο να υπάρξει μια πιο ανθεκτική αγορά εργασίας, λιγότερο ευάλωτη στον κύκλο της εποχικότητας και ικανή να στηρίξει την ανάπτυξη σε σταθερή, μόνιμη βάση.
